Spis treści
- Co to jest kryptowaluta?
- Kiedy kryptowaluty podlegają podatkowi PIT
- Podatki od zysków z kryptowalut w zależności od formy działalności
- Koszty_uzyskania_przychodu_w_obrocie kryptowalutami'>Koszty uzyskania przychodu w obrocie kryptowalutami
- Sankcje za nieujawnienie przychodów
- Straty nie można rozliczyć w PIT
Co to jest kryptowaluta?
Waluta kryptograficzna jest walutą cyfrową, która używa kryptografii do tworzenia nowych jednostek walutowych oraz zabezpieczania i zarządzania wszystkimi transakcjami. Posiadacz przechowuje ją na swoim komputerze (może to być też aplikacja smartfonowa) w tzw. portfelu, do którego dostęp ma tylko on. Główną cechą kryptowaluty jest to, że działa jak wirtualna waluta.
W ostatnim okresie można zaobserwować znaczny wzrost obrotów walutami wirtualnymi (ang. virtual currency) jak np. bitcoin, litecoin, ether, peercoin, dogecoin i in. Na świecie istnieje kilkaset kryptowalut, z których najbardziej popularna to bitcoin, powstała w 2008. Mamy też polską walutę wirtualną o nazwie polcoin.
Obrót kryptowalutami odbywa się elektronicznie. Rynek obrotu nie jest uregulowany. Odbywa się bez udziału żadnego systemu bankowego bezpośrednio między użytkownikami, czyli w technologii peer to peer. Oznacza to, że transakcje dokonywane kryptowalutą nie są objęte nadzorem Komisji Nadzoru Finansowego, a gromadzone środki gwarancjami Bankowego Funduszu Gwarancyjnego. Wiąże się to niewątpliwie z ryzykiem, o których informują i przed którymi ostrzegają banki.
Waluty wirtualnej nie dotkniemy, nie włożymy do portfela ani nie wpłacimy na normalne konto bankowe. Jednak ten wirtualny twór coraz więcej krajów (jak, chociażby Niemcy) uznaje za pełnoprawną walutę. W Polsce dla kryptowalut wciąż nie ma żadnych uregulowań prawnych. Poza jednym: każdy zysk z obrotu kryptowalutą podlega opodatkowaniu. Jeśli więc ktoś sprzedał swoje jednostki i na tym zarobił, to zgodnie z prawem powinien od tego zapłacić podatek.
Kiedy kryptowaluty podlegają podatkowi PIT
Polskie przepisy nie precyzują zasad opodatkowania dochodów ze sprzedaży kryptowalut, ale istnieją interpretacje organów fiskalnych na ten temat. Gdy tylko wymienimy jakąkolwiek kryptowalutę na uznany środek płatniczy, taki jak złotówki, dolary, euro, powinniśmy zapłacić podatek. Wprawdzie polskie organy skarbowe nie uznają wirtualnych pieniędzy za walutę, ale traktują je jak prawo majątkowe. Oznacza to, że od dochodu uzyskanego ze sprzedaży kryptowalut trzeba zapłacić podatek. Podatek nalicza się na zasadach ogólnych z zastosowaniem skali podatkowej 18% lub 32%.
Poniżej interpretacja Ministerstwa Finansów:
– Kryptowaluta, jakkolwiek pozbawiona substratu materialnego, niewątpliwie posiada określoną i wymierną wartość. Należałoby ją zatem zakwalifikować jako rodzaj dobra niematerialnego, będącego mieniem w rozumieniu Kodeksu cywilnego. Z tych względów przychód ze sprzedaży waluty kryptograficznej, co do zasady, zaliczany jest do źródła przychodu, jakim są prawa majątkowe, o którym mowa w art. 18 ustawy PIT.
Podobnie brzmią interpretacje ekspertów ds. podatków inwestycyjnych, którzy zaliczają dochody z transakcji na kryptowalutach do dochodów z praw majątkowych podlegających opodatkowaniu na zasadach ogólnych.
Podatki od zysków z kryptowalut w zależności od formy działalności
W rozliczeniu PIT z kryptowalut obowiązują ogólne zasady ustalania przychodów i kosztów podatkowych.
Osoby fizyczne dochody ze sprzedaży kryptowalut rozliczają razem z innymi dochodami opodatkowanymi według skali. Jeśli suma dochodów w roku podatkowym nie przekroczy kwoty 85 528,00 zł, podatek wyniesie 18% podstawy opodatkowania (minus kwota wolna od podatku), a nadwyżka będzie objęta stawką 32%.
Sprzedaż kryptowalut może odbywać się w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej. Podatek będziemy obliczać w zależności od tego, jaką formę opodatkowania wybraliśmy dla naszej działalności.
Podatek na zasadach ogólnych wykazujemy w deklaracji PIT 36 i obliczamy go według stawki 18% przy podstawie opodatkowania nie wyższej niż 85528,00 zł i 32% powyżej tej kwoty.
Możemy też płacić 19%, gdy dla działalności gospodarczej wybierzemy podatek liniowy (rozliczenie z fiskusem na formularzu PIT 36L).
Jak wynika z interpretacji nr 0111-KDIB1-1.4011.164.2017.1.BK można założyć działalność gospodarczą nawet już po zakupie kryptowalut a przed ich sprzedażą.
Handlujący kryptowalutami nie mają możliwości korzystania z ryczałtu. Do niedawna przedsiębiorcy mogli rozliczać przychody ze sprzedaży kryptowalut ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, według stawki 3%. Obrót kryptowalutami klasyfikowany był jako działalność usługową w zakresie handlu. Jednakże pod koniec 2016 roku GUS zmienił klasyfikację działalności polegającej na obrocie kryptowalutami na usługę finansową (PKWiU 64.19.30.0: „Pozostałe pośrednictwo pieniężne, gdzie indziej niesklasyfikowane”, PKD 64.19.Z: „Pozostałe pośrednictwo pieniężne”). Nie można więc stosować formy ryczałtu.
Koszty uzyskania przychodu w obrocie kryptowalutami
Opodatkowaniu podatkiem PIT podlega dochód, a nie cały przychód ze sprzedaży kryptowalut. Dochodem ze sprzedaży praw majątkowych są wpływy pomniejszone o koszty. Kosztami mogą być np. prowizje pobierane przez giełdy kryptowalutowe, zapłacone przy zakupie czy sprzedaży wirtualnych pieniędzy.
Warto pamiętać o zachowywaniu dowodów poniesionych kosztów zakupów kryptowalut.
Zachowywanie dowodów zakupu / sprzedaży jest szczególnie ważne dla tych, którzy dokonują więcej niż jednej transakcji w roku. Ustawa o podatku dochodowym nie precyzuje bowiem, jaką kolejność transakcji trzeba brać pod uwagę. W tej sytuacji to inwestor musi prowadzić dokumentację zawierającą ceny kolejnych partii sprzedawanych walut wirtualnych. Jeśli brakuje takiej dokumentacji, można zastosować metodę FIFO, czyli „pierwsze przyszło, pierwsze wyszło”, co oznacza, że od przychodów ze sprzedaży pierwszej partii kryptowalut odejmuje się cenę zapłaconą przy pierwszym zakupie.
Sankcje za nieujawnienie przychodów
W przypadku zatajenia zysków z obrotów kryptowalutą ryzykujemy 75% podatek.
Takie sankcje dotyczą dochodów ukrytych. Fiskus po pozyskaniu informacji o zatajeniu dochodów albo wykazaniu ich w niepełnej wysokości może naliczyć podatek w wysokości aż 75%. Rejestrując się na giełdach kryptowaluty, już nie jesteśmy anonimowi. Fiskus prędzej czy później może dowiedzieć się o przychodach. Innym źródłem informacji mogą być „życzliwi sąsiedzi” albo większe zakupy jak (np. samochodu czy mieszkania) z przychodów z kryptowalut.
Straty nie można rozliczyć w PIT
Ostrzeżenia o ryzykach zw. z kryptowalutami dotyczą m.in. dużych wahań cen. Może się bowiem zdarzyć, że handel kryptowalutą nie przyniesie nam zysku, a stratę. Ujemnych wyników na transakcjach kryptowalutami nie możemy, niestety, rozliczyć w PIT i pomniejszać przyszłych zobowiązań podatkowych. Inne poniesione straty podatnik może w kolejnych pięciu latach odpisywać w rozliczeniu PIT (w ramach tego samego źródła przychodów i w wysokości nieprzekraczającej 50% straty w jednym roku). W przypadku walut wirtualnych każdy rok rozliczamy indywidualnie. Oby więc nie było strat na handlu kryptowalutami.