Spis treści
Zgodnie z art. 49 ustawy o kredycie konsumenckim, wobec każdego kto spłacił kredyt konsumencki przed terminem określonym w umowie kredytowej, instytucja finansowa ma obowiązek się rozliczyć i zwrócić proporcjonalną część poniesionego całkowitego kosztu kredytu.
Należy jednak pamiętać, że aby uznać, iż kredyt odznacza się konsumenckim charakterem to musi on cechować się następującymi elementami:
- jego stroną musi być konsument
- umowa winna mieć charakter odpłatny
- powinien zostać przeznaczony na pokrycie wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą
- kwota kredytu nie może przekraczać wartości 255 550 zł
Oznacza to, iż w wyniku wcześniejszej spłaty kredytu można ubiegać się o zwrot większej części kosztów kredytu, w tym ubezpieczenia, prowizji i innych opłat. Pewnego rodzaju wydatki jednak nie podlegają zwrotowi - są to np. opłaty notarialne bądź wszelkiego rodzaju należności związane z zabezpieczeniem zaciągniętego zobowiązania.
Aby otrzymać zwrot kosztów za wcześniejsza spłatę kredytu należy złożyć w banku lub innej instytucji finansowej reklamację, najlepiej powołując się w niej na:
- wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydany 11 września 2019 r. w sprawie C-383/18;
- stanowisko Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 2 marca 2020 roku;
- opinię Rzecznika Finansowego z dnia 2 marca 2020 roku
W tym miejscu warto zaznaczyć, iż na mocy wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej została dokonana interpretacja dotychczasowych przepisów prawa. Orzeczenie to nie jest rozstrzygnięciem ograniczającym się wyłącznie do konkretnej sprawy rozstrzyganej przed Trybunałem. Wywołuje ono skutek w zakresie przepisów prawa stosowanych przed wydaniem wyroku z uwagi na charakter interpretacyjny orzeczenia. Oznacza to, że swoim zakresem obejmuje również stany faktyczne sprzed wydania orzeczenia. Zostało to podkreślone zarówno przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej jak i w stanowisku Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 2 marca 2020 roku. Wyrok Trybunału w tym zakresie nie ma charakteru prawotwórczego
Dostępne są również gotowe formularze reklamacji. Kredytodawca ma 30 dni kalendarzowych na rozpatrzenie wniosku.
Taką reklamacją należy złożyć jak najszybciej po powzięciu wiadomości o przysługującym uprawnieniu. Przedawnienie należy liczyć zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego.
UOKiK przygotował kalkulator kredytowy, który pomoże wyliczyć orientacyjną kwotę do zwrotu z tytułu wcześniejszej spłaty kredytu konsumenckiego metodą liniową. Kalkulator dostępny jest na stronie www.finanse.uokik.gov.pl. Należy jednak pamiętać, że kalkulator wylicza kwotę poglądową – ostateczną kwotę zwrotu wyliczy instytucja finansowa (na rozpatrzenie wniosku ma 30 dni).
Uwaga! Można się ubiegać o zwrot części opłat za spłacony wcześniej kredyt, jeśli umowa o kredyt została zawarta po 18 grudnia 2011 roku. Terminy przedawnienia roszczeń wynoszą 10 lat dla spłat dokonanych przed 9 lipca 2018 r., 6 lat - dla spłat dokonanych po tej dacie.