Kwota wolna od podatku 2024/2025

Spis treści

1. Czym jest kwota wolna od podatku?
2. Kwota wolna od podatku w 2024/2025 r.
3. Kwota wolna od podatku w rozliczeniu wspólnym
4. Kwota wolna od podatku na świecie

Czym jest kwota wolna od podatku?

Niewielu podatników zdaje sobie sprawę z tego, że kwota wolna od podatku może mieć kapitalne znaczenie na wysokość otrzymywanego przez nich wynagrodzenia. Co należy zatem rozumieć pod tym pojęciem i dlaczego jest tak istotne?

Zasadniczo kwota wolna od podatku to nic innego jak wartość, od której w corocznym rozliczeniu podatkowym nie musimy odprowadzać podatku. Rozliczenie PIT zakłada, że podstawą do jej wyliczenia jest dochód podatnika. Z kolei pod pojęciem dochodu należy rozumieć przychód pomniejszony o koszty jego uzyskania. Kwota wolna od podatku obowiązuje wyłącznie podatników rozliczających się na corocznie składanych deklaracjach podatkowych PIT-36 oraz PIT-37, które podlegają opodatkowaniu według skali podatkowej. W odniesieniu do osób fizycznych, które rozliczają się na formularzu PIT-37 kwota wolna od podatku powinna zostać uwzględniona w informacjach wystawionych przez ich płatników np. na drukach (PIT-11, PIT-40A/PIT-11A).

Kwota wolna od podatku nie jest stosowana w deklaracjach składanych na formularzach: PIT-28, PIT-36L, PIT-38, PIT-39.

Kwota wolna od podatku w 2024/2025 r.

Rozliczenie PIT 2024 przewiduje, że w stosunku do dochodów podatników zostanie zastosowany niżej wskazany mechanizm obliczania kwoty wolnej od podatku:

Dla lepszego zobrazowania nowego sposobu obliczania dochodu podlegającego opodatkowaniu wedle skali, poniżej przedstawiamy przykład rozliczenia kwoty wolnej od podatku w 2022 r.:

Przykład 1:

Ania prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą rozliczając swoje dochody na zasadach ogólnych. W 2022 r. osiągnęła dochód (przychód pomniejszony o koszty jego uzyskania), który po potrąceniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz składkę zdrowotną wyniósł 173 321 zł.

12%*120 000 zł - 3 600 zł = 10 800 zł

10 800 zł + 32%*(173 321 zł - 120 000 zł)

10 800 zł + 32%*53 321 zł

10 800 zł + 17 062,72 zł (≈ 17 063 zł) = 27 862,72 zł

Ania będzie zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego w wysokości 27 862,72 zł od dochodów osiągniętych w 2022 roku.

Przykład 2:

Bartosz jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę. Przez pierwszą połowę 2022 roku był bezrobotny natomiast w drugim półroczu podjął zatrudnienie. Wartość jego miesięcznego dochodu podlegającego opodatkowaniu (po pomniejszeniu o koszty uzyskania przychodu) oraz po potrąceniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz składkę zdrowotną wynosi 3 000 zł.

W wyniku podwyższenia kwoty wolnej od podatku Bartosz nie zapłaci podatku, gdyż wartość jego rocznego dochodu nie przekracza 30 000 zł, lecz wynosi 18 000 zł.

Kwota wolna od podatku nie zwalnia od obowiązku rozliczenia

Jak można zauważyć analizując powyższy Przykład 2, jeśli nasz cały zarobek mieści się w kwocie wolnej, to po prostu wcale nie płacimy podatku. Jeśli jest od niej wyższy, to płacimy podatek od nadwyżki ponad tę kwotę. Można powiedzieć, że kwota wolna to odpowiednik zerowej stawki podatkowej.

Podatnik chociaż nie zapłaci podatku od kwoty dochodu do 30 000 zł, to jednak nie jest zwolniony z obowiązku rozliczenia się z Urzędem Skarbowym. Każda osoba fizyczna w Polsce, bez względu na wysokość dochodów musi w określonym terminie złożyć zeznanie podatkowe. Wyjątek stanowią podatnicy PIT-37 oraz PIT-38, którzy osiągają wyłącznie dochody rozliczane za pośrednictwem płatnika. W ich przypadku niezłożenie zeznania do ostatniego dnia upływu terminu będzie się wiązać z przyjęciem do weryfikacji przez Urząd Skarbowy, automatycznie wypełnionego zeznania rocznego (w oparciu o informacje pochodzące od płatnika).

Należy również pamiętać, iż kwota wolna od podatku jest przywilejem osób rozliczających się wedle skali podatkowej. Oznacza to, że w stosunku do przychodów opodatkowanych w formie liniowej, ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych czy np. z kapitałów pieniężnych możliwość skorzystania z kwoty wolnej od podatku nie jest możliwe.

Kwota wolna od podatku w rozliczeniu wspólnym

Deklaracje PIT-36 oraz PIT-37 cechują się możliwością wyboru łącznego opodatkowania dochodów. Obecnie wyróżnia się dwie formy rozliczenia wspólnego:

• Rozliczenie z małżonkiem,
• Rozliczenie z dzieckiem (jako osoba samotnie wychowująca).

W razie wyboru jednej z wymienionej form łącznego opodatkowania dochodów podatnicy skorzystają z podwójnej kwoty wolnej od podatku (60 000 zł). Wskazana preferencja podatkowa nie wyklucza innych możliwości obniżenia zobowiązania podatkowego (np. zwolnienie, ulga podatkowa). Najpopularniejszymi odliczeniami są:

• Ulga na dziecko,
• Ulga rehabilitacyjna, 
• Ulga na internet.

Kwota wolna od podatku na świecie

W większości systemów podatkowych we wszystkich krajach funkcjonuje kwota niepodlegająca opodatkowaniu. Jednak wysokość tej kwoty w poszczególnych krajach jest bardzo różna. Przykładowo w Europie kwoty zwolnione z podatku dochodowego kształtują się następująco: Niemcy - 9744 euro (20% średniej pensji), Grecja - 5000 euro (46%), Francja - 5963 euro (18%), Hiszpania - 17707 euro (73%), Austria - 11000 euro (32%), Finlandia - 16100 euro (40%), Luksemburg - 11265 euro (22%), Cypr - 19500 euro (71%), Belgia - 8680 euro (23%), Wielka Brytania - 9440 funtów=12000 euro (38%), Dania 46630 koron=6263 euro (10%). Jedynie w Bułgarii i na Węgrzech kwota ta wynosi 0. Niektóre państwa mają skomplikowany sposób obliczania kwoty wolnej, uzależniony od kilku czynników, dlatego nie podajemy ich w przykładach.

W państwach pozaeuropejskich w przeliczeniu na złotówki kwota wolna od podatku wynosi np. w Kolumbii 45172 zł, w Brazylii ok. 28000 zł, w RPA ok 20000 zł, w Tajlandii 14040 zł, w Botswanie 12384 zł, w Maroko 11127 zł. Kraje te wychodzą z założenia, że nie ma sensu opodatkowywać osób, których dochody są niskie. Lepiej nie ściągać z nich danin publicznych tylko po to, by wracały one do nich w postaci świadczeń socjalnych.

Prawo podatkowe USA również przewiduje pewną kwotę wolną od podatku, którą można zarobić w ciągu roku bez opodatkowania. Limit dochodu zwolnionego z obowiązku podatkowego jest ustalany dla każdego roku i wynosi ok. 10 000 dolarów. Stosunkowo wysoka kwota wolna od podatku powoduje, że większość rencistów i emerytów w praktyce nie odprowadza daniny od tego rodzaju świadczeń, chociaż świadczenia rentowo-emerytalne co do zasady nie są wyłączone z opodatkowania.

Kwota zwolniona od podatku to bardzo ważny czynnik wpływający na ostateczną wysokość podatku dochodowego. Im wyższa kwota wolna od podatku, tym mniej podatku odprowadzimy do fiskusa, a tym samym więcej z naszych dochodów pozostanie do własnej dyspozycji.