Składki ZUS
Przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą, wspólnicy spółek osobowych, osoby prawne oraz inne grupy objęte powszechnymi ubezpieczeniami opłacają składki ZUS.
W przypadku przedsiębiorców opłacają oni składki ZUS za siebie oraz ewentualnie za pracowników (jeżeli ich zatrudniają). W przypadku osób prawnych (spółka z o.o., akcyjna – w rozumieniu prowadzenia działalności gospodarczej) składki ZUS opłaca się jedynie, gdy spółka zatrudnia pracowników.
Składki ZUS, które zobligowany jest opłacać płatnik składek, reguluje się w postaci jednej składki na indywidualne konto bankowe, przypisane dla każdej firmy.
Na jedną, miesięczną składkę ZUS składają się:
- składki ubezpieczenia społecznego (emerytalna, rentowa, chorobowa, wypadkowa);
- składka ubezpieczenia zdrowotnego;
- składka na fundusz pracy oraz fundusz gwarantowanych świadczeń pracowniczych;
- składka na fundusz emerytur pomostowych.
Przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą (osoby fizyczne będące także wspólnikami spółek osobowych) podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym (bez dobrowolnej składki chorobowej), ubezpieczeniu zdrowotnemu i funduszowi pracy.
Jeżeli płatnik składek będący osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą korzysta z ulgi na start, to opłaca przez okres 6 kolejnych, pełnych miesięcy wyłącznie składkę zdrowotną, a zatem podlega jedynie ubezpieczeniu zdrowotnemu.
Jeżeli płatnik składek będący osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą korzysta z ZUS-u preferencyjnego, wówczas opłaca przez okres 24 kolejnych, pełnych miesięcy wyłącznie składki ubezpieczenia społecznego (dobrowolna chorobowa) oraz składkę na ubezpieczenie społeczne.
Podstawy składek ZUS
Składki ZUS osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą oraz wspólników spółek osobowych opłacających pełny ZUS obliczane są od podstaw stanowiących:
- 60% z przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia za pracę przypadającego na dany rok (pełny ZUS) – dotyczy składek ZUS ubezpieczenia społecznego oraz funduszu pracy (rok 2020: 5.227 zł x 60% = 3.136,20 zł);
- 75% przeciętnego wynagrodzenia obowiązującego w poprzednim kwartale roku ubiegłego – dotyczy składki ZUS ubezpieczenia zdrowotnego (rok 2020: 5.368,01 zł x 75% = 4.026,01 zł).
Natomiast składki ZUS osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą opłacających preferencyjny, 24-miesięczny ZUS obliczane są od podstaw stanowiących:
- 30% z minimalnego wynagrodzenia za pracę przypadającego na dany rok – dotyczy składek ZUS ubezpieczenia społecznego oraz funduszu pracy (rok 2020: 2.600 zł x 30% = 780 zł);
- 75% przeciętnego wynagrodzenia obowiązującego w poprzednim kwartale roku ubiegłego – dotyczy składki ZUS ubezpieczenia zdrowotnego (rok 2020: 5.368,01 zł x 75% = 4.026,01 zł).
Płatnicy składek rozpoczynający działalność gospodarczą i opłacający 6-miesięczną ulgę na start opłacają wyłącznie składkę zdrowotną liczoną od postawy stanowiącej 75% przeciętnego wynagrodzenia obowiązującego w poprzednim kwartale roku ubiegłego.
Za osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę lub umowy zlecenie (przy założeniu, iż w umowie widnieje określona miesięczna kwota) płatnicy składek ZUS opłacają składki obliczone od kwoty brutto zawartej w danej umowie.
Warto zaznaczyć, iż minimalne wynagrodzenie w 2019 r., od którego obliczano należne do zapłaty składki ZUS za pracownika zatrudnionego na podstawie umowy o pracę, wynosiło 2.250 zł.
Natomiast minimalna stawka godzinowa brutto w 2019 r. dla osoby świadczącej usługi na podstawie umowy zlecenie wynosiła 14,70 zł. Składki ZUS w przypadku umów zlecenie godzinowych liczone są kwoty stanowiącej iloczyn miesięcznej liczby przepracowanych godzin i minimalnej, godzinowej stawki dla umowy zlecenie (albo wyższej niż minimalnej, jeżeli taką ustalono w umowie).
Wysokość składek ZUS przedsiębiorców obowiązująca do końca 2019 r.
Do końca 2019 r. dla osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą (także wspólników spółek osobowych) opłacających pełny ZUS (bez ulg) w zależności od tego, czy dodatkowo wybrały dobrowolne ubezpieczenie właściwe były stawki przedstawione w tabeli.
Minimalna wysokość składek ZUS przedsiębiorców w 2019 r. |
|
Społeczne: - emerytalne - rentowe - wypadkowe - chorobowe |
834,55 zł – bez dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego 904,60 zł – z dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym |
Zdrowotne |
342,32 zł – do zapłaty (9%) 294,78 zł – do odliczenia (7,75%) |
Fundusz pracy |
70,05 zł |
RAZEM |
1.246,92 zł – bez dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego 1.316,97 zł – z dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym |
Jeżeli podatnik rozpoczynał działalność, wówczas mógł skorzystać z ulgi na start charakteryzującej się tym, iż podlegał jedynie przez 6 pierwszych, pełnych miesięcy kalendarzowych ubezpieczeniu zdrowotnemu, a zatem opłacał jedynie składkę zdrowotną w wysokości 342,32 zł.
Po zakończeniu tego okresu mógł wykorzystać kolejną ulgę tzw. ZUS preferencyjny (jeżeli posiadał do niego uprawnienia). Wysokość składek ZUS-u preferencyjnego w 2019 r. przedstawia poniższa tabela.
Wysokość składek preferencyjnego ZUS dla nowych przedsiębiorców w 2019 r. |
|
Społeczne: - emerytalne - rentowe - wypadkowe - chorobowe |
197,03 zł – bez dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego 213,57 zł – z dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym |
Zdrowotne |
342,32 zł – do zapłaty (9%) 294,78 zł – do odliczenia (7,75%) |
Fundusz pracy |
Nie podlega |
RAZEM |
539,35 zł – bez dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego 555,89 zł – z dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym |
Jednak to nie wszystko, ponieważ po okresie 24 pełnych miesięcy opłacania składek ZUS w wysokości preferencyjnej, przedsiębiorca mógł jeszcze skorzystać z nowej ulgi tzw. ulgi mały ZUS. Ulga ta umożliwiała ustalenie miesięcznej wysokości składek ZUS w zależności od wysokości rocznego przychodu osiągniętego w roku ubiegłym. Kwota graniczna przychodu obowiązująca na 2019 r. wynosiła 67.500 zł.
Maksymalny okres ulgi to 3 lata w ciągu 5 kolejnych lat kalendarzowych.
Wysokość składek ZUS przedsiębiorców obowiązująca w 2020 r.
Rok 2020 r. to wzrost wysokości wynagrodzeń branych pod uwagę do ustalania podstaw składek ZUS skutkiem, czego jest wzrost wysokości składek ZUS opłacanych przez przedsiębiorców w 2020 r.
Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą opłacające pełny ZUS (bez ulg) w zależności od tego, czy dodatkowo wybrały dobrowolne ubezpieczenie, czy też nie, będą uiszczały nową wysokość jednej składki ZUS według danych zawartych w poniższej tabeli.
Minimalna wysokość składek ZUS przedsiębiorców w 2020 r. |
|
Społeczne: - emerytalne - rentowe - wypadkowe - chorobowe |
915,46 zł – bez dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego 992,30 zł – z dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym |
Zdrowotne |
362,34 zł – do zapłaty (9%) 312,02 zł – do odliczenia (7,75%) |
Fundusz pracy |
76,84 zł |
RAZEM |
1.354,64 zł – bez dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego 1.431,48 zł – z dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym |
Podobnie jak w ubiegłym roku – w 2020 r. płatnik składek, który rozpocznie po raz pierwszy prowadzenie działalności gospodarczej i nie wykonuje jej na rzecz byłego pracodawcy, nie podlega KRUS oraz w okresie ostatnich 60 miesięcy nie prowadził żadnej działalności, będzie nadal mógł wykorzystać ulgę na start. Jednak przez pierwsze 6 pełnych miesięcy kalendarzowych, w których będzie podlegał tylko ubezpieczeniu zdrowotnemu, opłaci składkę zdrowotną w wysokości 362,34 zł.
Po zakończeniu tego okresu będzie mógł wykorzystać w 2020 r. następną ulgę, nadal dostępną dla przedsiębiorców, czyli tzw. ZUS preferencyjny (jeżeli posiada do niego uprawnienia – spełnia warunki wymienione przy uldze na start). Wysokość składek ZUS-u preferencyjnego na rok 2020 przedstawia poniższa tabela.
Wysokość składek preferencyjnego ZUS dla nowych przedsiębiorców w 2020 r. |
|
Społeczne: - emerytalne - rentowe - wypadkowe - chorobowe |
227,69 zł – bez dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego 246,80 zł – z dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym |
Zdrowotne |
362,34 zł – do zapłaty (9%) 312,02 zł – do odliczenia (7,75%) |
Fundusz pracy |
Nie podlega |
RAZEM |
609,14 zł – bez dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego 590,03 zł – z dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym |
Wysokość składek ZUS
Wysokość składek ZUS wymienionych powyżej obliczana jest od postaw, o czym zasygnalizowano na początku publikacji. Co ciekawe stawka procentowa wszystkich składek nie uległa zmianie, zatem wzrost wysokości składek ZUS uzależniony został wyłącznie od wzrostu przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia na rok 2020, przeciętnego wynagrodzenia za ostatni kwartał 2019 r. w stosunku do ostatniego kwartału 2018 r. oraz od minimalnego wynagrodzenia na 2020 r.
Stawki procentowe poszczególnych składek kształtują się następująco:
1) ubezpieczenie społeczne:
- składka emerytalna – 19,52% z podstawy;
- składka rentowa – 8% z podstawy;
- składka chorobowa – 2,45% z podstawy;
- składka wypadkowa – 1,67% z podstawy;
2) ubezpieczenie zdrowotne:
- składka zdrowotna – 9% z podstawy;
3) fundusz pracy:
- składka na fundusz pracy – 2,45% z podstawy;
- składka na fundusz gwarantowanych świadczeń pracowniczych – 0,1% z podstawy (dotyczy tylko pracowników).
Podstawa ZUS przedsiębiorcy dla ubezpieczeń społecznych i funduszu pracy na 2020 r. wynosi:
- pełny ZUS – 60% z przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia za pracę przypadającego 2020 r. – 3.136,20 zł;
- preferencyjny ZUS – 30% z przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia za pracę przypadającego 2020 r. – 780 zł.
Podstawa ZUS przedsiębiorcy dla ubezpieczenia zdrowotnego na 2020 r. wynosi:
- pełny i preferencyjny ZUS, ulga na start – 75% przeciętnego wynagrodzenia obowiązującego w poprzednim kwartale roku ubiegłego – 4.026,01 zł.
W przypadku pracowników i zleceniobiorców podstawę, przez którą przemnaża się poszczególne stawki procentowe składek ZUS, stanowi miesięczne wynagrodzenie ustalone w umowie lub obliczone przy zastosowaniu stawki godzinowej.
Najniższe wynagrodzenie przypadające na rok 2020 brutto wynosi 2.600 zł natomiast minimalna stawka godzinowa dla umowy zlecenie 17 zł brutto.
UWAGA |
Należy pamiętać, iż składka wypadkowa ustalana jest corocznie, ale dla okresu przypadającego na 2020 r. od 01.04.2020 r. do 31.03.2021. Jeżeli przedsiębiorca (płatnik składek ZUS) zgłasza do ubezpieczenia wypadkowego – zatrudnia średnio mniej niż 10 osób w skali roku, wówczas stawka składki wypadkowej to połowa stawki maksymalnej, a więc na 2020 r. 3,60% x 50% = 1,67%. Jeżeli jednak płatnik składek zatrudnia średnio przynajmniej 10 osób w skali roku, wówczas stawkę na ubezpieczenie wypadkowe ustala samodzielnie przez pierwsze 3 lata. |
UWAGA |