Jesteś tutaj: Strona główna Podatki Poradnik rozliczenia Źródła przychodów i ulgi podatkowe w drukach PIT

Źródła przychodów i ulgi podatkowe w drukach PIT

▪ 8 lutego 2017 r. ▪ Zaktualizowano: 18 grudnia 2023 r. ▪ Autor: Dorota Łesak

Przychody wykazujemy na zeznaniach rocznych PIT. W zależności od druku i rodzajów przychodu, możemy uwzględnić różne preferencje podatkowe.

Źródła przychodów i ulgi podatkowe w drukach PIT
Sprawdź ulgi podatkowe na 2024/2025 r.

Spis treści

  1. Przychody na PIT-28
  2. Ulgi w PIT-28
  3. Przychody na PIT-36
  4. Ulgi w PIT-36
  5. Przychody na PIT-37
  6. Ulgi w PIT-37
  7. Przychody na PIT-36L
  8. Ulgi w PIT-36L
  9. Przychody na PIT-38
  10. Ulgi w PIT-38
  11. Przychody na PIT-39
  12. Ulgi w PIT-39

Przychody na PIT-28

PIT-28 przeznaczony jest do rozliczenia dochodów z:

  • działalności gospodarczej opodatkowanej ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych (zarówno dla osób partycypujących w spółkach osobowych, jak i dla osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą);
  • najmu prywatnego opodatkowanego stawką 8,5% (do 100 000 zł przychodu rocznie) i 12,5% (dla nadwyżki ponad 100 000 zł przychodu, osiągniętej w roku podatkowym);
  • przychody ze sprzedaży produktów roślinnych i zwierzęcych.

Chcesz sprawdzić jakie ulgi i odliczenia możesz uzyskać za 2023 rok?

Sprawdź teraz!

Ulgi w PIT-28

Rozliczając się na PIT-28 można uwzględnić następujące ulgi podatkowe:

  • ulga na IKZE,
  • ulga abolicyjna,
  • ulga termomodernizacyjna,
  • ulga mieszkaniowa (rozliczana na zasadzie praw nabytych),
  • ulga na internet,
  • ulga rehabilitacyjna,
  • ulga z tytułu przekazania darowizny na cele pożytku publicznego, kultu religijnego, krwiodawstwa,
  • ulga na składki na związki członkowskie.

Ponadto odliczeniu podlegają:

  • straty z prowadzonej działalności gospodarczej,
  • składki na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne.

Osoby rozliczające się ryczałtem, mogą skorzystać również ze zwolnień podatkowych:

  • ulga dla młodych,
  • ulga dla aktywnych zawodowo seniorów (pracujących emerytów),
  • ulga na powrót, 
  • ulga 4+ (dla rodzin wychowujących czwórkę bądź więcej dzieci).

Jak można zauważyć, w ramach formularza PIT-28 nie ma możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej (na dziecko) oraz ulgi na nowe technologie. Wyjątek stanowi sytuacja, w której wraz z PIT-28 wypełniamy PIT-36 lub PIT-37. Wówczas w ramach dodatkowo składanych druków (służących rozliczeniu podatku dochodowego na zasadach ogólnych) możemy odliczyć obie ww. ulgi podatkowe.

Osoby rozliczające się ryczałtem mogą w ramach PIT-28 odliczyć w ograniczonym zakresie składki na ubezpieczenie zdrowotne

Natomiast rozliczenie PIT-28 wyklucza nas z możliwości rozliczenia się wspólnie z małżonkiem lub jako osoba samotnie wychowująca dziecko - gdy na PIT-28 rozliczamy działalność gospodarczą. Gdy na PIT-28 rozliczamy tylko i wyłącznie najem prywatny - wtedy na PIT-37 lub na PIT-36 przysługuje nam wspólne rozliczenie się z małżonkiem lub jako osoba samotnie wychowująca dziecko.

Dodatkowo, osoby rozliczające przychody z tytułu najmu prywatnego mogą skorzystać ze stawki 8,5% do przychodu wynoszącego 200 000 zł, a nie 100 000 zł. Taką możliwość uzyskują małżonkowie po złożeniu stosownego oświadczenia do właściwego organu podatkowego.

Przychody na PIT-36

PIT-36 przeznaczony jest do rozliczenia dochodów opodatkowanych na skali podatkowej z następujących źródeł przychodów z:

  • działalności gospodarczej opodatkowanej 12%, 32%,
  • zysków małoletnich dzieci,
  • zagranicy,
  • odpłatnego zbycia rzeczy - gdy od dnia jej nabycia nie minęło pół roku,
  • działów specjalnych produkcji rolnej opodatkowanej 12%, 32%.

Gdy uzyskiwaliśmy którykolwiek z powyższych dochodów, to powinniśmy je ująć na druku PIT-36. Jeśli oprócz wymienionych dochodów uzyskiwaliśmy także dochody z pracy, stypendium, czy rent, emerytur - to i te dochody ujmujemy w PIT-36, odstępując od złożenia PIT-37.

Ulgi w PIT-36

Rozliczając się na PIT-36 poza ulgami, zwolnieniami i preferencjami wymienionymi w części Ulgi w PIT-28podatnicy na skali podatkowej mogą skorzystać z ulgi na nowe technologie, ulgi prorodzinnej (na dziecko) oraz skorzystają ze wspólnego rozliczenia:

  • ze współmałżonkiem lub
  • jako osoba samotnie wychowująca dziecko.

Zniknęła możliwość rozliczenia najmu prywatnego na skali podatkowej - jedyną dopuszczalną formą opodatkowania dla tego źródła przychodu pozostaje ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.

Przychody na PIT-37

PIT-37 jest najczęściej składanym zeznaniem podatkowym. Wypełniają go podatnicy, którzy uzyskali przychody opodatkowane na ogólnych zasadach (wg skali podatkowej 12% lub 32%), wyłącznie w Polsce, i za pośrednictwem płatnika. PIT-37 jest przeznaczony do rozliczenia przychodów:

  • ze stosunku pracy (w tym spółdzielczego stosunku pracy), stosunku służbowego oraz pracy nakładczej;
  • z emerytur lub rent krajowych (w tym rent strukturalnych, rent socjalnych), świadczeń przedemerytalnych;
  • z zasiłków przedemerytalnych, należności z tytułu członkostwa w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych lub innych spółdzielniach zajmujących się produkcją rolną;
  • z zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego (np. zasiłek chorobowy);
  • z działalności wykonywanej osobiście (np. z umów zlecenia);
  • ze świadczeń wypłaconych z Funduszu Pracy (np. zasiłku dla bezrobotnych) lub z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych;
  • z praw autorskich i innych praw majątkowych.

Ulgi w PIT-37

Rozliczając się na PIT-37 możemy rozliczyć się z małżonkiem lub jako osoba samotnie wychowująca dziecko (są to formy korzystniejsze niż rozliczenie indywidualne).

Składając PIT-37 możesz odliczyć wszelkie przysługujące Ci ulgi (np. odliczenie darowizn, wydatki na rehabilitację, wydatki na internet, ulgę na dzieci, ulgą zagraniczną, wydatki mieszkaniowe, itp.).

Przychody na PIT-36L

PIT-36L przeznaczony jest do rozliczenia dochodów z:

  • działalności gospodarczej opodatkowanej liniową stawką 19%,
  • działów specjalnych produkcji rolnej opodatkowanych liniową stawką 19%.

Rozliczenie dochodów na PIT-36L wyklucza możliwość rozliczenia się z małżonkiem oraz jako osoba samotnie wychowująca dziecko.

Ulgi w PIT-36L

Osoby rozliczające się w formie podatku liniowego mogą uwzględnić następujące ulgi:

  • ulga na IKZE,
  • ulga abolicyjna,
  • ulga termomodernizacyjna,
  • ulga mieszkaniowa (rozliczana na zasadzie praw nabytych),
  • ulga na internet,
  • ulga rehabilitacyjna,
  • ulga z tytułu przekazania darowizny na cele pożytku publicznego, kultu religijnego, krwiodawstwa,
  • ulga na składki na związki członkowskie.

Ponadto odliczeniu podlegają:

  • straty z prowadzonej działalności gospodarczej,
  • składki na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne.

Osobom rozliczającym się w formie podatku liniowego przysługuje również możliwość ograniczonego odliczenia składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Osoby rozliczające się ryczałtem, mogą skorzystać również ze zwolnień podatkowych:

  • ulga dla młodych,
  • ulga dla aktywnych zawodowo seniorów (pracujących emerytów),
  • ulga na powrót, 
  • ulga 4+ (dla rodzin wychowujących czwórkę bądź więcej dzieci).

Przychody na PIT-38

PIT-38 przeznaczony jest do rozliczenia dochodów z:

  • odpłatnego zbycia papierów wartościowych,
  • odpłatnego zbycia pożyczonych papierów wartościowych,
  • odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych (np. opcje na akcje) oraz
  • realizacji praw z nich wynikających,
  • odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną,
  • objęcia udziałów w spółkach mających osobowość prawną.

W PIT-38 wykazujemy dochody z giełdy, czy z kapitałów pieniężnych. Wypełniając PIT-38 opieramy się na danych z PIT-8C.

Ulgi w PIT-38

Ulgi, jakie możemy rozliczyć w PIT-38, to ulga zagraniczna - gdy dochody z giełdy uzyskiwaliśmy poza granicami RP, a także straty z lat ubiegłych - gdy w poprzednich latach ponieśliśmy stratę na giełdzie.

Przychody na PIT-39

PIT-39 przeznaczony jest do rozliczenia dochodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Opodatkowanie sprzedaży nieruchomości jest naszym obowiązkiem, gdy od dnia jej nabycia/wytworzenia do dnia sprzedaży nie minęło 5 lat. Gdy pomiędzy datą nabycia, a sprzedaży minęło 5 lat - to jesteśmy zwolnieni z rozliczenia tych dochodów.

Sprzedaż nieruchomości jest również zwolniona z podatku, gdy dochód z jej sprzedaży został lub zostanie wydatkowany na własne cele mieszkaniowe - warunkiem zwolnienia jest poniesienie udokumentowanych wydatków na własne cele mieszkaniowe w terminie dwóch lat od dnia odpłatnego zbycia nieruchomości. Dotyczy zarówno wydatków przeszłych (poniesionych przed dniem złożenia zeznania PIT-39), jak i przyszłych (poniesionych po dniu złożenia zeznania PIT-39). Ważne by od dnia zbycia nieruchomości do poniesienie wydatków na własne cele mieszkaniowe nie minęły 3 lata.

Ulgi w PIT-39

Jedyną ulgą jaka przysługuje w PIT-39 jest ulga mieszkaniowa - przysługuje ona nam wtedy, gdy dochód ze sprzedaży mieszkania przeznaczyliśmy lub zamierzamy przeznaczyć w ciągu 3 lat, na własne cele mieszkaniowe, czyli:

  • zakup gruntu lub prawa wieczystego użytkowania gruntu pod budowę budynku mieszkalnego,
  • budowę budynku mieszkalnego,
  • wkład budowlany lub mieszkaniowy do spółdzielni mieszkaniowej, z wyjątkiem wkładu wynikającego z przekształcenia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu na
  • spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu,
  • zakup budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego w takim budynku od osób, które wybudowały ten budynek w ramach prowadzonej działalności gospodarczej,
  • nadbudowę i rozbudowę budynku na cele mieszkalne,
  • przebudowę strychu, suszarni albo przystosowanie innego pomieszczenia na cele mieszkalne,
  • remont i modernizację budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego,
  • poniesione wydatki na budowę własnego budynku mieszkalnego wielorodzinnego z przeznaczeniem znajdujących się w nim lokali mieszkalnych na wynajem oraz wydatków na zakup działki pod budowę tego budynku).

Odpowiedz na serię prostych pytań i PITax.pl wyśle Twój PIT do urzędu skarbowego!

PIT w kilka minut

Spec. ds. Rachunkowości i Finansów

Dorota Łesak

Absolwentka administracji publicznej na Uniwersytecie Wrocławskim. Uzyskała dwa tytuły zawodowe: administratywisty oraz technika ekonomisty, co przekłada się na doskonałe kwalifikacje w zakresie rozliczeń podatkowych. Specjalizuje się w rozliczeniach PIT. (...)

Darmowe rozliczenie Bezpieczna wysyłka Wsparcie ekspertów Średnia ocena 12 lat na rynku 5 razy więcej ulg

Zalety rozliczenia PIT
z PITax.pl

Zaleta PITax.pl

korzystne rozliczenie – podpowiadamy jak zapłacić możliwie niski podatek

Zaleta PITax.pl

system zgodny z najnowszymi przepisami podatkowymi

Zaleta PITax.pl

z weryfikatorem poprawności wprowadzonych danych

Zaleta PITax.pl

z oficjalnym Urzędowym Poświadczeniem Odbioru (UPO)

Sprawdź najwyżej oceniany w Polsce program do rozliczeń PIT

PITax.pl Łatwe Podatki to wygodny, szybki i darmowy sposób na Twoje PITy.

Rozlicz PIT Online

Program ten umożliwia swobodny wybór i przekazanie 1,5% podatku dochodowego od osób fizycznych wybranej Organizacji Pożytku Publicznego.

Pomoc Techniczna

  • 534 30 50 40
  • pn-pt 9:00 – 12:00
  • ikona emailpomoc@pitax.pl

Krajowa Informacja Skarbowa

  • 22 330 0 330
  • pn-pt 8:00 – 18:00