Spis treści
Kosztami uzyskania przychodów nazywamy wszystkie takie koszty, które poniesione zostały w celu osiągania przychodów, a także zabezpieczania źródeł przychodów – wyłączeniu podlegają jedynie koszty ujęte w katalogu kosztów nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów.
Oznacza to, że każdy wydatek pozostający w zależności przyczynowo-skutkowej z prowadzoną działalnością gospodarczą i osiąganymi przychodami – po wyłączeniu tych, które zostały zastrzeżone w ustawie – stanowi koszt uzyskania przychodów. Koszt uzyskania przychodów to każdy racjonalny i gospodarczo uzasadniony wydatek tego typu.
W rezultacie każda firma ma możliwość zakwalifikowania do kosztów uzyskania przychodów różnorakich kosztów, jednak pod warunkiem, iż wykaże ich związek z własną działalnością gospodarczą, tj. ich wpływ, czy też możliwość takiego wspływu, na wielkość osiąganego przez siebie przychodu. Między innymi tego rodzaju wydatkami są wydatki poniesione na kredyt.
Należy przy tym pamiętać, że w zgodzie z art. 23 ust. 1 pkt 32 ustawy o PIT nie można uznać za koszty uzyskania przychodów odsetek od zobowiązań (także kredytowych), które choć naliczone, nie zostały zapłacone, lub zostały umorzone.
Tym samym, by odsetki od kredytu mogły zostać zakwalifikowane jako koszty uzyskania przychodu w pozarolniczej działalności gospodarczej, kredyt ów powinien być powiązany z uzyskiwanymi w ramach działalności przychodami, a same odsetki muszą zostać rzeczywiście zapłacone.
Kwestię tę porusza pismo Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 14 sierpnia 2018 r., sygn. 0112-KDIL3-3.4011.241.2018.2.TW, gdzie znajdujemy następujące stwierdzenie:
„[…] zapłacone odsetki od rat kredytu konsumpcyjnego, w sytuacji, gdy kredyt ten został przeznaczony na prowadzenie działalności gospodarczej, stanowić będą koszty uzyskania przychodu […]”.
Przykład
Podatnik uzyskał kredyt w celu nabycia środka trwałego w efekcie czego, jest zobowiązany do zapłacenia raty kapitałowej i odsetkowej do dziesiątego dnia każdego miesiąca. Jeśli w danym miesiącu nie wniósł on należnej raty, jednak zapłacił podwójną ratę w kolejnym miesiącu – może potraktować wynikająca z tej operacji sumę jako koszt uzyskania przychodów dopiero w chwili faktycznego wniesienia podwójnej raty (czyli za poprzedni i bieżący miesiąc).
Odsetki od kredytu przeznaczonego na zakup środka trwałego
Niejakie wątpliwości budzi wśród podatników użycie kredytu w celu sfinansowania środka trwałego. Istotne jest, by w przypadku zakupu lub wytworzenia we własnym zakresie środka trwałego pamiętać o wprowadzeniu go do ewidencji środków trwałych i prawidłowo określić jego wartość początkową. Jest to istotne o tyle, że właściwe określenie wartości początkowej stanowi w przyszłości podstawę do naliczenia odpisów amortyzujących.
Według przepisów wartością początkową określonych środków trwałych, wartości niematerialnych oraz prawnych – w przypadku ich nabycia w drodze kupna – nazywa się cenę ich nabycia.
Z kolei jako cenę nabycia określa się kwotę, która należy się zbywcy powiększoną kosztami związanymi z zakupem naliczonymi do dnia przekazania nabywcy określonego środka trwałego, wartości niematerialnej lub prawnej.
Katalog wydatków związanych z zakupem ma w ustawach podatkowych charakter otwarty. Znajdziemy w nim między innymi koszty transportu oraz załadunku i wyładunku, montażu, ubezpieczenia, instalacji i uruchomienia systemów oraz programów informatycznych, koszty notarialne i skarbowe, także koszty odsetek i prowizji. Cena nabycia pomniejszana jest ponadto o podatek od towarów i usług, chyba że nie stanowi on podatku naliczanego (na podstawie odrębnych przepisów), podatnik nie ma prawa do obniżenia należnego podatku o podatek naliczony, lub zwrotu różnicy podatku świetle ustawy o podatku od towarów i usług. W przypadku, gdy w grę wchodzi import, cena nabycia zawiera cło oraz podatek akcyzowy od importu składników majątku.
Reasumując, koszty związane z nabyciem obejmują poza kosztami zakupu środka trwałego od sprzedawcy również związane z tym zakupem wydatki poniesione do dnia przekazania.
W efekcie uznaje się, że odsetki naliczane do momentu przekazania środka trwałego do użycia nie mogą zostać bezpośrednio zakwalifikowane jako koszty uzyskania przychodów. Takie odsetki jedynie zwiększają wartość początkową środka trwałego.
Taką interpretację przepisów potwierdza Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, w piśmie z 10 sierpnia 2018 r., sygn. 0115-KDIT3.4011.281.2018.1.PSZ, gdzie znajdujemy:
„[…] Odnosząc się do możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odsetek od kredytu, biorąc pod uwagę przytoczone powyżej przepisy, stwierdzić należy, że odsetki naliczone do czasu przekazania do używania gruntu przeznaczonego na cele prowadzonej działalności gospodarczej – nie mogą być zaliczone bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów. Odsetki takie zwiększają wartość początkową środka trwałego. […]”.
Z kolei odsetki od udzielonego przedsiębiorcy kredytu, które zostały naliczone i opłacone już po dniu przekazania środka trwałego do użycia, mogą zostać bezpośrednio zakwalifikowane jako koszty uzyskania przychodów (w dniu ich zapłaty).
Przykład
Przedsiębiorca zaciąga kredyt na wzniesienie hali produkcyjnej. Wszystkie odsetki, które uiścił do dnia oddania hali do użytku, zwiększą jej wartość początkową.