Spis treści
- Podstawa prawna dokonywania odliczeń
- Jakich składek na ubezpieczenie nie rozliczymy w PIT?
- Udokumentowanie opłaconych składek
- Sposób odliczania składek ZUS
- W jakich deklaracjach PIT odliczamy składki ZUS
Podstawa prawna dokonywania odliczeń
Art. 26 ust 1 pkt 2 i pkt. 2a ustawy o PIT daje możliwość odliczenia od podstawy opodatkowania składek określonych w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych (z 1998 roku).
W rozliczeniu PIT 2020 można odliczyć od dochodu (przychodu):
- obowiązkowe składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe i wypadkowe potrącone ze środków podatnika w roku podatkowym 2019 i wykazane w informacji PIT- 11 przez płatnika;
- składki zapłacone przez podatników prowadzących działalność gospodarczą na własne ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe podatnika, a także osób z nim współpracujących, pod warunkiem, że nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów;
- składki zapłacone zgodnie z przepisami o obowiązkowym ubezpieczeniu społecznym obowiązującymi w innym niż Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, lub w Konfederacji Szwajcarskiej. Aby składki zagraniczne można było odliczyć w rozliczeniu PIT w Polsce, musi istnieć podstawa prawna do uzyskania przez organ fiskalny informacji podatkowych od organu podatkowego państwa innego państwa, wynikająca z umowy międzynarodowej, której stroną jest Rzeczpospolita Polska.
Zakres odliczenia składek opłaconych poza Polską (jeśli nie zostały odliczone w innym państwie) uzależniony jest od tego, jaka metoda unikania podwójnego opodatkowania ma zastosowanie do uzyskanych za granicą dochodów (przychodów) - metoda proporcjonalnego odliczenia czy metoda wyłączenia z progresją.
Jakich składek na ubezpieczenie nie rozliczymy w PIT?
Nie wszystkie składki na ubezpieczenie społeczne podlegają odliczeniu. W PIT 2020 odliczyć od dochodu lub przychodu można tylko składki opłacane na mocy przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Jeśli podatnik opłaca dobrowolne składki, które nie podlegają tej ustawie, nie może ich odliczyć w zeznaniu. Dotyczy to np. składek:
- opłacanych w ramach indywidualnych polis ubezpieczeniowych z tytułu dodatkowego ubezpieczenia rentowego i wypadkowego;
- opłacane w ramach tzw. III filara, na indywidualne ubezpieczenie w związku z wykupioną polisą ubezpieczeniową na życie i dożycie;
- na ubezpieczenie w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS).
W zeznaniu podatkowym za 2019 rok nie wykażemy też składek:
- w przypadku, gdy podstawę wymiaru stanowi dochód (przychód) zwolniony z PIT;
- gdy podstawę wymiaru stanowi dochód, od którego zaniechano poboru podatku na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej;
- które zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów;
- odliczonych od przychodu na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne;
- odliczonych w innym państwie;
- zwróconych podatnikowi.
Udokumentowanie opłaconych składek
Aby można odliczyć składki na ubezpieczenie społeczne w rozliczeniu PIT, musimy posiadać dokumenty potwierdzające ich opłacenie:
- informacje PIT-11, gdy składki potrącali płatnicy;
- pokwitowania wpłat, wyciągi bankowe, stosowne zaświadczenie z ZUS o kwocie zapłaconych składek - w przypadku samodzielnego opłacania składek.
Pamiętajmy, że obniżyć podstawę opodatkowania możemy tylko przez odliczenie od dochodu (przychodu) składek faktycznie zapłaconych w danym roku. W rozliczeniu PIT 2020 można odliczyć kwoty zapłacone w roku podatkowym 2019. Składki opłacone w 2020 np. za grudzień 2019, będziemy mogli odliczyć dopiero w PIT 2021 za rok podatkowy 2020.
Jeżeli w roku 2019 opłaciliśmy składki zaległe z lat poprzednich, to możemy wykazać je w rozliczeniu PIT za 2019 rok. Ustawa o PIT nie zawiera żadnych ograniczeń, co do roku podatkowego, za który składki były należne. Odliczyć można składki faktycznie zapłacone w danym roku, niezależnie od tego, którego roku dotyczą. Od zaległych składek płacimy odsetki, które już nie podlegają odliczeniu.
Kwoty zagranicznych składek na ubezpieczenia społeczne wyrażone w walutach obcych trzeba przeliczyć na złotówki. W przeliczeniu stosuje się kurs średni walut obcych ogłaszany przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia wydatku.
Sposób odliczania składek ZUS
Składki ZUS możemy odliczyć od dochodu w całości. Odliczenie nie jest objęte limitami, jak to ma miejsce przy odliczaniu składki zdrowotnej. Jednak w przypadku, gdy kwota dochodu jest mniejsza od kwoty opłaconych w roku składek, to nieodliczona kwota nie przechodzi do odliczenia na następny rok. Odliczyć można, bowiem maksymalnie tylko kwotę składki odpowiadającej wysokości dochodu.
Warto wiedzieć o tym, że Ustawa o PIT nie ogranicza możliwości odliczenia składek na ubezpieczenie społeczne należnej z tytułu przychodów z określonego źródła wyłącznie do dochodów (przychodów) z tego samego źródła. Dzięki temu można składkę zapłaconą np. w ramach działalności gospodarczej, której nie ma, od czego odliczyć z powodu braku dochodu, odliczyć od dochodów z innego źródła, np. z pracy albo z najmu.
Podatnicy prowadzący działalność gospodarczą mają możliwość zaliczenia składek ZUS do kosztów uzyskania przychodów. Wybierając takie rozwiązanie podatnik, może wykazać stratę, którą rozliczy w kolejnych latach podatkowych.
W jakich deklaracjach PIT odliczamy składki ZUS
Nie zawsze będziemy mogli odliczyć składki na ubezpieczenie społeczne w PIT.
Odliczymy zapłacone składki składając deklaracje:
- PIT-28 - ryczałt od przychodów ewidencjonowanych;
- PIT-36 - działalność gospodarcza opodatkowana na zasadach ogólnych;
- PIT-36L - zastosowanie podatku liniowego dla działalności gospodarczej;
- PIT-37 - dochody uzyskane za pośrednictwem płatników.
Nie odliczymy składek ZUS, jeśli jesteśmy przedsiębiorcami opłacającymi podatek w formie karty podatkowej i składamy PIT-16A. W przypadku karty podatkowej możliwe jest odliczenie jedynie składki zdrowotnej od podatku.
Deklaracje PIT-28 za rok 2019 składamy do końca stycznia 2020. Termin złożenia zeznania na formularzach PIT-36, PIT-36L i PIT-37 upływa z dniem 30 kwietnia.
Do rozliczenia z fiskusem możemy wykorzystać program do rozliczenia PIT-ów i rozliczyć PIT online lub wybrać formę tradycyjną i złożyć zeznanie papierowe bezpośrednio w urzędzie skarbowym ewentualnie wysłać pocztą.