Spis treści
- Wynagrodzenie minimalne w Polsce
- Efekty wprowadzenia płacy minimalnej
- Wynagrodzenie minimalne w krajach UE i USA
Wynagrodzenie minimalne w Polsce
Jest prawnie ustalonym najniższym dopuszczalnym poziomem wynagrodzenia pieniężnego za pracę najemną (na podstawie umowy o pracę) określonym w celu ochrony pracownika przed szkodliwym obniżaniem poziomu płac przez pracodawców.
Stawka minimalnego wynagrodzenia jest corocznie ustalana na podstawie ustawy z 10 października 2002 roku o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Ogłaszana jest ona w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski", w drodze obwieszczenia Prezesa Rady Ministrów lub w Dzienniku Ustaw, w drodze rozporządzenia Rady Ministrów do 15 września każdego roku.
Chcesz sprawdzić jakie ulgi i odliczenia możesz uzyskać za 2023 rok?
Sprawdź teraz!W uzasadnieniu Międzynarodowej Organizacji Pracy dla wprowadzania płacy minimalnej podano, że jej celem jest:
- dążenie do likwidacji nadmiernej eksploatacji pracowników,
- walka z ubóstwem,
- zapewnienie odpowiedniego poziomu życia,
- zapewnienie pracownikom równej płacy za równą pracę,
- zapobieganie konfliktom w pracy,
- eliminowanie pewnych form szkodliwej konkurencji,
- promowanie stabilności ekonomicznej i rozwoju gospodarczego i cywilizacyjnego.
Od 1 stycznia 2025 r. zacznie obowiązywać wyższa kwota miesięcznego wynagrodzenia minimalnego, która wyniesie 4626 zł.
Minimalne wynagrodzenie | ||
Miesięcznie | Stawka godzinowa | Od kiedy? |
2100 zł | 13,70 zł | styczeń 2018 |
2250 zł | 14,70 zł | styczeń 2019 |
2600 zł | 17,00 zł | styczeń 2020 |
2800 zł | 18,30 zł | styczeń 2021 |
3010 zł | 19,70 zł | styczeń 2022 |
3490 zł | 22,80 zł | styczeń 2023 |
3600 zł | 23,50 zł | lipiec 2023 |
4242 zł | 27,70 zł | styczeń 2024 |
4300 zł | 28,10 zł | lipiec 2024 |
4626 zł | 30,20 zł | styczeń 2025 |
Wartość netto najniższej krajowej w 2025 r. została przedstawiona w artykule: Minimalne wynagrodzenie w 2025 r.
Efekty wprowadzenia płacy minimalnej
Część badań mówi iż, płaca minimalna na odpowiednim do warunków poziomie może mieć szereg pozytywnych efektów dla gospodarki:
- zachęcać pracowników do zwiększania aktywności, produktywności i wykształcenia
- zmniejszać rotację pracowników, co sprzyja ich specjalizacji i produktywności
- redukować ubóstwo i nierówności ekonomiczne oraz współwystępujące z nimi problemy takie jak otyłość podnosić płace szerokich grup innych pracowników, nie tylko zarabiających płace na minimalnym poziomie
W części badań zaobserwowano, że płaca minimalna może mieć również negatywne efekty:
- nie redukować znacząco ubóstwa, m.in. ponieważ w dużej mierze korzystają na niej rodziny, które nie są najgorzej sytuowane;
- nie redukować znacząco nierówności;
- zmniejszać pozapłacowe świadczenia ze strony pracodawców jak np. doszkalanie pracowników.
W niektórych regionach powiązano również podnoszenie płacy minimalnej z istotnym wzrostem bezrobocia, np. w Chinach.
Wedle zwolenników płacy minimalnej pełni ona rolę ekonomiczną oraz społeczną. Rolą społeczną jest ustalanie wynagrodzenia na poziomie niezbędnym do utrzymania. Płaca minimalna jest również punktem wyjściowym do budowy tabel płac na wyższych stanowiskach stąd podniesienie jej powinno skutkować również podniesieniem innych wynagrodzeń.
Odpowiedz na serię prostych pytań i PITax.pl wyśle Twój PIT do urzędu skarbowego!
PIT w kilka minutWynagrodzenie minimalne w krajach UE i USA
Nie wszystkie kraje posiadają zdefiniowaną kwotę minimalnego wynagrodzenia. W USA, Irlandii oraz Wielkiej Brytanii są to stawki godzinowe. W Austrii oraz krajach skandynawskich nie występuje prawnie ustalona płaca minimalna. Dbanie o zarobki pracowników pozostaje w rękach pracodawców oraz związków zawodowych.
W 2019 roku u 22 z 28 państw członkowskich obowiązuje minimalne wynagrodzenie za pracę. Jesteśmy ósmym krajem od końca listy. Mniej od nas zarabiają tylko Bułgarzy, Łotysze, Rumuni, Węgrzy, Czesi, Chorwaci i Słowacy. Najwyższe płace minimalne odnotowano w Wielkiej Brytanii, Francji, Niemczech, Belgii, Holandii, Irlandii i Luksemburg