Preferencyjne traktowanie darowizn przekazywanych na walkę z COVID

Spis treści

1. Komu przekazać darowiznę
2. Przedmiot darowizny
3. Podmioty uprawnione do odliczenia darowizn
4. Ile można odliczyć
5. Warunki formalne
6. Odliczenie od zaliczki lub w zeznaniu rocznym
7. Właściwy formularz podatkowy

Aby zachęcić do wspierania instytucji walczących z pandemią (ale także innych podmiotów) wprowadzono szereg regulacji pozwalających na skorzystanie z odliczeń podatkowych w przypadku darowizn na ich rzecz.

Komu przekazać darowiznę

Uwzględniając wszystkie dotychczasowe zmiany regulujące zakres odliczeń darowizn przekazywanych na walkę z COVID-19 można wymienić następujące grupy podmiotów, których obdarowanie uprawnia do preferencji:

• podmioty wykonujące działalność leczniczą, wpisane do stosownego wykazu, Agencja Rezerw Materiałowych, Centralna Baza Rezerw Sanitarno-Przeciwepidemicznych;
• domy dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży, noclegownie, schroniska dla osób bezdomnych, w tym z usługami opiekuńczymi, ośrodki wsparcia, rodzinne domy pomocy oraz dom pomocy społecznej;
• Fundusz Przeciwdziałania COVID-19;
• organy prowadzące placówki oświatowe, organizacje, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy z 24.04.2003 r. o działalności pożytku publicznego, Operator OSE (Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej).

Przedmiot darowizny

W przypadku darowizn dokonywanych na rzecz trzech pierwszych grup podmiotów ustawodawca nie precyzuje przedmiotu darowizny. Warunkiem odliczenia darowizn jest jednak ich przekazanie na przeciwdziałanie COVID-19. Pod tym pojęciem rozumie się wszelkie czynności związane ze zwalczaniem zakażenia, zapobieganiem rozprzestrzenianiu się, profilaktyką oraz zwalczaniem skutków, w tym społeczno-gospodarczych tej choroby.

Dodatkowo w przypadku darowizny na rzecz Agencji Rezerw Materiałowych warunkiem odliczenia (oprócz przeciwdziałania COVID-19), jest przekazanie darowizny z przeznaczeniem na cele wykonywania zadań ustawowych.

W przypadku darowizny na rzecz Centralnej Bazy Rezerw Sanitarnych z kolei wskazano dodatkowo na cele wykonywania działalności statutowej.

Inaczej uregulowano zakres przedmiotowy darowizn realizowanych na rzecz placówek oświatowych (czwarta grupa obdarowywanych). Tutaj precyzyjnie wskazano, że chodzi o darowizny laptopów czy tabletów (kompletnych, zdatnych do użytku i wyprodukowanych nie wcześniej niż 3 lata przed dniem ich przekazania), co ma wspomóc te instytucje w realizowaniu nauki zdalnej.

Podmioty uprawnione do odliczenia darowizn

Wśród osób uprawnionych do odliczenia wymienia się:

• podatników opodatkowujących swoje dochody na zasadach ogólnych według skali podatkowej;
• podatników opodatkowujących swoje dochody według jednolitej 19 proc. stawki podatku (dla dochodów z działalności gospodarczej);
• podatników opodatkowujących swoje dochody ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.

Nie kwalifikują się tutaj więc podatnicy rozliczający się na zasadach karty podatkowej czy podatku tonażowego.

Ile można odliczyć

Odliczenie od dochodu

Wysokość preferencji jest uzależniona od tego, w jakim okresie została przekazana darowizna. Daje się zauważyć, iż odliczenie przysługuje w wyższych wartościach w tych miesiącach, w których prognozuje się przyrost zachorowań na CODID-19.

W efekcie, w przypadku darowizny przekazanej:

• do 30 kwietnia 2020 r. – odliczyć można kwotę odpowiadającą 200 proc. wartości darowizny;
• w maju 2020 r. – odliczyć można kwotę odpowiadającą 150 proc. wartości darowizny;
• od 1 czerwca 2020 r. do 30 września 2020 r. – odliczyć można kwotę odpowiadającą wartości darowizny;
• od 1 października 2020 r.  do 31 grudnia 2020 r.  – odliczyć można kwotę odpowiadającą 200 proc. wartości darowizny;
• od 1 stycznia 2021 r. do 31 marca 2021 r. – odliczyć można kwotę odpowiadającą 150 proc. wartości darowizny;
• od 1 kwietnia 2021 r. do końca miesiąca, w którym odwołano stan epidemii ogłoszony z powodu COVID-19 – odliczyć można kwotę odpowiadającą wartości darowizny.

Dodatkowo w koszty (dla przedsiębiorców)

Dotychczas, dokonujący darowizn nie byli uprawnieni do rozpoznawania kosztów uzyskania przychodów w postaci kosztu wytworzenia czy ceny nabycia przekazywanych rzeczy. Taki stan rzeczy utrzymywał się aż do wejścia w życie  przepisów tzw. Tarczy 4.0, które umożliwią zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów kosztu wytworzenia lub ceny nabycia rzeczy, lub praw, które następnie podatnik przekazuje w ramach darowizny np. na walkę z COVID-19 lub działalność edukacyjną określonym podmiotom.

Takie darowizny pozawalają na rozpoznanie kosztów uzyskania przychodów, jeśli zostały dokonane w terminie od 01.01.2020 r. do końca miesiąca, w którym odwołano stan epidemii.

Uwzględniając wszystkie preferencje, może zdarzyć się przypadek, iż podatnik będzie uprawniony do odliczenia wartościowo aż trzykrotności realizowanej darowizny (raz w kosztach, drugi raz w postaci odliczenia od dochodu w wysokości 200% wartości darowizny).

Warunki formalne

Podatnik chcący skorzystać z odliczenia powinien zadbać o właściwe udokumentowanie darowizny.

W przypadku darowizny pieniężnej będzie to dowód wpłaty na rachunek obdarowanego.

W przypadku darowizny rzeczowej będzie to dowód, z którego wynikają dane identyfikujące darczyńcę oraz wartość przekazanej darowizny wraz z oświadczeniem obdarowanego o jej przyjęciu (zazwyczaj umowa darowizny).

Odliczenie od zaliczki lub w zeznaniu rocznym

Darowiznę na walkę z COVID można odliczyć już na etapie obliczania zaliczki na podatek za dany miesiąc. Jeśli się tego nie zrobi, to z preferencji można skorzystać w zeznaniu rocznym.

Przykład

W dniu 10.10.2020 r. podatnik przekazał na rzecz szkoły podstawowej komputer przenośny o wartości 5000 zł. Z uwagi na fakt, że w okresie od 01.10.2020 r. do 31.12.2020 r. przepisy pozwalały uwzględnić odliczenie w wysokości 200% wartości darowizny, podatnik może odliczyć od dochodu wartość 10 000 zł.

Właściwy formularz podatkowy

Podatnik powinien dokonać odliczenia w zeznaniu za ten rok podatkowy, w którym dokonano darowizny. Do rozliczenia omawianej preferencji, w zależności od sposobu opodatkowania dochodów bądź przychodów posłużą poniżej przedstawione formularze.

Wartość darowizny powinna być wpisana do wskazanych pól wraz z jednoczesnym uwzględnieniem jej w załączniku PIT/O, który został zilustrowany jako ostatnia pozycja.

PIT-28 – formularz służący do rozliczenia ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych

PIT-36 – formularz służący do rozliczenia m.in. dochodów z działalności gospodarczej opodatkowanych wg skali

PIT-36L – formularz służący do rozliczenia m.in. dochodów z działalności gospodarczej opodatkowanych liniowo

PIT-37 – formularz służący do rozliczenia m.in. dochodów z pracy

PIT/O – załącznik do wyżej wymienionych formularzy, do którego wpisuje wartość darowizny