Spis treści
Dla kogo ulga 4+?
Aby skorzystać z ulgi dla rodzin wielodzietnych, należy spełnić szereg warunków. Omawiana preferencja podatkowa przysługuje osobom, które w danym roku wobec co najmniej czworga dzieci:
- Wykonywały władzę rodzicielską.
- Pełniły funkcję opiekuna prawnego dla mieszkającego z nimi dziecka.
- Sprawowały funkcję rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.
- Wykonywały ciążący na nich obowiązek alimentacyjny albo sprawowały funkcję rodziny zastępczej – warunek ten ma zastosowanie w przypadku pełnoletnich dzieci, które kontynuują edukację.
Ulga została przewidziana dla wszystkich osób spełniających powyższe kryteria, niezależnie od ich stanu cywilnego. Dotyczy ona zatem zarówno osób pozostających w związku małżeńskim, jak i samotnie wychowujących dzieci. Liczebność potomstwa nie jest jednak jedynym wymogiem, jaki odnosi się do dzieci, nad którymi sprawowana jest opieka przez podatnika. Rodzice lub opiekunowie prawni chcący skorzystać z przedmiotowego zwolnienia muszą wychowywać dzieci, za które uznaje się:
- małoletnich;
- pełnoletnich, otrzymujących zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną (niezależnie od wieku);
- pełnoletnich, do ukończenia 26. roku życia, które wciąż się uczą lub studiują.
O ile możliwość skorzystania z ulgi 4+ przez rodziców lub opiekunów prawnych dzieci małoletnich nie nastręcza większych trudności, to wobec uczących się między 18. a 26. rokiem życia zostały nałożone istotne ograniczenia. Ulga nie przysługuje w sytuacji, w której dorosłe dziecko w trakcie roku podatkowego:
- Podlegało opodatkowaniu podatkiem liniowym lub ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych – nie dotyczy to przychodów osiąganych z tzw. najmu prywatnego.
- Podlegało opodatkowaniu podatkiem tonażowym lub tzw. podatkiem okrętowym.
- Uzyskało w poprzednim roku dochody (przychody pomniejszone o koszty ich uzyskania) wyższe niż 16 061,28 zł. Do dochodów tych nie wlicza się renty. Szerzej na temat tej pułapki Polskiego Ładu informowaliśmy w artykule: Zarobki pełnoletniego dziecka a ulga 4+.
Prawo do PIT-0 dla rodziców oraz opiekunów prawnych czwórki dzieci przysługuje również za ten rok podatkowy, w którego trakcie dziecko się urodzi. Nie ma przy tym znaczenia czy czwarty potomek przyjdzie na świat 1 stycznia, czy 31 grudnia. Niezależnie od tego, czy podatnicy tylko przez część danego roku podatkowego będą spełniać wyżej wymienione warunki ulgi, to i tak będzie przysługiwać im zwolnienie względem wszystkich przychodów osiągniętych w tym okresie.
Co podlega uldze 4+?
Ulga dla rodzin wielodzietnych jest jedną z najkorzystniejszych preferencji podatkowych wprowadzonych w ramach realizacji programu Polski Ład. Wyróżnia się w szczególności szerokim zakresem jej stosowania, gdyż obejmuje przychody podatnika, które nie przekraczają 85 528 zł rocznie, a zostały osiągnięte:
- ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej i spółdzielczego stosunku pracy;
- z umów zlecenia;
- z działalności gospodarczej.
Zwolnienie odnosi się do przychodów opodatkowanych na zasadach ogólnych, jednolitą 5% (IP Box) albo 19% (liniową) stawką podatku dochodowego dla przedsiębiorców albo ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych (niezależnie od stawki podatku).
Jak można zauważyć, skorzystanie z powyższego rozwiązania powinno wzbudzić zainteresowanie głównie u przedsiębiorców, dla których zmiany wynikające z Polskiego Ładu będą najdotkliwiej odczuwalne. Co szczególnie istotne, nie ma w tym wypadku znaczenia, jaką z trzech form opodatkowania działalności gospodarczej wybierze podatnik osiągający dochody z działalności gospodarczej: liniową, według skali podatkowej czy ryczałtową. Należy jednak pamiętać, że wskazany limit 85 528 zł odnosi się do przychodów, nie zaś dochodów podatnika.
W przypadku osób, które rozliczają się na zasadach ogólnych, kwotę 85 528 zł należy powiększyć o kwotę wolną od opodatkowania, mianowicie 30 000 zł. Oznacza to w praktyce, że rodzice oraz opiekunowie prawni, którzy pozostają na skali podatkowej, nie zapłacą podatku dochodowego nawet do kwoty 115 528 zł (85 528 zł + 30 000 zł).
Jak skorzystać z ulgi 4+?
Z ulgi dla rodzin wielodzietnych można skorzystać na dwa sposoby w trakcie roku bądź w momencie składania deklaracji podatkowej.
Ulga 4+ a inne preferencje podatkowe
Omawiane zwolnienie od opodatkowania przychodów nie wyklucza możliwości uwzględnienia ulgi prorodzinnej (na dziecko). W praktyce oznacza to, że po przekroczeniu powyższego limitu przychodów – gdy rodzice lub opiekunowie będą zobowiązani do zapłaty podatku – będą mogli dodatkowo odliczyć od podatku ulgę prorodzinną. W przypadku czwórki dzieci będzie to kwota 6 924,12 zł w skali roku, ponieważ:
- 1 112,04 zł – to kwota ulgi na pierwsze dziecko,
- 1 112,04 zł – to kwota ulgi na drugie dziecko,
- 2 000,04 zł – to kwota ulgi na trzecie dziecko,
- 2 700 zł – to kwota ulgi na czwarte i każde kolejne dziecko.
Więcej informacji na temat tego, jak rozliczać ulgę prorodzinną znajdziesz w artykule: Ulga prorodzinna.
Ulga dla rodzin wielodzietnych nie wyklucza przy tym możliwości wspólnego rozliczenia ze współmałżonkiem. Oznacza to w takim przypadku, że małżonkowie nie będą zobowiązani do zapłaty podatku dochodowego do kwoty nawet 231 056 zł w skali roku.