Spis treści
- Osoby ze spółdzielczym prawem do lokalu mieszkalnego wnoszą wkład mieszkaniowy
- Kiedy możemy otrzymać zwrot wkładu mieszkaniowego?
- Zwrot wkładu mieszkaniowego a podatek dochodowy
- Kiedy za zwrot wkładu mieszkaniowego nie zapłacimy podatku?
Osoby ubiegające się o ustanowienie spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego zawierają ze spółdzielnią w formie pisemnej umowę o budowę lokalu. Po wybudowaniu lokalu umowa ta obliguje obydwie strony do ustanowienia spółdzielczego, lokatorskiego prawa do danego lokalu mieszkalnego.
Osoby, które posiadają spółdzielcze, lokatorskie prawa do swojego lokalu mieszkalnego zobowiązują się w ramach zawartej ze spółdzielnią umowy do wniesienia wkładu mieszkaniowego. Jaskie są podatkowe konsekwencje wnioskowania o zwrot tego wkładu?
Osoby ze spółdzielczym prawem do lokalu mieszkalnego wnoszą wkład mieszkaniowy
Jak wskazuje art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 15.12.2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1465 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o spółdzielniach osoba posiadająca spółdzielcze, lokatorskie prawa do swojego lokalu mieszkalnego wnosi wkład mieszkaniowy według zasad określonych w statucie w wysokości odpowiadającej różnicy między kosztem budowy przypadającym na jej lokal a uzyskaną przez spółdzielnię pomocą ze środków publicznych lub z innych środków uzyskanych na sfinansowanie kosztów budowy lokalu.
Jeżeli część wkładu mieszkaniowego została sfinansowana z zaciągniętego przez spółdzielnię kredytu na sfinansowanie kosztów budowy danego lokalu, osoba ze spółdzielczym prawem do lokalu mieszkalnego jest obowiązana uczestniczyć w spłacie tego kredytu wraz z odsetkami w części przypadającej na jej lokal.
Kiedy możemy otrzymać zwrot wkładu mieszkaniowego?
Zwrot wkładu mieszkaniowego właściciel mieszkania może otrzymać w sytuacji, gdy ulegnie wygaśnięciu ustanowione wobec niego spółdzielcze lokatorskie prawo do jego lokalu mieszkalnego.
Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego wygasa z chwilą ustania członkostwa oraz w innych wypadkach.
Przyczyny wygaśnięcia spółdzielczego, lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego to:
- zaległości płatności za okres co najmniej 6 miesięcy;
- rażące lub uporczywe wykraczanie właściciela lokalu korzystającego ze swojego lokalu przeciwko obowiązującemu porządkowi domowemu;
- niewłaściwe zachowanie właściciela lokalu czyniące korzystanie z innych lokali lub nieruchomości wspólnej uciążliwym;
- inna przyczyna – lokal nie podlega sprzedaży na drodze przetargu ogłoszonego przez spółdzielnie.
Wygaśnięcie spółdzielczego, lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego może nastąpić w wyniku prawomocnego orzeczenia sądu, a zatem wyłącznie na drodze postępowania sądowego.
Jeżeli wygaśnięcie spółdzielczego, lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego stało się faktem, spółdzielnia jest zobowiązana dokonać wypłaty osobie uprawnionej wartość rynkową danego lokalu mieszkalnego.
Zgodnie z art. 11 ust. 26 ustawy o spółdzielniach w przypadku, gdy wygaśnięcie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego ma miejsce – jeśli ten lokal nie podlega zbyciu w drodze przetargu – wówczas spółdzielnia zwraca osobie uprawnionej wniesiony wkład mieszkaniowy albo jego część, zwaloryzowane według wartości rynkowej lokalu.
W rozliczeniu tym nie uwzględnia się długu obciążającego członka spółdzielni z tytułu przypadającej na niego części zaciągniętego przez spółdzielnię kredytu na sfinansowanie kosztów budowy danego lokalu wraz z odsetkami.
Wartość rynkowa tegoż lokalu nie może być wyższa niż suma, jaką spółdzielnia uzyska od osoby obejmującej lokal na podstawie zrealizowanej procedury przetargowej zgodnie z postanowieniami statutu spółdzielni.
Jednocześnie trzeba podkreślić, iż zwracany wkład mieszkaniowy może być powiększony o kwotę spłaty kredytu przypadającej na osobę, której zwracany jest wkład, jeżeli spółdzielnia zaciągnęła kredyt na sfinansowanie kosztów budowy danego lokalu.
Należy także pamiętać, że w myśl art. 11 ust. ust. 22 ustawy o spółdzielniach z wartości rynkowej lokalu potrąca się przypadającą na dany lokal część zobowiązań spółdzielni związanych z budową związanych z kosztami zadania inwestycyjnego w części przypadającej na dany lokal mieszkalny w tym, w szczególności niewniesiony wkład mieszkaniowy.
Jeżeli spółdzielnia skorzystała z pomocy uzyskanej ze środków publicznych lub z innych środków, potrąca się również nominalną kwotę umorzenia kredytu lub dotacji, w części przypadającej na ten lokal oraz kwoty zaległych opłat eksploatacyjnych i związanych z utrzymaniem nieruchomości, a także koszty określenia wartości rynkowej lokalu.
Zwrot wkładu mieszkaniowego a podatek dochodowy
Jak wskazuje Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 10 września 2019 r. o sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.349.2019.4.SR zwrot wkładów wniesionych do spółdzielni stanowi przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1426 z późn. zm.) zwanej dalej ustawą o PIT.
Spółdzielnia po zakończeniu roku kalendarzowego ma obowiązek wydać informację PIT-11 osobom, którym (w zakończonym roku rozliczeniowym) zwróciła wniesiony przez nich uprzednio wkład mieszkaniowy. Informacja ta zawiera wyłącznie uzyskany przez te osoby przychód podlegający opodatkowaniu z tytułu otrzymanego przez nich w danym roku wkładu mieszkaniowego.
Warto w tym miejscu podkreślić, że osoba, która uzyskała przychód z tytułu zwrotu wkładu mieszkaniowego, może jeszcze ubiegać się o zwolnienie z opodatkowania danego przychodu.
Kiedy za zwrot wkładu mieszkaniowego nie zapłacimy podatku?
Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o PIT wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych są przychody otrzymane w związku ze zwrotem udziałów lub wkładów w spółdzielni, do wysokości wniesionych udziałów lub wkładów do spółdzielni.
Zatem zwolnienie z podatku dochodowego od osób fizycznych dotyczy otrzymanego zwrotu wkładów mieszkaniowych ze spółdzielni, ale tylko do wysokości wniesionych uprzednio udziałów lub wkładów.
Tak więc jeżeli spółdzielcze, lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego ulegnie wygaśnięciu, to opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych będzie podlegać jedynie różnica pomiędzy otrzymanym zwrotem (według wartości rynkowej lokalu) a sumą uprzednio wniesionych wkładów, udziałów.
Osoba, która otrzymała zwrócony wkład mieszkaniowy, tak jak wcześniej zasygnalizowano, otrzyma ze spółdzielni informację PIT-11 zawierającą jedynie przychód podlegający opodatkowaniu (w tym wypadku ww. określoną różnicę). Ten przychód będzie zobowiązana ująć w zeznaniu rocznym PIT-36 składanym za rok otrzymania zwrotu wkładu mieszkaniowego ze spółdzielni.
Zeznanie roczne PIT-36 jest przeznaczone dla podatników, którzy w sposób samodzielny (bez pośrednictwa płatnika) są zobowiązani do opodatkowania otrzymanych w zeszłym roku przychodów.
Na koniec trzeba wspomnieć, iż wkłady mieszkaniowe wpłacane przed rokiem 1995, a teraz podlegające zwrotowi będą wymagały przeliczenia z uwzględnieniem zasad denominacji zawartych w art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o denominacji złotego (Dz. U. Nr 84, poz. 386).
Zgodnie z art. 2 ust. 2 ww. ustawy nowa jednostka pieniężna (1 zł) w związku z zastosowaniem denominacji, będzie miała wartość równą 10 000 starych złotych. Wymóg denominacji wkładów wniesionych przed 1995r. potwierdza także Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 10 września 2019r. o sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.349.2019.4.SR.
pomoc@pitax.pl