Spis treści
- Komu przysługuje zasiłek macierzyński
- Okres wypłaty zasiłku macierzyńskiego
- Wysokość zasiłku macierzyńskiego
- Opodatkowanie zasiłku macierzyńskiego
- Najczęściej zadawane pytania
Komu przysługuje zasiłek macierzyński
Zasiłek macierzyński przysługuje osobom podlegającym ubezpieczeniu chorobowemu (podlegającym ubezpieczeniu zarówno obowiązkowo, jak i dobrowolnie).
Wśród osób obowiązkowo podlegających temu ubezpieczeniu wymienia się:
- pracowników;
- członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych;
- osoby odbywające służbę zastępczą.
Dodatkowo określone osoby mogą dobrowolnie opłacać składki na ubezpieczenie chorobowe:
- osoby wykonujące pracę nakładczą;
- osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług;
- osoby prowadzące działalność pozarolniczą;
- osoby wykonujące odpłatnie pracę, na podstawie skierowania do pracy, w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania;
- duchowni.
Zasiłek macierzyński przysługuje osobom ubezpieczonym bez okresu karencji, co oznacza, że wystarczające jest podleganie ubezpieczaniu nawet od jednego dnia.
Zasiłek macierzyński przysługuje ubezpieczonej, która w okresie ubezpieczenia chorobowego (albo w okresie urlopu wychowawczego):
- urodziła dziecko;
- przyjęła na wychowanie dziecko przy spełnieniu określonych w przepisach warunków;
- przyjęła na wychowanie dziecko w ramach rodziny zastępczej przy spełnieniu określonych w przepisach warunków.
Okres wypłaty zasiłku macierzyńskiego
Zasiłek macierzyński przysługuje przez okres od 20 do 37 tygodni. Jego długość jest uzależniona od liczby dzieci przy jednym porodzie:
- 20 tygodni – w przypadku narodzin jednego dziecka,
- 31 tygodni – w przypadku narodzin dwojga dzieci,
- 33 tygodni – w przypadku narodzin trójki dzieci,
- 35 tygodni – w przypadku narodzin czwórki dzieci,
- 37 tygodni – w przypadku narodzin piątki i więcej dzieci.
Zasiłek macierzyński przysługuje przez okres urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego, jak i urlopu ojcowskiego.
Co istotne, ze świadczenia wypłacanego w ramach zasiłku macierzyńskiego można skorzystać nawet 6 tygodni przed porodem.
Wysokość zasiłku macierzyńskiego
Jeśli chodzi o wysokość wypłacanego zasiłku macierzystego, to zasada ogólna wskazuje, iż przy urodzeniu jednego dziecka przysługuje:
- 100% podstawy wymiaru zasiłku w okresie urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego oraz urlopu ojcowskiego;
- 100% podstawy wymiaru zasiłku w okresie urlopu rodzicielskiego za okres 6 tygodni;
- 60% podstawy wymiaru zasiłku przez pozostałe 26 tygodni.
W przypadku, gdy pracownica, nie później niż 21 dni po porodzie, złożyła pisemny wniosek o udzielenie jej, bezpośrednio po urlopie macierzyńskim, urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze, zasiłek macierzyński będzie wynosił 80% podstawy wymiaru zasiłku przez cały okres zasiłkowy, czyli począwszy od urlopu macierzyńskiego do urlopu rodzicielskiego włącznie.
Opodatkowanie zasiłku macierzyńskiego
Płatnicy zasiłku macierzyńskiego
Zgodnie z przepisami zasiłek macierzyński wypłacają:
- większe zakłady pracy – płatnicy składek na ubezpieczenie chorobowe, którzy zgłaszają do ubezpieczenia chorobowego powyżej 20 ubezpieczonych;
- Zakład Ubezpieczeń Społecznych, w pozostałych przypadkach.
Na marginesie należy dodać, iż większe zakłady pracy (zatrudniające co najmniej 20 pracowników lub innych ubezpieczonych) wypłacając zasiłki macierzyńskie, są uprawnione do odliczania wypłacanych kwot od kwot należnych ZUS z tytułu składek. Zasadą podstawową bowiem jest, że ekonomiczny ciężar zasiłków macierzyńskich ostatecznie zawsze ponosi ZUS.
Informacja od płatnika
Osoba uzyskująca zasiłek macierzyński otrzyma do końca lutego kolejnego roku kalendarzowego dokument, na podstawie którego sporządzi swoje rozliczenie roczne. W zależności od tego, czy zasiłek wypłacany jest przez pracodawcę (zatrudniającego powyżej 20 osób) czy też przez ZUS świadczeniobiorca otrzyma odpowiednio PIT-11A lub PIT-11. Wypłacane zasiłki wyszczególnione zostaną w polach odpowiednio 40 i 41 w PIT-11A oraz 64 i 68 w PIT-11 (oznaczone poniżej kolorem czerwonym).
PIT-11A z ZUS
PIT-11 z zakładu pracy
Zeznanie roczne
Zasiłek macierzyński należy wykazać w zeznaniu rocznym. Zasiłek macierzyński należy do katalogu tzw. przychodów z innych źródeł. Ustawodawca umieścił w tym punkcie takie przychody, których nie da się jednoznacznie zakwalifikować do źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W zależności od tego, czy świadczeniobiorca uzyskiwał w danym roku także inne przychody, będzie on obowiązany do wykazania przedmiotowego zasiłku, wykorzystując formularz PIT-36 bądź PIT-37.
Oba zeznania roczne należy złożyć do ostatniego dnia kwietnia do właściwego urzędu skarbowego.
Najczęściej wykorzystuje się formularz PIT-37, który dotyczy osób uzyskujących przychody wyłącznie za pośrednictwem płatników, które to przychody opodatkowane są na zasadach ogólnych (skala podatkowa). Dodatkowo w tej grupie znajdą się też podatnicy, którzy prowadzili własną działalność gospodarczą opodatkowaną kartą podatkową, ryczałtem ewidencjonowanym lub liniowo.
Dane dotyczące zasiłku macierzyńskiego w deklaracji PIT-37 należy wpisać w części D do rubryki o nazwie „Inne źródła, niewymienione w wierszach od 1 do 4”.
Deklaracja PIT-36
Podatnik prowadzący działalność gospodarczą opodatkowaną na zasadach ogólnych przy zastosowaniu skali podatkowej wykorzysta formularz PIT-36. Ten sam dokument wypełni również podatnik, który rozlicza najem, dzierżawę lub umowy o podobnym charakterze, również przy zastosowaniu skali podatkowej (stawki 17% i 32%).
W PIT-36 informację o dochodach z zasiłku macierzyńskiego należy wpisać w części E do rubryki „Inne źródła, niewymienione w wierszach od 1 do 9 (w tym emerytury – renty z zagranicy)”.
Najczęściej zadawane pytania
Komu przysługuje zasiłek macierzyński?
Zasiłek macierzyński przysługuje osobie, która w okresie ubezpieczenia chorobowego (albo w okresie urlopu wychowawczego): urodziła dziecko; przyjęła na wychowanie dziecko przy spełnieniu określonych w przepisach warunków; przyjęła na wychowanie dziecko w ramach rodziny zastępczej przy spełnieniu określonych w przepisach warunków..
Kiedy wypłacany jest zasiłek macierzyński?
Zasiłek macierzyński przysługuje przez okres urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego oraz urlopu ojcowskiego.
Ile wynosi zasiłek macierzyński?
Przy urodzeniu jednego dziecka wysokość zasiłku macierzyńskiego wynosi: 100% podstawy wymiaru zasiłku w okresie urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego oraz urlopu ojcowskiego; 100% podstawy wymiaru zasiłku w okresie urlopu rodzicielskiego za okres 6 tygodni; 60% podstawy wymiaru zasiłku przez pozostałe 26 tygodni.
Czy zasiłek macierzyński jest opodatkowany?
Zasiłek macierzyński jest opodatkowany, w związku z czym, osoba korzystająca z niego ma obowiązek wykazać zasiłek w PIT.
Czy zasiłek macierzyński należy wykazać w zeznaniu rocznym?
Tak, zasiłek macierzyński należy wykazać w zeznaniu rocznym.