Łączne opodatkowanie małżonków – komu nie przysługuje?
W zakresie łącznego opodatkowania małżonków kluczowe są metody opodatkowania, które zostały wybrane przez partnerów wspólnie składających PIT. Niestety, nie każdy sposób rozliczenia z fiskusem umożliwi wspólne rozliczenie małżonków. Z taką sytuacją będziemy mieli do czynienia, gdy:
- jedno z nich jest opodatkowane podatkiem liniowym – dotyczy to zarówno aktywnie prowadzonej działalności, jak i działalności zawieszonej. W tym przypadku nie ma znaczenia, czy jeden z małżonków osiąga przychody z tytułu zarejestrowanej działalności gospodarczej (ważny jest sam fakt wyboru sposoby rozliczenia wg stawki 19% niezależnie od wysokości dochodów - dotyczy podatników składających PIT-36L);
- jedno z nich wybrało opodatkowanie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych – z taką sytuacją nie będziemy mieli do czynienia w przypadku podatników składających PIT-28, wyłącznie w zakresie najmu prywatnego;
- pomiędzy małżonkami istnieje rozdzielność majątkowa.
Przepisy Polskiego Ładu a łączne rozliczenie małżonków
Nowe regulacje wprowadzane za sprawą Polskiego Ładu otworzą możliwość wyboru wspólnego rozliczenia także za rok, w którym małżeństwo zostało zwarte. Należy ocenić tę zmianę jako pozytywną. Dotychczasowe przepisy wymagały, by małżonkowie byli w związku małżeńskim przez cały rok przed skorzystaniem z preferencyjnego rozliczenia PIT.
Według nowych przepisów małżonkowie będą mogli rozliczyć się łącznie także za miesiące trwania ich małżeństwa w trakcie pierwszego roku. Zasadniczym warunkiem pozwalającym na skorzystanie ze wspólnego rozliczenia przez nowożeńców jest istnienie wspólności majątkowej (współwłasności łącznej) oraz trwałości związku małżeńskiego do końca roku, którego ma dotyczyć wspólne opodatkowanie. Oznacza to, że do wspólnego złożenia PIT może dojść również w sytuacji, gdy para młoda przystąpi do sformalizowania związku nawet ostatniego dnia 2024 roku.
Zawieszona działalność gospodarcza a łączne rozliczenie
W przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą, jeśli ich działalność była zawieszona przez cały rok – dla możliwości łącznego rozliczenia ma znaczenie aktualnie wybrana metoda opodatkowania. Należy przy tym pamiętać, że jeżeli podatnik nie dokonuje żadnych zmian w metodzie opodatkowania – obowiązująca jest ostatnio wybrana.
Metodę opodatkowania można zmienić także w trakcie okresu zawieszenia działalności gospodarczej. Można to zrobić najpóźniej do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu uzyskania pierwszego w danym roku przychodu lub do końca roku. Ponieważ jeśli zawieszona działalność jest opodatkowana podatkiem liniowym lub ryczałtem, małżonkowie nie mają prawa do łącznego rozliczenia – rozwiązaniem może być zmiana metody opodatkowania na zasady ogólne. W rezultacie małżonkowie będą mogli skorzystać z łącznego rozliczenia na rok 2022.
Rekomendacje PITax.pl Łatwe podatki
W przypadku, gdy jeden z małżonków jest opodatkowany metodą liniową bądź ryczałtem od przychodów edidencjonowanych to w ramach PIT za 2022 r. (PIT-36 składany do 2 maja 2023 r.) może dokonać następczej - po zakończeniu roku podakowego - zmiany formy opodatkowania. W takiej sytuacji, małżonek będzie mógł skorzystać ze wspólnego rozliczenia, a dodatkowo skorzysta z pozostałych preferencji podatkowych jakimi są niższa stawka PIT (obniżka z 17 do 12 proc.) oraz kwota wolna od podatku w wysokości 30 000 zł (w przypadku małżonków naliczana podwójnie).