Spis treści
- Jak legalnie pracować w Polsce?
- Zezwolenie na pracę oraz pobyt – jeden dokument
- Kto nie musi posiadać zezwolenia na pracę w Polsce?
Jak legalnie pracować w Polsce?
Aby obywatel państwa spoza Unii Europejskiej/ Europejskiego Obszaru Gospodarczego mógł legalnie pracować w Polsce, musi spełnić wymienione niżej warunki:
-
posiadać dokument dopuszczający go do polskiego rynku pracy, jak np.:
-
zezwolenie na pracę,
-
zezwolenie na pracę sezonową,
-
oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy obcokrajowcowi,
-
zezwolenie na pobyt czasowy i pracę;
-
-
posiadać dokument pobytowy, z którym wiąże się uprawnienie do wykonywania pracy (np. odpowiednia wiza lub zezwolenie na pobyt);
-
wykonywać pracę na warunkach zawartych w zezwoleniu lub oświadczeniu, wyłącznie na rzecz pracodawcy wskazanego w dokumencie;
-
podpisać z pracodawcą odpowiednią umowę dotyczącą pracy.
Natomiast pracodawca zatrudniający obcokrajowca spoza UE, EOG powinien uzyskać dokumenty uprawniające obcokrajowca do wykonywania w Polsce pracy oraz warunkujące wydanie mu wizy lub zezwolenia na pobyt czasowy w tym celu. Pracodawca ma również obowiązek przechowywania kopii dokumentów potwierdzających legalny pobyt obcokrajowca w Polsce.
Obcokrajowiec wykonujący pracę niezgodnie z przepisami naraża się na karę grzywny w wysokości co najmniej 1 000 zł oraz wydanie mu decyzji o zobowiązaniu do powrotu. Podmiot zatrudniający nielegalnie obywateli spoza UE naraża się na odpowiedzialność wykroczeniową lub karną.
Zezwolenie na pracę oraz pobyt – jeden dokument
Co do zasady, obcokrajowcy mogą pracować w Polsce, jeśli:
-
przebywają na terenie RP legalnie oraz posiadają zezwolenie na pracę, chyba że nie jest ono wymagane, albo
-
posiadają zezwolenie na pobyt czasowy i pracę albo zezwolenie na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji.
Przebywający w Polsce legalnie obcokrajowcy spoza Unii Europejskiej, których celem pobytu jest wykonywanie pracy, mogą ubiegać się o udzielenie jednolitego zezwolenia na pobyt czasowy i pracę.
O zezwolenie na pracę oraz pobyt występuje obcokrajowiec do urzędu wojewódzkiego. Obywatele UE/EFTA mogą podejmować pracę w Polsce bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę.
Zezwolenia są wydawane w tzw. procedurze jednego wniosku – wydawany jest jeden dokument uprawniający zarówno do pobytu, jak i wykonywania w Polsce pracy, bez konieczności posiadania dodatkowo zezwolenia na pracę.
Uwaga! Obcokrajowiec nie może wykonywać w Polsce pracy, jeśli przebywa na podstawie m.in. wizy turystycznej. |
Zezwolenie na pracę – występuje o nie pracodawca do właściwego wojewody. Co do zasady, uprawnia do wykonywania pracy do 3 lat.
Zezwolenie na pracę sezonową (typ S) – występuje o nie pracodawca do właściwego starosty (powiatowego urzędu pracy). Uprawnia do wykonywania pracy w podklasach uznanych za sezonowe (w sektorach rolnictwo, ogrodnictwo, turystyka) do 9 miesięcy w roku kalendarzowym. Praca sezonowa jest możliwa wyłącznie na podstawie zezwolenia na pracę sezonową.
Obywatele Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii, Rosji lub Ukrainy, którzy wykonywali dla danego pracodawcy pracę sezonową co najmniej raz w ciągu poprzednich 5 lat i których pracodawca chce zatrudnić do prac uznanych za sezonowe, mogą uzyskać wpis wielosezonowy (wpis do rejestru pracy sezonowej na trzy kolejne lata – stara się o to pracodawca). Na jego podstawie obcokrajowcy mogą składać wnioski wizowe w tych trzech latach.
OSOBY Z UKRAINY NIE ZAWSZE MUSZĄ MIEĆ ZEZWOLENIE NA PRACĘ W POLSCE
Obywatele m.in. z Ukrainy (ale i z Rosji, Białorusi, Gruzji, Armenii, Mołdawii) mają uproszczony dostęp do polskiego rynku pracy.
Powyższe nacje mogą wykonywać w Polsce pracę na podstawie oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy obcokrajowcowi – składane przez pracodawcę w powiatowym urzędzie pracy uprawniające do wykonywania pracy przez 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę.
Jeśli pracodawca chce zatrudnić obcokrajowca na czas powyżej 6 miesięcy, wymagane jest posiadanie zezwolenia na pracę (występuje o nie pracodawca) albo zezwolenia na pobyt czasowy i pracę (występuje o nie obcokrajowiec).
W trakcie pracy na powyższym oświadczeniu lub zezwoleniu na pracę sezonową (9 miesięcy w roku kalendarzowym) można zmienić pracodawcę. Nowy pracodawca musi jednak uzyskać dla nowy dokument dopuszczający do pracy obcokrajowca.
Kto nie musi posiadać zezwolenia na pracę w Polsce?
Zezwolenia na pracę nie muszą również posiadać m.in:
-
posiadający zezwolenie na pobyt stały w Polsce;
-
obywatele Unii Europejskiej;
-
obywatele Europejskiego Obszaru Gospodarczego, nienależącego do Unii Europejskiej;
-
obywatele państwa niebędącego stroną umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, którzy może korzystać ze swobody przepływu osób na podstawie umowy zawartej przez to państwo ze Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi;
-
osoby posiadające pozwolenie na pobyt czasowy,
-
nauczyciele języków obcych, którzy wykonują pracę w przedszkolach, szkołach, placówkach, ośrodkach, zakładach kształcenia nauczycieli lub kolegiach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, lub w Ochotniczych Hufcach Pracy;
-
osoby wykonujący indywidualnie lub w zespołach usługi artystyczne trwające do 30 dni w roku kalendarzowym;
-
osoby posiadające Kartę Polaka.
Szczegółowy katalog, kiedy nie trzeba posiadać zezwolenia na pracę, odnajdziemy w Ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie przypadków, w których powierzenie wykonywania pracy obcokrajowcowi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest dopuszczalne bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę.