Spis treści
- Nieterminowe złożenie deklaracji podatkowej
- Kara pozbawienia wolności przy nieterminowości złożenia zeznania PIT
- Jak uniknąć kary?
Nieterminowe złożenie deklaracji podatkowej
Wielu z pewnością zastanawia się nad tym, czy za nieterminowe złożenie zeznania podatkowego grozi jakaś kara. Oczywiście, że tak. Organy administracji skarbowej dają podatnikom czas aż do 30 kwietnia każdego roku na złożenie deklaracji podatkowych (w przypadku deklaracji składanej za 2021 r. będzie to 2 maja, gdyż ostatni dzień kwietnia przypada w sobotę). Uważa się, że tak długi okres czasu jest wystarczającym na wypełnienie/sprawdzenie i złożenie osobiście lub przesłanie deklaracji podatkowej, do właściwego miejscowo Urzędu Skarbowego.
Kara grzywny za nieterminowe złożenie deklaracji podatkowej
Kodeks Karny Skarbowy zawiera informacje na temat sankcji, jakimi obłożone jest niestosowanie się do przepisów skarbowych. Art. 54 KKS mówi o tym, że niezłożenie w terminie deklaracji podatkowej jest rozumiane jako narażenie podatku na uszczuplenie. Jest to czyn karalny, za który grozikara grzywny w wysokości maksymalnie 720 stawek dziennych.
Kara pozbawienia wolności przy nieterminowości złożenia zeznania PIT
Nieterminowe złożenie deklaracji podatkowej może oznaczać również karę pozbawienia wolności dla podatnika. Istnieje możliwość także – w sytuacjach szczególnych – że podatnik będzie obarczony obydwoma karami, łącznie.
Co wpływa na wysokość i rodzaj kary za niezłożenie deklaracji podatkowej w terminie?
Wszystko zależy od kwoty podatku, jaką podatnik swoim działaniem naraził na uszczuplenie.
Do czynienia możemy mieć tutaj z przestępstwem lub z nieco lżejszym wymiarem kary wiążącym się z wykroczeniem skarbowym.
O wykroczeniu mowa w momencie, kiedy kwota podatku narażonego na uszczuplenie nie jest większa niż równowartość minimalnego wynagrodzenia pomnożoną razy 5 (w 2019 roku – 11.250 zł). Jest to warunek zapisany w ustawie, którego przekroczenie oznacza kwalifikację czynu jako przestępstwo skarbowe.
Tak więc za nieterminowość w złożeniu deklaracji podatkowej, podatnik może zostać obciążony grzywną w wysokości od 1/10 do maksymalnie równowartości 20-krotności wynagrodzenia miesięcznego. Z tego wynika fakt, że obecnie wysokość grzywny, jaka może zostać nałożona na podatnika, waha się od 225 do 45.000 złotych.
Jak uniknąć kary?
Celem zapobieżenia negatywnym konsekwencjom niezłożenia deklaracji podatkowej w ustawowym terminie należy bliżej przyjrzeć się przepisom regulującym tzw. "czynny żal". W pierwszej kolejności wywołania tutaj wymaga art. 16 Kodeksu karnego skarbowego z dnia 10 września 1999 roku (dalej również: KKS) mówi, który stanowi, że:
„Nie podlega karze za przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe sprawca, który po popełnieniu czynu zabronionego zawiadomił o tym organ powołany do ścigania, ujawniając istotne okoliczności tego czynu, w szczególności osoby współdziałające w jego popełnieniu”.
W kwestii analizowanego problemu wyszczególnienia również wymaga szczególna forma "czynnego żalu", która od 1 stycznia 2022 r. (wywiera skutek względem deklaracji składanych za dochody osiągnięte w 2021 r.) przybiera następującą treść uregulowaną w art. 16a § 1 KKS:
"Nie podlega karze za przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe sprawca czynu zabronionego dotyczącego złożenia deklaracji lub przesłania księgi, jeżeli po jego popełnieniu została złożona organowi podatkowemu prawnie skuteczna korekta deklaracji lub księgi dotycząca obowiązku, którego nieprawidłowe wykonanie stanowi ten czyn zabroniony."
Oczywiście najlepszym sposobem uniknięcia kary za niedopełnienie obowiązku terminowego złożenia poprawnego PIT-a jest uważne rozliczenie się z Urzędem Skarbowym, trzymając się przy tym ustanowionych terminów. Prawo podatkowe zakłada jednak pewne okoliczności łagodzące. Podatnik, który spóźni się z rozliczeniem, powinien niezwłocznie powiadomić o tym Urząd Skarbowy, ujawnić okoliczności zaistniałej sytuacji, a w szczególności zaangażowane osoby. Podatnik powinien również uregulować wszystkie należności podatkowe. Na instytucję czynnego żalu nie można powołać się w momencie, kiedy Urząd Skarbowy posiada już udokumentowaną wiedzę o popełnionym wykroczeniu lub kiedy rozpoczął już czynności, zmierzające do ujawnienia takiego wykroczenia.
Zawiadomienie o popełnionym wykroczeniu podatkowym należy złożyć w formie pisemnej, osobiście w Urzędzie Skarbowym, lub wysłać je pocztą. Adresatem takiego wniosku jest Naczelnik urzędu. Podatnik, którego czynny żal nie zostanie uznany za zasadny, nie ma prawa odwołania się od decyzji urzędu.