Rozliczenie podatku jako osoba samotnie wychowująca

Spis treści

1. Wspólne rozliczenie z dzieckiem jako osoba samotnie wychowująca za 2024 r.
2. Przykłady rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko
3. Kim jest osoba samotnie wychowująca dziecko?
4. Kiedy wspólne rozliczenie samotnie wychowującego z dzieckiem jest opłacalny?
5. Na jakich deklaracjach przysługuje wspólne rozliczenie?

Wspólne rozliczenie z dzieckiem jako osoba samotnie wychowująca za 2024 r.

W 2025 r. rozliczenie podatkowe PIT za 2024 r. jako osoba samotnie wychowująca przysługuje tym rodzicom oraz opiekunom, którzy samotnie wychowują dzieci oraz spełniają następujące warunki:

• sprawują opiekę nad małoletnimi (do ukończenia 18. roku życia) – niezależnie od tego, czy dzieci te osiągają dochód oraz w jakiej wysokości. Z małoletnim dzieckiem możesz rozliczyć się nawet wtedy, gdy tylko dziecko osiąga dochód. Jeżeli dziecko przed ukończeniem 18 lat zawrze związek małżeński - uzyskuje pełnoletniość. Dlatego nie możesz wspólnie rozliczyć się z dzieckiem małoletnim, które zawarło związek małżeński. Dotyczy to również sytuacji, w których małoletnie dziecko jest po rozwodzie, lecz przed ukończeniem przez niego 18. roku życia;
• otrzymują rentę socjalną lub zasiłek pielęgnacyjny (bez względu na wiek dziecka);
• nie ukończyły 25. roku życia oraz uczą się lub studiują, jeśli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach ogólnych lub z kapitałów pieniężnych, których łączna wysokość nie przekracza dwunastokrotności renty socjalnej (z wyjątkiem renty rodzinnej). Oznacza to, że w tym przypadku ze wspólnego rozliczenia osoby samotnie wychowującej dziecko skorzystają rodzice oraz opiekunowie, których pociechy w danym roku podatkowym zarobiły nie więcej niż 21 371,52 zł.;

Jeżeli Ty lub dziecko prowadzisz działalność gospodarczą objętą ryczałtem ewidencjonowanym (wyłączywszy przychody osiągane z tzw. najmu prywatnego), podatkiem liniowym lub kartą podatkową oraz podatkiem tonażowym nie możesz rozliczyć PIT-u jako osoba samotnie wychowująca dziecko.

Natomiast jeżeli Ty lub dziecko prowadzicie działalność gospodarczą opodatkowaną wg skali podatkowej (12%, 32%) nie ma przeciwwskazań, aby rozliczyć się wspólnie z dorosłym dzieckiem, jeżeli dochody dziecka (przychody pomniejszone o koszty ich uzyskania) nie przekraczają dwunastokrotności wartości renty socjalnej. Z dzieckiem małoletnim, które prowadzi działalność gospodarczą na zasadach ogólnych możesz rozliczyć się niezależnie od dochodów dziecka.

Rozliczanie przez Ciebie albo dziecko ryczałtem najmu realizowanego poza działalnością gospodarczą nie wyłącza możliwości wspólnego rozliczenia.

Możesz także rozliczyć się wspólnie z dzieckiem, nawet gdy osiąga ono:

• Dochody zwolnione z opodatkowania (np. stypendia, odszkodowania).
• Dochody ze sprzedaży nieruchomości.
• Dochody opodatkowane w sposób zryczałtowany (np. odsetki z lokat bankowych, dochody z dywidend).

Wobec powyższych dochodów nie uwzględnia się limitu 21 371,52 zł, jak to jest w przypadku dochodów pozostałych. Dlatego w sytuacji, gdy dziecko osiąga któreś z wyżej wymienionych dochodów, możesz się z nim wspólnie rozliczyć niezależnie od wysokości uzyskanych przez dziecko dochodów z tych źródeł.
Aby móc się rozliczyć jako osoba samotnie wychowująca dziecko nie musisz go wychowywać go przez cały rok. Nawet tygodniowe samotne wychowywanie dziecka uprawnia Cię do skorzystania
z preferencyjnej formy opodatkowania.

Przykłady rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko

Przykład 1

Anna jest panną, która urodziła dziecko 28 grudnia 2024 r. Ojciec nie zajmuje się dzieckiem, ma nową partnerkę. Anna samotnie wychowuje dziecko i nie prowadzi działalności gospodarczej ryczałtowej, liniowej, ani w formie karty podatkowej. Wobec tego Anna może rozliczyć PIT wspólnie z dzieckiem (jako osoba samotnie wychowująca dziecko) za rok 2024 (ponieważ w 2024 r. wychowywała samotnie dziecko przez 3 dni).

Przykład 2

Maria jest osobą samotnie wychowującą dziecko. Ani Maria, ani jej dziecko nie prowadzą działalności gospodarczej liniowej, ryczałtowej ani w formie karty podatkowej. Jej dziecko ma 20 lat i studiuje. Otrzymuje rentę po ojcu (900 zł miesięcznie). Dziecko Marii w poprzednim roku uzyskało dochody z pracy w wysokości 16 000 zł. W tej sytuacji Maria może rozliczyć się wspólnie z dzieckiem, pomimo że dochody dziecka przekraczają rocznie 21 371,52 zł (renta + dochody z pracy), ponieważ do kwoty limitowanej 21 371,52 zł nie wlicza się renty. A zatem, Maria weźmie pod uwagę tylko dochody wynoszące 16 000 zł, które mieszczą się w limicie.

Przykład 3

Wanda samotnie wychowuje studiującą 23-letnią Zosię. Zosia w 2024 r. uzyskała dochód z pracy dorywczej w wysokości 3050 zł. Otrzymywała rentę po ojcu oraz przez 4 miesiące pracowała w Anglii. W jaki sposób Wanda powinna rozliczyć swój PIT 2024?

Wanda może rozliczyć PIT wspólnie z córką, ponieważ dochód Zosi podlegający opodatkowaniu w Polsce nie przekroczył kwoty 21 371,52 zł. Renty nie wlicza się do dochodu. Natomiast jeżeli chodzi o dochody Zosi z Anglii, to nie są one opodatkowane w Polsce. Polska z Anglią ma podpisaną umowę o stosowaniu metody wyłączenia z progresją, a zatem w Polsce nie płacimy od nich podatku, jedynie bierzemy je pod uwagę przy obliczaniu stopy procentowej.

Przykład 4

Anna jest osobą samotnie wychowującą dziecko, Kasię. Anna uzyskuje wyłącznie dochody z pracy. Kasia otrzymuje zasiłek pielęgnacyjny. Kasia prowadzi działalność gospodarczą objętą ryczałtem. W tej sytuacji Anna nie może rozliczyć PIT-u wspólnie z dzieckiem, mimo że Kasia otrzymuje zasiłek pielęgnacyjny. Warunkiem wykluczającym wspólne rozliczenie się jest w tej sytuacji prowadzenie działalności gospodarczej objętej ryczałtem ewidencjonowanym przez Kasię.

Kim jest osoba samotnie wychowująca dziecko?

Jest to rodzic lub opiekun prawny będący panną (kawalerem), wdową (wdowcem), rozwódką (rozwodnikiem) albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.

Osobą samotnie wychowującą dziecko jest osoba, która w określonej sytuacji, określonym czasie zupełnie sama zajmuje się dzieckiem.

Nie liczy się stan cywilny, ale faktyczny. Nie zawsze osoba, która jest stanu wolnego i ma dziecko może rozliczyć się jako osoba samotnie wychowująca. Jeżeli partnerzy żyją w konkubinacie i mają z tego związku dziecko, nad którym oboje pełnią władze rodzicielską, to żadne z rodziców nie może rozliczyć się na preferencyjnych zasadach.

Przykład 5

Janina wychowuje dziecko, które ma 15 lat. Od ojca dziecka dostaje na nie alimenty. Janina może rozliczyć się wspólnie z dzieckiem, ponieważ sama ponosi trud jego wychowywania. Ojciec, co prawda, łoży na dziecko, zapewnia korzyści finansowe, jednak nie pomaga w faktycznym wychowywaniu dziecka.
Możesz rozliczyć się z dzieckiem nawet w przypadku, gdy ma ono już swoje dziecko.

Kiedy wspólne rozliczenie samotnie wychowującego z dzieckiem jest opłacalny?

Rozliczenie PIT z dzieckiem jest zawsze opłacalne! Preferencyjne opodatkowanie dochodów osoby samotnie wychowującej dziecko polega na podzieleniu tych dochodów przez 2. Obliczeniu od tej kwoty podatku (wg skali 12%, 32%) tak obliczony podatek mnożymy przez 2.

W ten sposób zapłacimy mniej niż gdybyśmy rozliczali się indywidualnie, ponieważ podatek jest liczony od mniejszej kwoty.

Przykład 6:

Rozliczenie osobno:
Przychód: 75 000 zł
Koszty uzyskania przychodu: 3 000 zł
Dochód do opodatkowania: 72 000 zł
Podatek: 12%*72 000 zł - 3 600 zł=5 040 zł

Rozliczenie z dzieckiem (jako osoba samotnie wychowująca dziecko):
Przychód: 75 000 zł
Koszty uzyskania przychodu: 3 000 zł
Dochód do opodatkowania: 72 000/2=36 000 zł.
Podatek: (12%*36 000 zł - 3 600 zł)*2=1440 zł

Na jakich deklaracjach przysługuje wspólne rozliczenie?

Rozliczenie PIT jako osoba samotnie wychowująca dziecko jest jedną z dwóch form rozliczenia wspólnego - drugą z nich stanowi rozliczenie z małżonkiem. Z obu wymienionych metod można skorzystać wypełniając formularze PIT-36 lub PIT-37 (deklaracja wypełniana głównie w oparciu o informacje od płatnika: PIT-11, PIT-40A/PIT-11A). Rozliczenie PIT 2024 nie przewiduje wspólnego opodatkowania dochodów na drukach: PIT-28, PIT-36L, PIT-38 i PIT-39.

Dodatkowo, podatnicy przystępujący do rozliczenia wspólnego powinni rozważyć inne sposoby obniżenia zobowiązania podatkowego. Najlepszym z nich jest dostosowana do indywidualnej sytuacji podatnika ulga podatkowa. Najpopularniejsze odliczenia w PIT 2025 to:

• Ulga na dziecko,
• Ulga na internet,
• Ulga rehabilitacyjna.