Spis treści
- Jak najniższy podatek
- Optymalizacja podatkowa jest legalna
- Uchylanie się od opodatkowania to już łamanie przepisów
Kwestia unikania opodatkowania jest kluczowym zagadnieniem związanym z rocznymi rozliczeniami podatkowymi. Pomimo że zazwyczaj nie uświadamiamy sobie tego faktu, rokrocznie korzystamy z jej elementów w każdym formularzu PIT, jaki trafia w naszym imieniu do urzędu skarbowego. Pewne wątpliwości co do zasad korzystania z procedur unikania opodatkowania mogą jednak budzić okoliczności uchylania się od opodatkowania – tj. łamania przepisów prawa podatkowego.
Jak najniższy podatek
Jako podatnicy mamy prawo do zapłacenia tak niskiego podatku, jak jest to tylko legalnie możliwe. Poszukiwanie legalnych możliwości ograniczania zobowiązań podatkowych, którym podlegamy to w istocie poszukiwanie legalnych możliwości redystrybucji podatku – w tym szczególnym przypadku skierowanie środków pochodzących z podatku do nas samych, jako podmiotów najbardziej zorientowanych w kwestii prawidłowego ich wykorzystania.
Pomimo że wspomniane oszczędności podatkowe dostępne są w większym bądź mniejszym zakresie każdej osobie płacącej podatki, to przede wszystkim przedsiębiorcy odniosą z nich najbardziej znaczące korzyści. Wiąże się to ze specyficzną sytuacją podatkową w działalności gospodarczej, która z jednej stromy otwiera możliwości poczynienia znacznych oszczędności podatkowych, z drugiej jednak nierzadko uzależnia od odpowiedniej optymalizacji podatkowej kwestię przetrwania lub upadku biznesu.
Cele uchylania się od opodatkowania i unikania opodatkowania są zasadniczo zbieżne. Różnią się one za to znacznie w kwestii doborów środków służących osiągnięciu swoich celów. Uchylanie się od opodatkowania jest łamaniem prawa i formą oszustwa. Można sobie wyobrazić sytuację, w której dochodzi do niego nawet przypadkowo, ponieważ formularze PIT nie zawierają żadnych zabezpieczających przed tym mechanizmów. Trzeba jednak pamiętać, że niepłacenie swoich zobowiązań podatkowych w wymaganej wysokości – bo to jest istotą uchylania się od opodatkowania – będzie jako oszustwo traktowane. W konsekwencji podatnik podejmujący takie ryzyko powinien liczyć się z możliwością wystąpienia odpowiedzialności skarbowej lub karno-skarbowej.
Optymalizacja podatkowa jest legalna
Optymalizacja podatkowa (unikanie opodatkowania) stanowi zupełnie odrębną klasę działań. Są to działania całkowicie legalne w świetle aktualnie obowiązującego prawa podatkowego, a ich celem jest ograniczenie (lub przeniesienie w czasie) należności podatkowych. Oznacza to w praktyce świadome korzystanie z różnego rodzaju zwolnień podatkowych, odliczeń i ulg, a w przypadku przedsiębiorcy korzystanie także z różnych możliwych form opodatkowania przedsiębiorstw. Tego rodzaju działania, jeśli tylko są one właściwie przeprowadzone, nie wiążą się z żadnym niebezpieczeństwem, co więcej, można przyjąć, że państwo aktywnie do korzystania z ich możliwości zachęca.
Nawet najmniej zainteresowani przepisami prawa podatkowego podatnicy z całą pewności słyszeli o (a nierzadko także z nich korzystali) tak popularnych mechanizmach fiskalnych, jak ulga prorodzinna, ulga na Internet czy też odliczenia związane z darowiznami. Korzystanie z nich w nawet najbardziej podstawowym wymiarze stanowi już optymalizację podatkową – legalną możliwość ograniczenia zobowiązań podatkowych, którym rokrocznie podlegamy.
Uchylanie się od opodatkowania to już łamanie przepisów
Pamiętając o powyższym warto jednak mieć na uwadze pewien problem związany z rozgraniczeniem unikania opodatkowania od uchylania się od opodatkowania. Z uwagi na fakt, iż prawo podatkowe nie ma formy zamkniętego katalogu nakazów oraz zakazów, określenie gdzie przebiega jednoznaczna granica pomiędzy tymi procederami, może nastręczać pewnych problemów. Zazwyczaj istnieje w każdej sytuacji podatkowej kilka alternatywnych sposobów na osiągnięcie podobnych oszczędności podatkowych. Dlatego przed podjęciem ostatecznej decyzji należy dokładnie przeanalizować swoją sytuację. Przykładem powszechnie stosowanych taktyk może być przenoszenie praw własności na kilka możliwych sposobów czy też zawieranie małżeństwa w najbardziej dogodnym ze względu na łączne rozliczenie podatkowe momencie roku podatkowego.