Spis treści
- Czym jest mikrorachunek?
- Katalog podatków, które można opłacać poprzez mikrorachunek
- Mikrorachunek a identyfikator podatkowy
Czym jest mikrorachunek?
Instytucja mikrorachunku została opisana w Ordynacji podatkowej. W art. 61b Ordynacji podatkowej wpłata podatków, opłat oraz niepodatkowych należności budżetowych dokonywana na rachunek urzędu skarbowego jest realizowana przy użyciu rachunku bankowego urzędu skarbowego albo identyfikującego podatnika, płatnika lub urząd skarbowy indywidualnego rachunku podatkowego (mikrorachunek podatkowy).
W kontekście przywołanego przepisu zwróćmy uwagę, że mikrorachunek służy nie tylko do opłacania podatków, ale również i innych opłat oraz niepodatkowych należności budżetowych.
Numer mikrorachunku podatkowego jest udostępniany, po podaniu identyfikatora podatkowego podatnika lub płatnika, za pośrednictwem portalu podatkowego lub w urzędzie skarbowym. Osoby fizyczne mogą wygenerować swój mikrorachunek poprzez podanie nr PESEL.
Można go uzyskać w urzędzie skarbowym albo poprzez generator dostępny na stronie https://www.podatki.gov.pl/mikrorachunek-podatkowy/.
W związku z wygenerowaniem mikrorachunku nie są pobierane żadne opłaty. Mikrorachunek można wygenerować w każdej chwili i wielokrotnie poprzez wskazanie identyfikatora podatkowego.
Wprowadzenie mikrorachunku należy ocenić jako pozytywną zmianę. Podatnik dokonuje wpłaty różnych zobowiązań podatkowych na jeden nr rachunku bez konieczności wyszukiwania dedykowanego konta dla danego podatku.
Mikrorachunek pozostaje niezmienny w razie zmiany miejsca zamieszkania, co oznacza, że nie jest on zależny od właściwości miejscowej urzędu skarbowego.
Mikrorachunek to indywidualny numer rachunku bankowego przypisany do konkretnego podatnika (lub płatnika), na który wpłaca się określone zobowiązania podatkowe, a także opłaty i niepodatkowe należności budżetowe.
Katalog podatków, które można opłacać poprzez mikrorachunek
Przedstawioną kwestię reguluje Rozporządzenie Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 6 kwietnia 2021 r. w sprawie rodzajów podatków, opłat lub niepodatkowych należności budżetowych, których wpłata jest realizowana przy użyciu mikrorachunku podatkowego.
Akt ten określa wykaz rodzajów podatków, opłat lub niepodatkowych należności budżetowych, których wpłata jest realizowana przy użyciu mikrorachunku podatkowego i stanowi załącznik do rozporządzenia.
Z rozporządzenia wynika, że poprzez mikrorachunek można opłacać:
- podatek PIT (w tym także w formie zryczałtowanej np. w postaci ryczałtu ewidencjonowanego),
- podatek CIT,
- podatek VAT,
- podatek od sprzedaży detalicznej,
- daninę solidarnościową.
Jeżeli chodzi o inne opłaty i niepodatkowe należności budżetowe to wymieniono:
- opłatę od napojów alkoholowych w opakowaniach do 300 ml,
- opłatę od środków spożywczych,
- opłatę wnoszoną przez podmioty świadczące usługę będącą reklamą napojów alkoholowych.
Inne zobowiązania budżetowe niż te, które zostały wymienione w powyższym katalogu, nie mogą być opłacane przez mikrorachunek. Są zatem regulowane na zasadach ogólnych, a więc na rachunek podatkowy konkretnego urzędu skarbowego.
W konsekwencji podatek PCC czy też podatek od spadków i darowizn nie może być regulowany poprzez mikrorachunek, ponieważ nie zobowiązania te nie zostały wymienione w rozporządzeniu.
Mikrorachunek służy do opłacania podatków i innych zobowiązań budżetowych wymienionych w rozporządzeniu MF z dnia 6 kwietnia 2021 r. Inne podatki należy opłacać bez pośrednictwa rachunku bankowego na właściwe konto konkretnego urzędu skarbowego.
Mikrorachunek a identyfikator podatkowy
Jak już wskazaliśmy mikrorachunek jest generowany poprzez wpisanie identyfikatora podatkowego.
Przypomnijmy zatem, że identyfikatorem podatkowym jest:
- numer PESEL – w przypadku podatników będących osobami fizycznymi, niebędących zarejestrowanymi podatnikami podatku od towarów i usług lub nieprowadzących działalności gospodarczej;
- NIP – w przypadku pozostałych podmiotów podlegających obowiązkowi ewidencyjnemu (np. podmioty prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą).
W związku z tym pojawia problem praktyczny w sytuacji, gdy mamy do czynienia z osobą fizyczną, która prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną np. podatkiem liniowym i jednocześnie wynajmuje prywatne mieszkanie, gdzie wynajem podlega opodatkowaniu ryczałtem ewidencjonowanym.
Czy w takim przypadku podatnik powinien generować dwa mikrorachunki?
Z wyjaśnień Ministerstwa Finansów wynika, że w takim przypadku podatnik powinien używać mikrorachunku podatkowego, który zawiera NIP. Jeśli jednak zdarzy się zrobić wpłatę na mikrorachunek z PESEL, to zostanie ona zaksięgowana w sposób prawidłowy. Kluczowa w tym przypadku jest prawidłowa identyfikacja wpłacającego.
Z analogicznym przypadkiem będziemy mieli do czynienia, gdy zarówno działalność gospodarcza, jak i najem prywatny są opodatkowane ryczałtem ewidencjonowanym. W takiej sytuacji podatnik powinien wygenerować jeden mikrorachunek na podstawie NIP i wpłacać tam podatki wynikające z obu tytułów.
W sytuacji, gdy podatnik osiąga przychody z różnych źródeł, to mikrorachunek generowany będzie w oparciu o NIP. Wszystkie zobowiązania powinny być wpłacane na jeden mikrorachunek wygenerowany w oparciu o NIP.
Mikrorachunek podatkowy stanowi znaczne uproszczenie dla podatników w kwestii regulowania zobowiązań podatkowych. Należy jednak mieć na uwadze, że zakres przedmiotowy art. 61b Ordynacji podatkowej nie obejmuje wszystkich podatków. Niektóre będą nadal opłacane na konto urzędu skarbowego.