Ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych
W obliczu utraty możliwości zapłaty swoich zobowiązań podatkowych Ordynacja podatkowa (dalej: OP) przewiduje możliwość ubiegania się o przyznanie ulgi w spłacie danin publicznoprawnych. Zgodnie z art. 67a § 1 OP podatnik może złożyć wniosek w przypadkach podyktowanych jego ważnym interesem lub interesem publicznym, może:W obliczu utraty możliwości zapłaty swoich zobowiązań podatkowych Ordynacja podatkowa (dalej: OP) przewiduje możliwość ubiegania się o przyznanie ulgi w spłacie danin publicznoprawnych. Zgodnie z art. 67a § 1 OP podatnik może złożyć wniosek w przypadkach podyktowanych jego ważnym interesem lub interesem publicznym, może:
- odroczyć termin płatności podatku lub rozłożyć zapłatę podatku na raty;
- odroczyć lub rozłożyć na raty zapłatę zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę lub odsetki od nieuregulowanych w terminie zaliczek na podatek;
- umorzyć w całości lub w części zaległości podatkowe, odsetki za zwłokę lub opłatę prolongacyjną.
Należy zauważyć, iż przywołana treść przepisu nie daje podstawy do umarzania kwoty podatku, lecz zaległości podatkowej. Oznacza to, że podatnik wnioskujący o stwierdzenie przez organ podatkowy czynności wskazanych w pkt 2. oraz 3. umorzenia podatku przed upływem jego terminu płatności, nie otrzyma rozstrzygnięcia akceptującego jego żądanie.
Przesłanki przyznania ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych
Ordynacja podatkowa nie precyzuje przesłanki „ważnego interesu” podatnika. Celem zdefiniowania wskazanego pojęcia należy posłużyć się utrwaloną linią orzeczniczą wypracowaną przez sądy administracyjne. Jak wskazuje Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 3 grudnia 2021 r. o sygn. akt III FSK 4418/21 ważny interes podatnika interpretowany w kontekście art. 67a § 1 OP przejawia się w sytuacji, gdy z powodu nadzwyczajnych, losowych przypadków, podatnik nie ma możliwości regulowania swoich zaległości podatkowych. Będzie to zatem utrata możliwości zarobkowania, utrata losowa majątku, ale także sytuacja ekonomiczna podatnika.
Ulga w spłacie zaległości podatkowych z uwagi na wyższe raty kredytu
Rozpatrując zastosowanie omawianej instytucji prawa podatkowego w obliczu wyzwań finansowych jakie stawiają problemy 2022 roku należy zauważyć, iż co do zasady zobowiązania cywilnoprawne (np. kredyt hipoteczny) nie mogą mieć charakteru priorytetowego wobec obowiązku zapłaty zaległości podatkowych.
W sytuacji jednak zaciągnięcia kredytu we wcześniejszym okresie i doznanie niemożności spłaty jego rat, choćby z uwagi na sytuację ekonomiczną wywołaną pandemią oraz wojną należy uznać, że może być to wynik czynników zewnętrznych, a nie np. nieprzemyślanego działania podatnika. Wielu kredytobiorców doznaje obecnie problemów ze spłatą kredytów mieszkaniowych. Dzieje się tak głównie w rezultacie cyklicznych podwyżek stóp procentowych. Wyższa stawka stopy referencyjnej – której wysokość ma bezpośrednie przełożenie na wartość raty kredytu – wynika zatem z decyzji podejmowanych przez Radę Polityki Pieniężnej. Na płaszczyźnie ostatnich miesięcy stopy procentowe Narodowego Banku Polskiego doznają regularnego wzrostu. Jak zostało wskazane przez Prezesa NBP na konferencji w dniu 7 kwietnia 2022 roku, wysoki poziom inflacji, która jest tłamszona podwyżką stóp procentowych wynika z działań wojennych prowadzonych za wschodnią granicą Rzeczypospolitej Polskiej.
Wyżej wskazany zespół naczyń połączonych prowadzi do wniosku, że globalne zdarzenia 2022 roku mogą stanowić jedną z przesłanek przyznania ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych, w sytuacji gdy przekładają się na sytuację ekonomiczną podatnika, której nie był w stanie przewidzieć w dniu zaciągania zobowiązania cywilnoprawnego (np. kredytu).
pomoc@pitax.pl