Podatek liniowy 19% - na czym polega, kto może z niego skorzystać

Spis treści

1. Na czym polega podatek liniowy?
2. Czy każdy przedsiębiorca może rozliczać się według podatku liniowego?
3. Rozliczenie liniowe a ulgi podatkowe
4. Podatek liniowy – który formularz PIT wybrać?
5. Odprowadzanie zaliczek
6. Który urząd skarbowy jest właściwy
7. Kiedy przedsiębiorca może zmienić formę opodatkowania?
8. Pozostałe źródła przychodu a podatek liniowy
9. Podatek liniowy – odliczenie składki zdrowotnej za 2024

Na czym polega podatek liniowy?

Przedsiębiorca, który rozpoczyna działalność gospodarczą ma do wyboru cztery formy opodatkowania:

• według skali podatkowej (12% i 32%),
• podatek liniowy,
• ryczałt od przychodów ewidencjonowanych,
• karta podatkowa.

Brak decyzji jest jednoznaczny z wyborem opodatkowania według zasad ogólnych (skali podatkowej). Wartość graniczną stanowi kwota rocznego dochodu w wysokości 120 000 zł, powyżej której przedsiębiorca musi rozliczać się według drugiego progu skali podatkowej.

W przeciwieństwie do opodatkowania na zasadach ogólnych podatek liniowy jest stały. Zazwyczaj więc decydują się na niego przedsiębiorcy, którzy uzyskują dochód opodatkowany wyższą, 32% stawką.

Czy każdy przedsiębiorca może rozliczać się według podatku liniowego?

Nie wszyscy przedsiębiorcy mogą skorzystać z podatku liniowego. Ograniczenie dotyczy przede wszystkim podatników, którzy prowadzą działalność gospodarczą, a jednocześnie świadczą usługi dla byłego lub obecnego pracodawcy. Co to oznacza w praktyce? Przyjrzyjmy się poniższemu przykładowi:

Pan Michał pracował na etacie jako mechanik samochodowy, jednak zdecydował się założyć jednoosobową działalność gospodarczą i samodzielnie pozyskiwać klientów. Jeśli Pan Michał zacząłby świadczyć swoje usługi dla byłego pracodawcy (nawet jednokrotnie) w tym samym roku podatkowym, straciłby prawo do rozliczania podatku liniowo.

Sytuacja Pana Michała uległaby zmianie, gdyby świadczył usługi inne niż te, które wykonywał na etacie. Wówczas mógłby w dalszym ciągu korzystać z liniowej formy opodatkowania dochodów.

Rozliczenie liniowe a ulgi podatkowe

Przed wyborem formy opodatkowania 19-procentową stawką, przedsiębiorca powinien się upewnić, czy będzie to dla niego opłacalne rozwiązanie. Rozliczenie liniowe nie upoważnia bowiem do skorzystania z ulg podatkowych oraz wyklucza możliwość rozliczenia się wspólnie z małżonkiem lub jako rodzic samotnie wychowujący dziecko. Podatek liniowy przynosi więc największe korzyści singlom (lub przedsiębiorcom w nieformalnych związkach), którzy nie posiadają dzieci i uzyskują dochód powyżej 85 528 zł rocznie.

Podatek liniowy – który formularz PIT wybrać?

Przedsiębiorcy, którzy zdecydują się na rozliczenie linowe, są zobowiązani złożyć zeznanie roczne na formularzu PIT-36 w terminie do 30 kwietnia 2025 r. Podobnie jak w przypadku innych deklaracji podatkowych, osoby objęte podatkiem liniowym, mogą wysłać swój PIT drogą elektroniczną. W związku z tym, że PIT-36 nie jest wypełniany przez urząd skarbowy (co ma miejsce w przypadku PIT-37 i PIT-38), przedsiębiorcy muszą samodzielnie wypełnić formularz i przekazać go fiskusowi.

Odprowadzanie zaliczek

Pierwszą zaliczkę wpłacamy, gdy osiągnęliśmy dochód. Zaliczki możemy wpłacać miesięcznie lub kwartalnie, bez składania deklaracji. Deklarację PIT-36L składamy dopiero po zakończeniu roku podatkowego.

Zaliczki miesięczne wpłacamy do 20 dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni. Zaliczkę za grudzień wpłacamy do 20 stycznia. Nie musimy wpłacać zaliczki za grudzień, gdy przed 20 stycznia złożyliśmy roczne zeznanie PIT-36L i wpłaciliśmy obliczony w nim podatek.

Z zaliczek kwartalnych mogą skorzystać tzw. mali podatnicy. Są to osoby, które rozpoczynają działalność lub których przychód (wraz z podatkiem VAT) w poprzednim roku nie przekroczył równowartości 1 200 000 euro.

Należy pamiętać, że wg prawa podatkowego osobą rozpoczynającą działalność jest osoba, która w roku rozpoczęcia działalności oraz w okresie dwóch ostatnich lat nie prowadziła działalności gospodarczej samodzielnie ani jako wspólnik spółki niemającej osobowości prawnej. Działalności takiej nie mógł prowadzić również małżonek danej osoby – jeżeli między małżonkami istniała w tym czasie wspólność majątkowa.

Zaliczki kwartalne wpłacamy do 20 dnia każdego miesiąca za poprzedni kwartał. Zaliczkę za czwarty kwartał wpłacamy do 20 stycznia. Nie musimy wpłacać zaliczki za ostatni kwartał, gdy przed 20 stycznia złożyliśmy roczne zeznanie PIT-36L i wpłaciliśmy obliczony w nim podatek.

Osoby, które chcą kwartalnie wpłacać zaliczki powinny o tym pisemnie poinformować właściwego naczelnika urzędu skarbowego.

Który urząd skarbowy jest właściwy

Dla działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem liniowym właściwy jest urząd skarbowy według miejsca zamieszkania podatnika. Gdy działalność jest prowadzona w formie spółki właściwy jest urząd skarbowy według miejsca zamieszkania każdego ze wspólników.

Kiedy przedsiębiorca może zmienić formę opodatkowania?

Decyzja o wyborze formy opodatkowania nie jest wiążąca przez cały okres prowadzenia działalności, dlatego przedsiębiorca może zmienić sposób opodatkowania swoich dochodów. Ważne jednak, aby zrobił to w wyznaczonym terminie. Zgodnie z ustawą o PIT podatnik musi złożyć stosowaną deklarację do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym osiągnął pierwszy przychód w danym roku.

Pozostałe źródła przychodu a podatek liniowy

19% podatek od dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej

Dla kogo?

Dla osób, które wybrały taką formę opodatkowania z działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej. Dla tych osób przeznaczony jest druk PIT-36L.
Wybór tego sposobu opodatkowania następuje poprzez pisemne oświadczenie złożone przez podatnika. Dochodów opodatkowanych w ten sposób nie łączy się z dochodami z innych źródeł – art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

19% podatek od dochodów z kapitałów pieniężnych

Dla kogo?

Dla osób rozliczających się poprzez formularz PIT-38.

Przykładowo, z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych (dochodów opodatkowanych w ten sposób nie łączy się z dochodami z innych źródeł) – art. 30b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

19% podatek od dochodu uzyskanego z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych

Dla kogo?

Dla osób rozliczających się za pomocą druku PIT-39.

19% podatek od dochodu uzyskanego z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy nabytych po 31 grudnia 2006 r. (jeżeli nabycie nastąpiło do dnia 31 grudnia 2006 r. opodatkowanie następuje według „starych” zasad – 10% przychodu, zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw Dz. U. Nr 21, poz. 1588 ze zm.).

Podatek liniowy – odliczenie składki zdrowotnej za 2024

Pomimo wyżej wyszczególnionych zalet rozliczenia liniowego, podatnicy rozliczający się na formularzu PIT 36L są zobowiązani do płacenia składki zdrowotnej w wymiarze 4,9% osiągniętego dochodu. Dochodem jest nasz przychód pomniejszony o koszty jego uzyskania. Celem zrekompensowania znacznego obciążenia prowadzenia działalności przez liniowców, tej grupie przedsiębiorców przyznano możliwość odliczenia części zapłaconych składek zdrowotnych. Podatnicy podatku liniowego odliczą:

za 2022 r. - do 8700 zł,

za 2023 - do 10 200 zł.