Rozwód lub separacja może odebrać prawo do ulgi prorodzinnej
Niejednokrotnie zdarza się, że po rozwodzie lub w trakcie separacji małżonków sąd powierza formalną władzę rodzicielską nad dzieckiem obojgu rodzicom. Najczęściej w tej sytuacji zasądzane są alimenty od jednego z rodziców oraz wskazuje się miejsce zamieszkania dziecka.
Po takich zdarzeniach często rodzice nie rezygnują ze skorzystania z ulgi prorodzinnej. Należy jednak pamiętać o tym, że gdy faktyczny ciężar wychowania dziecka wykonuje tylko jedno z rodziców, np. ze względu na to, że drugi rodzic sam postanowił ograniczyć kontakt z dzieckiem wyłącznie do wypełnienia obowiązków alimentacyjnych lub do rzadkiego kontaktu telefonicznego, wówczas rodzic, który przejął opiekę nad wychowaniem dziecka może skorzystać z pełnego odliczenia ulgi prorodzinnej za rok podatkowy.
Wynika to bowiem z tego, iż taka osoba nie tylko posiada władzę rodzicielską nad dzieckiem, ale i też faktycznie ją wykonuje. Spełnienie obydwóch warunków jest niezbędne do możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej.
Stanowisko to potwierdzają organy podatkowe. Przykładowo Dyrektor KIS w interpretacji indywidulanej z 17 stycznia 2022 r. (nr 0115-KDIT2.4011.704.2021.2.KC).
Warunki skorzystania z ulgi prorodzinnej
Ulga prorodzinna przysługuje rodzicowi na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym (27f ust. 1 ustawy o PIT):
- wykonywał władzę rodzicielską;
- pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;
- sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.
Ponadto odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, w stosunku do jednego małoletniego dziecka – kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:
- pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112 000 zł;
- pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112 000 zł;
- jeżeli dochody podatnika niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56 000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko, do którego ma zastosowanie podwójna kwota dochodu (112 000).
W przypadku dwojga małoletnich dzieci kwota odliczenia wynosi 92,67 zł na każde dziecko.
Natomiast w przypadku trojga i więcej małoletnich dzieci odliczenie przysługuje wysokości:
- 92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko;
- 166,67 zł na trzecie dziecko;
- 225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.
I jak już zostało wspomniane, do odliczenia będzie miał prawo tylko ten rodzic, który spełnia warunki określone w art. 27f ust. 1 ustawy o PIT.
Co ważne, kwotę ulgi prorodzinnej podatnicy mogą odliczyć od podatku w dowolnej proporcji.
Jednak w przypadku gdy, np. po rozwodzie pomiędzy rodzicami dziecka, którzy wspólnie faktycznie wykonują władzę rodzicielską, nie doszło do porozumienia co do ustalenia kwoty przysługującej ulgi, wówczas każdy z nich powinien ją odliczyć po połowie.
Natomiast gdy tylko jedno z nich opiekuje się dzieckiem przez cały rok podatkowy wówczas ten z rodziców może skorzystać z 100% odliczenia ulgi prorodzinnej.