Pracuję w Polsce i za granicą - jak się rozliczyć w PIT

Spis treści

1. Rezydencja podatkowa - czym jest oraz jak wpływa na rozliczenie pit?
2. Jak rozliczyc osobę posiadającą polską rezydencję podatkową?
3. Jak rozliczyc osobę nie posiadającą polskiej rezydencji podatkowej?
4. Opodatkowanie nierezydenta – działalność wykonywana osobiście
5. Urzędy skarbowe właściwe do spraw opodatkowania osób zagranicznych  - gdzie zgłosić sie o pomoc?

Osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania w Polsce (rezydencja podatkowa polska), podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, zarówno od tych uzyskanych w Polsce, jak i od tych uzyskanych za granicą - jest to nieograniczony obowiązek podatkowy. A zatem takie osoby, w polskim PIT powinny wykazać dochody polskie oraz zagraniczne - z uwzględnieniem pewnych warunków, o których będzie mowa w dalszej części artykułu.

Osoby fizyczne, jeżeli nie mają miejsca zamieszkania w Polsce (rezydencja podatkowa poza RP), podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej - jest to ograniczony obowiązek podatkowy. W rocznym polskim PIT wykazują tylko dochody uzyskane w Polsce.

Rezydencja podatkowa - czym jest oraz jak wpływa na rozliczenie pit?

Rezydencja podatkowa w Polsce występuje, gdy spełniamy co najmniej jeden z poniższych warunków:
a) przebywamy w Polsce dłużej niż 183 dni w roku (chodzi o łączną liczbę dni, a nie kolejno po sobie następujących) lub
b) mamy w Polsce ośrodek interesów osobistych lub życiowych (np. pracę, firmę, rodzinę).

Jeżeli spełniamy jeden z powyższych warunków, to posiadamy rezydencję podatkową w Polsce, czyli podlegamy w RP nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu - co oznacza, że w Polsce musimy rozliczyć się również i z dochodów z zagranicy.

Jeżeli powyższe kryteria się do nas nie odnoszą, to nie posiadamy polskiej rezydencji podatkowej, czyli podlegamy w Polsce ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu - co oznacza, że w Polsce rozliczamy się tylko z dochodów osiągniętych w Polsce (bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia).

Jak rozliczyc osobę posiadającą polską rezydencję podatkową?

Aby nie płacić podwójnego podatku (w Polsce i za granicą), Polska z państwami zagranicznymi podpisała umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania; umowę dotyczącą odliczenia proporcjonalnego oraz umowę dotyczącą wyłączenia z progresją. W zależności od umowy, rozliczenie w polskim PIT dochodów zagranicznych osoby mającej rezydencję podatkową polską wygląda inaczej.

Jeśli z danym krajem Polska ma ma podpisaną tzw. umowę z odliczeniem proporcjonalnym, to w Polsce należy rozliczyć się z dochodów zagranicznych (niezależnie od tego, czy w Polsce uzyskiwaliśmy przychody). Dochody zagraniczne należy wpisać w odpowiednie pozycje (w zależności od rodzaju dochodów) do sekcji D w PIT-36. Dla tego rodzaju rozliczeń przysługuje nam ulga abolicyjna (zagraniczna), czyli odliczenie podatku zapłaconego za granicą.

Jeśli z danym krajem Polska ma ma podpisaną tzw. umowę z wyłączeniem z progresją - to:
a.  jeśli dochody uzyskiwaliśmy tylko za granicą - nie musimy wypełniać polskiego PIT.
b. jeśli dochody uzyskiwaliśmy zarówno w Polsce, jak i za granicą - to dochody zagraniczne należy wykazać w sekcji H w polu “Dochody osiągnięte za granicą (...)” w PIT-36. Dochodów zagranicznych nie dolicza się do dochodów polskich, natomiast mają one wpływ na obliczenie podatku do zapłaty w Polsce.

Po rozszerzone informacje na temat rozliczania przychodów zagranicznych zapraszamy do artykułu: Przychody z zagranicy 

Jak rozliczyc osobę nie posiadającą polskiej rezydencji podatkowej?

Jak już wcześniej wspomnieliśmy, rozliczenie w Polsce zależy od rezydencji podatkowej. Dla osób, które posiadają polską rezydencję podatkową, ustawa o PIT przewiduje nieograniczony obowiązek podatkowy, czyli konieczność rozliczenia się ze wszystkich dochodów; polskich i zagranicznych. Dla osób, które nie posiadają polskiej rezydencji podatkowej (czyli przebywają w Polsce krócej niż 183 dni w roku i nie mają tu centrum interesów osobistych, czy życiowych), ustawa przewiduje ograniczony obowiązek podatkowy, czyli rozliczenie się w Polsce z dochodów uzyskanych tylko na jej terenie - bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia. Do dochodów uzyskanych w Polsce przez nierezydenta polskiego stosuje się przepisy co do rozliczeń PIT, jak dla osoby polskiej. O czym poniżej:

Opodatkowanie nierezydenta - zatrudnionego na podstawie umowy o pracę

Nierezydent polski, który jest pracownikiem w Polsce, swoje dochody z pracy w Polsce powinien wykazać w PIT-37 w oparciu o PIT-11 otrzymany od pracodawcy. PIT-37 należy złożyć w urzędzie skarbowym do 30 kwietnia. PIT-11 oraz PIT-37 powinien być złożony w urzędzie skarbowym właściwym do spraw opodatkowania osób zagranicznych.

Opodatkowanie nierezydenta – działalność wykonywana osobiście

Przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie:
a. umowy o dzieło od zleceniodawcy, który jest przedsiębiorcą,
b. umów o zarządzanie przedsiębiorstwem,
c. kontraktów menadżerskich lub umów o podobnym charakterze

- osiągane przez nierezydenta nieprowadzącego działalności gospodarczej, podlegają zryczałtowanemu podatkowi w wysokości 20% przychodów. Podatek ten jest pobierany przez osobę wypłacającą wynagrodzenie i nie ma możliwości odliczenia kosztów uzyskania przychodów.

W powyższej sytuacji nierezydent polski nie ma obowiązku wykazywania dochodów w rocznym PIT-37, ponieważ to na pracodawcy ciąży obowiązek związany z rozliczeniem podatku od wypłaconego wynagrodzenia.

Jednakże, na wniosek nierezydenta, podatnik może wykazać swój dochód w PIT-37 i złożyć go w urzędzie skarbowym. Wtedy dochody będą podlegać opodatkowaniu wg skali podatkowej, czyli 18 lub 32% dochodów oraz można odliczyć koszty uzyskania przychodów. W takiej sytuacji pobrany zryczałtowany podatek, wykazać należy jako zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych (kolumna F w PIT). Do złożonego zeznania nierezydent musi dodatkowo dołączyć tzw. certyfikat rezydencji Państwa, w którym dla celów podatkowych ma miejsce zamieszkania.

Płatnik zryczałtowanego podatku dochodowego składa w formie elektronicznej do końca lutego roku następnego lub do końca stycznia w formie papierowej, "Informację o wysokości przychodu (dochodu) uzyskanego przez osoby fizyczne niemające w Polsce miejsca zamieszkania IFT-1/IFT-1R". Na pisemny wniosek podatnika płatnik ma również obowiązek wystawienia w ciągu 14 dni informacji IFT-1. Obie informacje płatnik przekazuje zarówno podatnikowi, jak i urzędowi skarbowemu właściwemu do spraw opodatkowania osób zagranicznych.

Urzędy skarbowe właściwe do spraw opodatkowania osób zagranicznych  - gdzie zgłosić sie o pomoc?

Zeznania roczne (PIT-37, PIT-11, IFT-1) należy składać do urzędów właściwych ze względu na:

• miejsce zamieszkania lub adres siedziby pracodawcy - jeśli pobór podatku następuje za pośrednictwem płatnika,
• miejsce pobytu podatnika, jeżeli pobór podatku następuje bez pośrednictwa płatnika,
• miejsce wykonywania czynności, z tytułu których uzyskiwany jest przychód, w szczególności ze względu na miejsce świadczenia usług (wykonywania pracy), jeżeli nie można ustalić właściwości w sposób wskazany w dwóch poprzednich punktach.

Organem podatkowym ds. opodatkowania zagranicznego - właściwym dla odpowiedniego województwa jest:

1. w województwie dolnośląskim - Naczelnik Urzędu Skarbowego Wrocław-Psie Pole;
2. w województwie kujawsko-pomorskim - Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego w Bydgoszczy;
3. w województwie lubelskim - Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Lublinie;
4. w województwie lubuskim - Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Zielonej Górze;
5. w województwie łódzkim - Naczelnik Urzędu Skarbowego Łódź-Śródmieście;
6. w województwie małopolskim - Naczelnik Urzędu Skarbowego Kraków-Śródmieście;
7. w województwie mazowieckim - Naczelnik Trzeciego Urzędu Skarbowego Warszawa- Śródmieście;
8. w województwie opolskim - Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Opolu;
9. w województwie podkarpackim - Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie;
10. w województwie podlaskim - Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Białymstoku;
11. w województwie pomorskim - Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Gdańsku;
12. w województwie śląskim - Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Katowicach;
13. w województwie świętokrzyskim - Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego w Kielcach;
14. w województwie warmińsko-mazurskim - Naczelnik Urzędu Skarbowego w Olsztynie;
15. w województwie wielkopolskim - Naczelnik Urzędu Skarbowego Poznań-Nowe Miasto;
16. w województwie zachodniopomorskim - Naczelnik Trzeciego Urzędu Skarbowego w Szczecinie.