Z opublikowanego przez Związek Przedsiębiorców i Pracodawców raportu „Skutki wprowadzenia podatku od sprzedaży detalicznej od 1 stycznia 2021 r.” wynika, że podatek handlowy nie spełni swojej funkcji. Co więcej, w branży handlu RTV/AGD zapłacą go tylko polskie firmy – największy konkurent niemiecki Media Markt już podzielił swoje sklepy na odrębne firmy i nie zapłaci podatku. Według ZPP wskazuje to, że podatek handlowy „nie tylko nie osiągnie celów zamierzonych przez ustawodawcę, ale obciąży rodzime przedsiębiorstwa, pogarszając ich pozycję na rynku”.
Zamierzone cele podatku handlowego
Z raportu ZPP wynika, że podatek od handlu detalicznego w nieuzasadniony sposób obciąży polskie firmy z uwagi na fakt, że jego struktura pozwala zagranicznym podmiotom na unikanie opodatkowania.
Wprowadzenie nowej daniny miało na celu redystrybucję dochodu oraz wyrównanie dziury budżetowej związanej z unikaniem opodatkowania CIT, a także wyrównanie warunków konkurencji pomiędzy mniejszymi i dużymi (zagranicznymi) podmiotami. Jednak, jak wskazuje praktyka, duże zagraniczne sieci z branży elektronicznej unikną opodatkowania, ponieważ ich sklepy często funkcjonują jako niezależne spółki, co oznacza, że uzyskiwany przez nie przychód nie przekroczy kwoty wolnej od podatku. Z kolei sieci, które działają w ramach jednej spółki, i jednocześnie są polskimi przedsiębiorstwami – nie mogą więc skorzystać z możliwości transgranicznej optymalizacji podatkowej – zapłacą podatek.
Ponieważ rentowność polskich przedsiębiorstw z branży RTV AGD IT wynosi od 2 do 4%, druga stawka podatkowa (1,4%) pochłonie znaczną część ich zysku. Wynikające z tego ograniczenie rentowności przyniesie negatywne skutki dla konkurencyjności polskich przedsiębiorstw, tym bardziej że zagraniczne przedsiębiorstwa podatku nie zapłacą.
Konsekwencje prawne
Pobór podatku handlowego może skutkować konsekwencjami prawnymi dla Polski ze względu na możliwą niezgodność podatku z prawem UE. Wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE w tej sprawie nie jest jeszcze znany, stąd decyzja o wprowadzeniu podatku wydaje się przedwczesna.
Gospodarcze konsekwencje pandemii
ZPP uważa, że zwiększanie obciążeń dotyczących przedsiębiorstw w trakcie obecnego kryzysu jest nieracjonalne, szkodliwe i nie do zaakceptowania. Jednym ze skutków wprowadzenia podatku handlowego w takiej sytuacji może być pogłębienie spowolnienia gospodarczego – na co nie można sobie obecnie pozwolić.