Ryczałt, a może IP BOX dla programisty lub informatyka?

Spis treści

1. Kilka słów o opodatkowaniu ryczałtem
2. Ryczałt korzystny dla informatyków i programistów
3. Dla kogo stawka 12%, a dla kogo 8,5% ?
4. Wybór PKD też ma znaczenie
5. W jaki sposób zgłosić wybór ryczałtu ?
6. Jeśli nie ryczałt, to może IP BOX

Kilka słów o opodatkowaniu ryczałtem

Główną cechą ryczałtu jest to, że podstawę opodatkowania stanowi przychód osiągnięty w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Uzyskany przychód przez podatnika nie może być pomniejszony o koszty uzyskania przychodu, np. o wydatki na zakup nowego laptopa, czynsz za biuro, opłaty leasingowe, obsługę księgową itp.

Natomiast ryczałtowcy mają prawo do określonych odliczeń od dochodu i podatku, w skład których wchodzą, m.in.:

• składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe podatnika oraz osób z nim współpracujących,
• wpłaty na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego,
• ulga rehabilitacyjna,
• ulga na internet (w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 760 zł),
• niektóre rodzaje darowizn przekazane m.in. na cele publiczne, kultu religijnego (w wysokości nieprzekraczającej kwoty stanowiącej 6% dochodu).

Więcej o tym przeczytasz na stronie z artykułem Ryczałt ewidencjonowany

Należy również pamiętać o tym, że w przypadku ryczałtu nie będziemy mogli korzystać ze wspólnego rozliczenia z małżonkiem lub z ulgi prorodzinnej.

Ponadto wybór tej formy opodatkowania nie jest możliwy, jeżeli podatnik w ramach prowadzonej działalności gospodarczej uzyska przychody z czynności wykonanych na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, odpowiadających czynnościom, które wykonywał w roku poprzedzającym rok podatkowy lub wykonywał albo wykonuje w roku podatkowym w ramach stosunku pracy bądź spółdzielczego stosunku pracy.

Ryczałt korzystny dla informatyków i programistów

W zależności od charakteru wykonywanych czynności przez informatyków i programistów mogą oni skorzystać ze stawki ryczałtu w wysokości 12%, a czasem nawet jeszcze niższej, wynoszącej 8,5%.

Łatwo przy tym zauważyć, że są to dużo niższe stawki podatku niż 17%/32% w przypadku skali podatkowej czy 19% dla podatku liniowego. Często też pomimo braku możliwości uwzględnienia wydatków w kosztach uzyskania przychodu lub wspólnego rozliczenia z małżonkiem niższa stawka ryczałtu może stanowić najbardziej opłacalne rozwiązanie.

Ponadto dla programistów i informatyków, których bieżące koszty prowadzenia działalności są zazwyczaj niskie, podjęcie decyzji o rozliczeniu się na podstawie ryczałtu może okazać się znaczną oszczędnością nie tylko w kontekście podatku dochodowego, ale także w zakresie składki zdrowotnej.

Od 2022 r. składka zdrowotna w przypadku ryczałtowców stanowi bowiem stałą kwotę, a w przypadku pozostałych form opodatkowania zależy od wysokości osiągniętego dochodu.

O tym szerzej przeczytasz: Składka zdrowotna dla przedsiębiorców

W tym zakresie warto przygotować swoją własną prognozę rocznych przychodów i wydatków, aby ostatecznie ocenić, jaki wariant będzie dla podatnika korzystny.

Dla kogo stawka 12%, a dla kogo 8,5% ?

Prawidłowy wybór stawki ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych uzyskanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą zależy wyłącznie od faktycznego rodzaju świadczonych usług w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Prawidłowy wybór stawki ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych uzyskanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą zależy wyłącznie od faktycznego rodzaju świadczonych usług w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. 

Najczęściej w branży IT granicą wyboru pomiędzy stawką 12%, a 8,5% jest to czy podatnik tworzy kody źródłowe. Jeśli w ramach wykonywanych czynności podatnik koduje, tworzy oprogramowanie (PKWiU ex 62.01.1) wówczas powinien wybrać stawkę ryczałtu wynoszącą 12%. 

Ponadto do katalogu usług do których należy zastosować stawkę 12% ryczałtu należą usługi związane z wydawaniem:

• pakietów gier komputerowych (PKWiU ex 58.21.10.0), z wyłączeniem publikowania gier komputerowych w trybie on-line,
• pakietów oprogramowania systemowego (PKWiU 58.29.1),
• pakietów oprogramowania użytkowego (PKWiU 58.29.2),
• oprogramowania komputerowego pobieranego z Internetu (PKWiU ex 58.29.3), z wyłączeniem pobierania oprogramowania w trybie on-line,

oraz czynności: 

• związanych z doradztwem w zakresie sprzętu komputerowego (PKWiU 62.02.10.0), • związanych z oprogramowaniem (PKWiU ex 62.01.1), 
• objętych grupowaniem "Oryginały oprogramowania komputerowego" (PKWiU 62.01.2), związanych z doradztwem w zakresie oprogramowania (PKWiU ex 62.02), 
• w zakresie instalowania oprogramowania (PKWiU ex 62.09.20.0), • związanych z zarządzaniem siecią i systemami informatycznymi (PKWiU 62.03.1).

Natomiast stawka 8,5% dotyczy świadczenia usług związanych z projektowaniem i rozwojem technologii informatycznych dla sieci i systemów komputerowych (PKWiU 62.01.12.0) oraz usług związanych z projektowaniem, programowaniem i rozwojem oprogramowania (PKWIU 62.01.11.0). Wobec tego, tytuł wskazanych grupowań nie obejmuje czynności związanych z oprogramowaniem, a jedynie czynności związane z projektowaniem i rozwojem szeroko rozumianych technologii informatycznych.

Wobec tego, tester manualny, analityk biznesowy, scrum master, product owner, architekt oprogramowania, product manager itp. ma dużą szansę na skorzystanie ze stawki 8,5%.

Ponadto do przykładowych czynności mieszczących się w zakresie stawki 8,5% należą:

• usługi zarządzania stronami internetowymi z zapewnieniem infrastruktury (hosting),
• automatyzacja procesów wdrożeń systemów informatycznych,
• projektowanie koncepcji, tworzenie dokumentacji technicznej systemów komputerowych,
• analiza wymagań i specyfikacji procesów automatyzacji dla systemów komputerowych,
• testy manualne oprogramowania,
• usługi związane z projektowaniem i rozwojem technologii informatycznych dla sieci i systemów komputerowych,
• usługi pomocy technicznej w zakresie technologii informatycznych i sprzętu komputerowego,• analiza systemów komputerowych klienta,
• projektowanie i wdrażanie infrastruktury w chmurze, tworzenie dokumentacji technicznej systemów komputerowych,
• konfiguracja narzędzi monitorujących systemy informatyczne.

Wybór PKD też ma znaczenie

Co do zasady wybór stawki ryczałtu zależy przede wszystkim od faktycznie wykonywanych czynności przez podatnika. Kwestia ta jednak powinna również zostać odzwierciedlona w kodach PKD przedsiębiorcy.   

I tak, w przypadku programisty lub testera oprogramowania właściwą stawką ryczałtu powinna być stawka 12% ryczałtu. W tym zakresie podatnicy jako przeważający rodzaj działalności powinni wybrać kod PKD 62.01 odnoszący się do szeroko rozumianej działalności związanej z oprogramowaniem. Do tego kodu przypisuje się świadczenie usług polegających na:

• pisaniu, modyfikowaniu, badaniu, dokumentowaniu i wspomaganiu oprogramowania w tym pisaniu zleceń sterujących programami dla użytkowników,
• analizowaniu, projektowaniu systemów gotowych do użycia, w tym rozbudowie, tworzeniu, dostarczaniu dokumentacji oprogramowania wykonanego na zlecenie określonego użytkownika,
• pisaniu programów na zlecenie użytkownika,
• projektowaniu stron internetowych.                                                                                                   

Ponadto, warto przy tym uwzględnić dodatkowe kody PKD:

• 62.02, czyli usługi związane z doradztwem w zakresie oprogramowania,
• 58.21, czyli usługi związane z wydawaniem gier komputerowych z wyłączeniem publikowania gier komputerowych online lub,
• 58.29, czyli usługi związane z wydawaniem oprogramowania systemowego i użytkowego, takie jak: tworzenie, dostarczanie oraz dokumentację standardowego oprogramowania – systemów operacyjnych, programów użytkowych i pozostałych, bez uwzględniania specyficznych wymagań klienta.

Jeżeli podatnik świadczy usługi z zakresu IT, które nie wchodzą w zakres 12 % stawki ryczałtu, wówczas przy wyborze stawki 8,5% powinien mieć wpisane kody PKD: 

• 62.01.12.0, czyli usługi związane z projektowaniem i rozwojem technologii informatycznych dla sieci i systemów komputerowych, 
• 62.03.12, czyli usługi związane z zarządzaniem systemami informatycznymi.

W jaki sposób zgłosić wybór ryczałtu ?

W przypadku wyboru ryczałtu jako formy opodatkowania wystarczające jest dokonanie zgłoszenia /aktualizacji formularza CEIDG-1 na stronie biznes.gov.pl

Zmianę formy opodatkowania na ryczałt ewidencjonowany należy zgłosić w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym podatnik osiągnął pierwszy w roku podatkowym przychód, albo do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód miał miejsce w grudniu.

Wobec tego, jeśli podatnik osiągnie swój pierwszy przychód w styczniu to zgłoszenie do ryczałtu należy dokonać do 20 lutego następnego miesiąca.

Warto również zaznaczyć, że podatnicy zryczałtowanego podatku od przychodów ewidencjonowanych po zakończonym roku podatkowym składają w terminie do końca lutego zeznanie PIT-28.

O tym jak rozliczyć PIT-28 przeczytasz na stronie: PIT-28 Instrukcja

Jeśli nie ryczałt, to może IP BOX

Należy wspomnieć o jeszcze jednej ważnej kwestii. 

Należy wspomnieć o jeszcze jednej ważnej kwestii. W przypadku wyboru ryczałtu, podatnik nie będzie miał możliwości skorzystania z często wybieranej przez programistów i informatyków preferencji podatkowej IP BOX. Rozwiązanie to umożliwia zastosowanie 5% stawki podatku przy dochodzie uzyskanego ze sprzedaży prawa do własności intelektualnej, np. prawa autorskiego do kodu źródłowego, programu komputerowego. 

Z IP BOX mogą skorzystać podatnicy rozliczający się na zasadach ogólnych lub podatku liniowym. Warunkiem koniecznym jest prowadzenie działalności badawczo-rozwojowej przez podatnika. Pokrótce chodzi o to, aby podatnik tworzył nowe zastosowania usprawniające dotychczasowe rozwiązania w danym przedsiębiorstwie. Warto zaznaczyć, że sam rezultat prac B+R wystarczy, aby był innowacyjny w skali danego przedsiębiorstwa, a nie musi być nowatorski w skali danej branży. 

Więcej o tym przeczytasz: IP Box jako ulga dla programistów

Wobec tego, w przypadku połączenia zasad ogólnych (17%/32%) i preferencji IP BOX podatnik:

• dochód z tytułu sprzedaży, np. prawa autorskiego do programu komputerowego będzie mógł opodatkować stawką 5%, pozostałą cześć dochodu według stawki 17% lub 32%,
• uwzględni kwotę wolną od podatku wynoszącą 30  tys. zł.,
• skorzysta z preferencji wspólnego rozliczenia się z małżonkiem oraz z ulgi prorodzinnej,
• uwzględni wydatki związane z działalnością gospodarczą w kosztach uzyskania przychodu.

Ponadto w takim przypadku składka zdrowotna wyniesie 9 proc. Zatem łączne obciążenie składkowo-podatkowe, nie licząc składek na ubezpieczenie społeczne, wyniesie 14 proc. (tj. 5 proc. + 9 proc.).

Natomiast podatnicy rozliczający się według stawki liniowej (19%) nie uwzględnią kwoty wolnej ani żadnych ulg, natomiast będą mogli pomniejszyć uzyskany przychód o wydatki stanowiące koszty uzyskania przychodu, a składka zdrowotna liczona od dochodu wyniesie 4,9%. 

Podatnicy nie zawsze powinni rezygnować z opodatkowania podatkiem liniowym w przypadku jednoczesnego korzystania z preferencji IP BOX. 

Na przykład, przy dochodzie podatnika wynoszącego 10 tys. zł miesięcznie, podatek i składka zdrowotna przy ryczałcie wyniosą 1721 zł, natomiast przy podatku liniowym i IP BOX będzie to kwota stanowiąca 990 zł. 

Zatem bardzo ważne jest to, aby podatnicy przed wyborem lub zmianą formy opodatkowania dokładnie przeanalizowali swoją indywidualną sytuacje.