Sprawy urzędowe
▪ 1 grudnia 2023 r. ▪ Zaktualizowano: 1 grudnia 2023 r. ▪ Autor: Redakcja PITax.pl
Niezależnie od terminowości oraz poprawności dopełnienia obowiązków przed urzędem skarbowym, może dojść do weryfikacji naszych działań. Wówczas należy być świadomym przysługujących nam praw i obowiązków w postępowaniach przed organami podatkowymi.
Rozliczenie PIT po terminie
Dopełnienie obowiązków sprawozdawczych przed urzędem skarbowym po ustawowym terminie może wiązać się z dolegliwymi sankcjami karno-skarbowymi. Na złożenie deklaracji i zapłacenie wynikającego z niej podatku mamy czas do dnia 30 kwietnia 2025 r. (w przypadku jakim jest rozliczenie PIT 2024 r.). Dokonanie wskazanej czynności po tym dniu jest uznawane jako uchybienie terminu. Potwierdzeniem skutecznego nadania zeznania rocznego PIT w formie elektronicznej jest UPO (Urzędowe Poświadczenie Odbioru). W sytuacji, gdy zaniedbaliśmy swoje obowiązki wobec urzędu skarbowego, należy dokonać czynności objętej zaniechaniem (w przypadku braku złożenia deklaracji, będzie to doręczenie PIT do organu podatkowego) oraz dodatkowo złożyć pismo procesowe tzw. czynny żal. Wykazanie wskazanej postawy podatnika pozwoli na uniknięcie nieprzychylnych mu konsekwencji karno-skarbowych.
Zaległości podatkowe
Zapłata podatku (zaliczki na poczet podatku lub raty podatkowej) po terminie oznacza, że mamy do czynienia z zaległością podatkową. Nieuiszczenie należności publicznoprawnej - w obliczu istnienia takowego obowiązku - wiąże się z dodatkowymi konsekwencjami prawnymi:
Warto wiedzieć, że począwszy od końca pierwszego kwartału 2022 r. podatnicy powinni liczyć się z bardziej dotkliwą wartością odsetek podatkowych. Wynika to bowiem ze stawki jednej z podstawowych stóp procentowych Narodowego Banku Polskiego - stopy lombardowej. Wartość tego wskaźnika determinuje wysokość odsetek podatkowych naliczanych osobom z zaległościami publicznoprawnymi.
Mimo bycia obciążonym nieuregulowanymi zobowiązaniami wobec Skarbu Państwa, warto sprawdzić, czy kwalifikujemy się pod możliwość skutecznego zawnioskowania o rozłożenie długu podatkowego na raty bądź jego umorzenie. W przeciwnym wypadku, brak aktywności procesowej po stronie osoby fizycznej może doprowadzić do przymusowej egzekucji administracyjnej przejawiającej się m.in. zajęciem ruchomości, rachunku bankowego itp. W następstwie wprowadzenia regulacji Polskiego Ładu doszło również do ustanowienia surowszych kar dla osób nie regulujących swoich zobowiązań podatkowych (również łatwiejszego ustanowienia tzw. zastawu skarbowego, przejęcia mienia).
Istnieje również katalog wyjątków, w ramach których nie dochodzi do naliczania odsetek podatnikowi od zaległości podatkowych (np. w przypadku bezczynności lub przewlekłości działania urzędu skarbowego).
Należy mieć jednak na uwadze, że w sytuacjach zawinionego działania organu podatkowego, do zapłaty odsetek podatkowych zobligowany jest sam urząd skarbowy (lub izba administracji skarbowej). Przykładem takiej sytuacji jest brak zwrotu nadpłaty podatku PIT w ustawowym terminie.
Zastępstwo procesowe
Zarówno materialne, jak również procesowe prawo podatkowe nie należy do najłatwiejszych dziedzin życia, stąd w wielu przypadkach warto zadbać o ustanowienie profesjonalnego pełnomocnika procesowego.
Dbałość o należyte zastępstwo procesowe przed organami podatkowymi zagwarantuje nam brak negatywnych konsekwencji oraz prawidłowość rozliczeń podatkowych. Również nie ma przeszkód ku temu, aby ustanowić pełnomocnika do dokonania pojedynczej czynności np. wypełnienia deklaracji PIT. W razie braku środków na usługi doświadczonego doradcę podatkowego, podatnik może również skorzystać np. z asysty członka rodziny czy bezpłatnej pomocy prawnej.
Warto wiedzieć, że organom podatkowym nie są obce praktyki podejmowania działań z pominięciem ustanowionego pełnomocnika - wówczas mamy do czynienia z czynnością nie wywołującą skutków dla podatnika.
Ochrona podatnika
Aby zmaksymalizować swoje bezpieczeństwo w relacjach z urzędem skarbowym warto zadbać o komplet dokumentów gwarantujących poprawność naszych rozliczeń podatkowych. Jednym z najczęściej wykorzystywanych instrumentów procesowych jest tzw. interpretacja indywidualna przepisów prawa podatkowego, o udzielenie której podatnicy wnioskowali zwłaszcza po wejściu w życie regulacji Polskiego Ładu. Należy bowiem mieć na uwadze, że zasada In dubio pro tributario (konieczność rozstrzygania wątpliwości na korzyść podatnika) nie jest zbyt często respektowana przez organy administracji publicznej. Przedsiębiorcy oraz osoby ubiegające się udzielenie kredytu (pożyczki) będą często sięgać po tzw. zaświadczenie o niezaleganiu przed urzędem skarbowym.
Czynności sprawdzające i kontrola podatkowa
W ostatnich latach można zaobserwować zintensyfikowanie działań weryfikacyjnych ze strony urzędów skarbowych. W celu zbadania poprawności rozliczeń podatkowych, organ podejmuje się przeprowadzenia:
Wbrew powszechnemu przekonaniu, zasadniczą przyczyną dla zainicjowania tego rodzaju postępowań ze strony organów podatkowych nie są donosy składane do urzędu. Warto również mieć świadomość nowych alternatyw kontrolowania podatników (np. nabycie sprawdzające). Niezależnie od przyczyn stanowiących podstawę dla podjęcia działań weryfikacyjnych ze strony urzędu warto wiedzieć, jak przygotować się na wizytę urzędników.
Przedawnienie zobowiązań podatkowych
Przedawnienie zobowiązań podatkowych zasadniczo wynosi 5 lat, licząc od końca roku, w którym upłynął termin płatności podatku.
Wskazany okres odnosi się nie tylko do rozliczeń w ramach podatku dochodowego od osób fizycznych, ale również znajduje zastosowanie w stosunku do innych danin publicznoprawnych (np. podatek od spadków i darowizn). Warto jednak wiedzieć, że odpowiedzialność podatnika na gruncie ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa jest skonstruowana w ten sposób, że za zobowiązania podatkowe odpowiada podatnik nawet w obliczu wystąpienia błędów po stronie księgowego, z usług którego korzysta (dotyczy to omyłek o charakterze rachunkowym, a nie działań ewentualnych przestępczych ze strony księgowości).
Czytaj również
Sprawdź najwyżej oceniany w Polsce program do rozliczeń PIT
PITax.pl Łatwe Podatki to wygodny, szybki i darmowy sposób na Twoje PITy.
Rozlicz PIT Online