Zwolnienie od akcyzy mienia przesiedleńczego

Spis treści

1. Czynności objęte podatkiem akcyzowym
2. Zwolnienie od akcyzy z uwagi na mienie przesiedleńcze
3. Problematyczne ustalenie miejsca stałego pobytu

Czynności objęte podatkiem akcyzowym

W pierwszej kolejności wskażmy, że akcyza jest podatkiem, który obejmuje samochody osobowe. Dlatego nasza analiza będzie dotyczyć samochodu osobowego, który przenoszony jest do Polski.

Zgodnie z art. 100 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku akcyzowym w przypadku samochodu osobowego opodatkowaniu akcyzą podlega nabycie wewnątrzwspólnotowe samochodu osobowego, który nie został wcześniej zarejestrowany w Polsce.

W myśl art. 2 pkt 9 ustawy przez nabycie wewnątrzwspólnotowe rozumie się przemieszczenie samochodów osobowych z terytorium kraju UE na teren Polski. Jak zatem widać, jest to czynność faktyczna polegająca na samym przewiezieniu samochodu osobowego na terytorium kraju. Obowiązek podatkowy w podatku akcyzowym powstaje w dacie przemieszczenia na teren RP.

Fizyczne przemieszczenie do Polski samochodu niezarejestrowanego wcześniej na terytorium kraju jest czynnością objętą podatkiem akcyzowym.

Zwolnienie od akcyzy z uwagi na mienie przesiedleńcze

Zobowiązanie w podatku akcyzowym niekoniecznie musi wystąpić, ponieważ możliwe jest zastosowanie zwolnienia od podatku.

Zgodnie z art. 110 ust. 1 ustawy zwalnia się od akcyzy samochód osobowy przywożony przez osobę fizyczną przybywającą na terytorium kraju na pobyt stały lub powracającą z czasowego pobytu z terytorium państwa członkowskiego na terytorium kraju.

Opisane zwolnienie jest dostępne, jeżeli łącznie są spełnione następujące warunki:

1. Pojazd jest przeznaczony do użytku prywatnego podatnika.
2. Użytkowanie prywatne trwało przez okres co najmniej 6 miesięcy przed zmianą miejsca pobytu.
3. Podatnik posiada dowody wskazujące na używanie samochodu przez co najmniej 6 miesięcy.
4. Pojazd samochodowy nie zostanie zbyty, oddany w ramach umowy najmu lub w jakikolwiek inny sposób oddany osobie trzeciej przez okres 12 miesięcy od chwili przewiezienia do RP.
5. W momencie wywozu auta z innego kraju UE nie zastosowano żadnego zwolnienia od akcyzy.

Co ważne, ustawa wprowadza również definicję stałego pobytu. Zgodnie z art. 110 ust. 8 ustawy za miejsce stałego pobytu uznaje się miejsce, w którym podatnik przebywa przez co najmniej 185 dni w roku podatkowym ze względu na swoje więzi prywatne i zawodowe. W przypadku osoby fizycznej niezwiązanej z danym krajem stosunkiem zawodowym o prywatnych powiązaniach świadczy występowanie ścisłych relacji pomiędzy tą osobą a miejscem, w którym mieszka na stałe.

Dodatkowo za miejsce stałego pobytu osoby związanej zawodowo z miejscem innym niż miejsce powiązań rodzinnych i przebywającej na zmianę w różnych krajach UE, uznaje się to miejsce, z którym jest blisko związana relacjami osobistymi pod warunkiem, że stale powraca do tego kraju.

Jeżeli wszystkie ww. warunki są spełnione, to naczelnik urzędu skarbowego wydaje zaświadczenie o zwolnieniu pojazdu z akcyzy.

Zwolnienie od akcyzy samochodu osobowego z uwagi na mienie przesiedleńcze możliwe jest, jeżeli zostaną zachowane wszystkie warunki ustawowe.

Problematyczne ustalenie miejsca stałego pobytu

Podstawowym warunkiem zastosowania zwolnienia z uwagi na tzw. mienie przesiedleńcze jest powrót osoby fizycznej do Polski na pobyt stały.

Z przedstawionej definicji pobytu stałego wynika, że zasadniczo miejscem stałego pobytu jest miejsce, w którym osoba przebywa więcej niż połowę roku ze względu na swoje więzi osobiste i zawodowe. Ponadto wprowadzono także charakterystykę przypadku, gdy osoba fizyczna w jednym kraju UE pracuje zawodowo, a w drugim posiada więzi rodzinne. W tak skonstruowanych okolicznościach jako miejsce stałego pobytu należy przyjąć to miejsce, w którym osoba posiada więzi rodzinne i osobiste pod warunkiem, że w sposób regularny i cykliczny do tego miejsca wraca.

W kontekście tak skonstruowanej definicji można zatem wskazać, że pierwszeństwo przyznane jest więziom osobistym w stosunku do więzi zawodowych.

W wyroku TSUE w wyroku z 7 czerwca 2007r., C-156/04 na temat zwolnienia z akcyzy ze względu na mienie przesiedleńcze czytamy, że należy równolegle brać pod uwagę zawodowe oraz prywatne więzi danej osoby z danym miejscem, jak również czas trwania tychże relacji. W sytuacji, gdy osoba przebywa w różnych krajach, gdzie w jednym pracuje, a w drugim mieszka, to należy przyznać pierwszeństwo więzom osobistym. Dokonując analizy, należy uwzględnić wszelkie kluczowe okoliczności i stany faktyczne, takie jak, w szczególności, fizyczna obecność tej osoby i jej rodziny, posiadanie nieruchomości, miejsce wykonywania aktywności zawodowej czy też miejsce zgromadzenia aktywów majątkowych. Co istotne to do organów administracji danego państwa członkowskiego UE należy dokonanie analizy i oceny wszelkich istotnych czynników faktycznych określających każdy przypadek w kontekście podatku akcyzowego.

Przykład

Podatnik na stałe mieszkający w Niemczech dostał propozycję pracy w Ostrowie w Czechach. Postanowił zatem z całą rodziną przeprowadzić się do Rybnika, skąd będzie dojeżdżał prywatnym samochodem do Ostrawy. W takich okolicznościach przyjąć należy, że miejscem stałego pobytu będzie Rybnik, co uzasadnia skorzystanie ze zwolnienia od akcyzy z uwagi na mienie przesiedleńcze.

Kryterium decydującym dla możliwości zastosowania zwolnienia od akcyzy mienia przesiedleńczego jest przeniesienie się do Polski na pobyt stały. Ustawa o podatku akcyzowym zawiera własną definicję pobytu stałego.

W kontekście tak skonstruowanych przepisów należy pamiętać, że każdy przypadek jest analizowany odrębnie. Należy także zwrócić uwagę na liczne obostrzenia, jeśli idzie o możliwość stosowania zwolnienia od akcyzy ze względu na mienie przesiedleńcze. Tylko łączne spełnienie wszystkich warunków daje prawo do zwolnienia.