Obecny stan prawny
W świetle obecnego stanu prawnego, w sytuacji gdy miesięczna wartość zasiłku macierzyńskiego pomniejszona o PIT jest mniejsza niż kwota świadczenia rodzicielskiego, określonego w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, zasiłek podwyższa się do wysokości świadczenia rodzicielskiego. Oznacza to, że jeśli wartość zasiłku macierzyńskiego, która została pomniejszona o należny podatek – jest niższa niż kwota świadczenia rodzicielskiego (wynoszącego 1000 zł) to ulega zrównaniu z wartością tego świadczenia.
Zakładane zmiany
Ze względu na propozycję zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych przychodów z zasiłku macierzyńskiego proponuje się modyfikację art. 31 ust. 3a ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Zmiana ma na celu dostosowanie powyższego przepisu do proponowanego zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych. Kwota zasiłku macierzyńskiego, w celu porównania z kwotą świadczenia rodzicielskiego, nie będzie uwzględniać pomniejszenia o zaliczkę na podatek dochodowy, ze względu na to, że nie będzie pobierany od tej kwoty podatek dochodowy od osób fizycznych.
Procedowana w sejmie ustawa o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi propozycję poszerzenia katalogu zerowych PIT (PIT-0) o przychody osiągane pod postacią zasiłku macierzyńskiego. Modyfikacja omawianych regulacji polega na rozszerzeniu katalogu, o którym mowa w ustawie z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.
Zgodnie ze szkicem projektowanych przepisów, zasiłek macierzyński ma wstąpić w szereg przychodów, których otrzymanie nie rodzi obowiązku zapłaty podatku dochodowego PIT. Wśród tego rodzaju zwolnionych dochodów wyróżniamy na chwilę obecną m.in. ulgę dla młodych, ulgę dla rodzin wielodzietnych (4+), ulgę dla pracujących emerytów czy ulgę na powrót. Cechą wspólną wskazanych zwolnień jest ich nieopodatkowanie PIT w sytuacji, gdy ich wysokość w skali roku podatkowego nie przekroczy 85 528 zł.
W trakcie trwania konsultacji społecznych, które toczyły się w związku z projektem nowelizacji, podniesiono zastrzeżenie co do dyskryminacji odbiorców innych świadczeń. Na próżno bowiem szukać w szkicu nowelizacji analogicznych preferencji podatkowych związanych z np. zasiłkiem chorobowym czy świadczeniem rehabilitacyjnym.
Ministerstwo Finansów motywuje kierunek swoich działań ogólną polityką rządu, jaka mu przyświeca od początku objęcia władzy. Zwolnienie zasiłku macierzyńskiego z podatku dochodowego ma na celu zachęcenie do powiększania rodzin przez Polaków. Jak wskazano w uzasadnieniu projektu, rozwiązanie to stanowi i tak „istotny wyłom od pierwotnie przyświecającej idei tych zwolnień, która zachęcała do podejmowania legalnej pracy zarobkowej.”
Zasiłek macierzyński ma podlegać zwolnieniu z mocą wsteczną. Zgodnie z projektem nowelizacji PIT-0 objęte zostaną również zasiłki wypłacane od 1 stycznia 2022 roku.
Problematyczne rozliczenie przez płatnika
Niewątpliwie tego typu zmiany podatkowe w trakcie roku rodzą wiele niedogodności po stronie płatników obowiązanych do sporządzenia PIT-11. W świetle zamierzeń przedstawionych przez resort, stan prawny ulegnie zmianie od 1 lipca 2022 roku.
Pozostaje zatem wątpliwość jak ma postąpić płatnik, który do 30 czerwca będzie zobligowany do pobierania zaliczek na podatek dochodowy od zasiłku macierzyńskiego?
Jak zapewnia Ministerstwo Finansów, w takiej sytuacji płatnik będzie wykazywał pobrane zaliczki od zasiłku macierzyńskiego jeśli go wypłacał, a także jeśli stosował zwolnienie (od 1 lipca), to też to wskaże w odpowiednim polu formularza PIT-11.
Projektowane modyfikacje ustawowe mają bowiem korespondować z przygotowywaną zmianą druku PIT-11 za 2022 rok.
pomoc@pitax.pl