Inicjatywa legislacyjna Senatu
Projekt ustawy o zmianie szeregu ustaw podatkowych został przygotowany przez Senat w następstwie przeciwdziałania szkodliwym skutkom oddziaływania konfliktu zbrojnego prowadzonego na terytorium Ukrainy. Jego zapisy zakładają przyznanie znaczących preferencji podatkowych na gruncie ustaw o podatku od spadków i darowizn, podatku dochodowego od osób fizycznych (dalej: ustawa o PIT) oraz podatku dochodowego od osób prawnych dla Ukraińców oraz Białorusinów. W niniejszym artykule przywołane zostało najobszerniejsze spośród zaproponowanych zwolnień, które może objąć najliczniejszą grupę cudzoziemców pochodzących z terytoriów Republiki Białorusi oraz Ukrainy.
Charakter opisywanego zwolnienia podatkowego
Przewidywane zwolnienie od podatku dochodowego od osób fizycznych miałoby zostać ujęte w art. 52zj ustawy o PIT i obejmowałoby przychody podatnika posiadającego ukraińskie bądź białoruskie obywatelstwo. Zaproponowana regulacja przewiduje zawężenie kręgu podmiotowego wyłącznie do tych cudzoziemców ww. narodowości, którzy w okresie od dnia skierowania agresji rosyjskiej na terytorium Ukrainy do dnia 31 grudnia 2022 r. przenieśli miejsce zamieszkania do Polski. Zwolnienie miałoby obejmować wartość przychodów w wysokości 85 528 zł, o ile zostały osiągnięte z pracy lub stosunków pokrewnych oraz umów zlecenia w czterech kolejno po sobie następujących latach podatkowych, licząc począwszy od 2022 roku.
Warto wskazać, iż przy obliczaniu kwoty przychodów podlegających zwolnieniu nie uwzględnia się przychodów podlegających opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym na podstawie procedowanej ustawy, zwolnionych od podatku dochodowego oraz od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. W rezultacie oznacza to, że obywatele Republiki Białorusi oraz Ukrainy mogą osiągnąć wyższy przychód aniżeli 85 528 zł, o ile jego nadwyżka podlegać będzie np. opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych na warunkach wskazanych w projektowanych rozwiązaniach.
Warunki formalne zwolnienia
Poza wyżej wskazanymi wymogami, omawiane zwolnienie z PIT może przysługiwać w obliczu kumulatywnego spełnienia następujących warunków:
- w rezultacie zmiany miejsca zamieszkania i przeniesienia go na terytorium Polski, obywatel Republiki Białorusi lub Ukrainy będzie podlegał nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu;
- Białorusin bądź Ukrainiec chcący skorzystać z preferencji podatkowej nie skorzystał uprzednio ze wskazanego zwolnienia - w całości albo w części. Ma to zastosowanie do podatników, którzy mieliby dokonać ponownej zmiany miejsca zamieszkania.
Podsumowania wymagają również warunki wskazane w wyżej przywołanych regulacjach, do których zaliczamy:
- posiadanie zagranicznego obywatelstwa Republiki Białorusi lub Ukrainy,
- przeniesienie miejsca zamieszkania z terytorium Republiki Białorusi lub Ukrainy,
- zwolnienie przychodów osiągniętych w oparciu o stosunek pracy oraz pokrewne (stosunek służbowy, praca nakładcza, spółdzielczy stosunek pracy) lub na podstawie umowy zlecenie
Spostrzeżenia wymaga, iż brak jest kryterium majątkowego bądź przychodowego, co oznacza, że zwolnienie nie będzie różnicowane w zależności od sytuacji majątkowej cudzoziemca. Łączne spełnienie warunków podlegania nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu oraz braku powtórnego skorzystania ze zwolnienia w powiązaniu z wypełnieniem wymogów wskazanych na wstępie gwarantuje przyznanie uprawnienia podatkowego.