Ulga dla klasy średniej – Polski Ład 1.0
Mimo, że Polski Ład jest programem, który w pierwszej kolejności nasuwa skojarzenie zmian w podatku dochodowym, to nie należy zapominać, że wprowadził gruntowne przebudowanie sposobu rozliczania składki zdrowotnej. Począwszy od 2022 r. większość podatników jest zobowiązana od odprowadzania ubezpieczenia zdrowotnego, którego wartość jest ustalana w oparciu o wartość przychodu/dochodu podatnika. Podstawa wymiaru daniny różni się w zależności od przyjętej formy opodatkowania.
Więcej na ten temat dowiesz się z artykułu: Składka zdrowotna w 2023 r.
Odpowiadając na liczne zastrzeżenia podatników, Ministerstwo Finansów postanowiło ulżyć w rosnących zobowiązaniach z organem ubezpieczeniowym wprowadzając od 1 stycznia 2022 r. ulgę dla klasy średniej. Odliczenie zostało wyeliminowane z dniem 1 lipca minionego roku i przestało obowiązywać w stosunku do rozliczeń za cały okres obowiązywania ulgi.
Ulga dla klasy średniej – dla kogo?
Omawiane odliczenie zostało dedykowane podatnikom, który rozliczają się wg tzw. skali podatkowej, a dokładniej osobom fizycznym:
- zatrudnionym na podstawie umowy o pracę;
- prowadzącym działalność gospodarczą, która jest opodatkowana na zasadach ogólnych.
Ulga dla klasy średniej przysługiwała w odniesieniu do całości dochodów osiąganych ze stosunku pracy bez rozróżnienia na wynagrodzenie zasadnicze i dodatki tj. premia itp.
Wyżej przyjęta konstrukcja sprawia, że z możliwości skorzystania z ulgi dla klasy średniej zostały przychody osiągane na podstawie umów cywilnoprawnych (jak np. umowy zlecenia czy umowy o dzieło), a również pozostali przedsiębiorcy rozliczający się liniowo bądź na zasadzie ryczałtu.
Ponadto odliczenie zostało przeznaczone dla osób, którzy osiągają przychody w określonej wysokości, mianowicie: 68.412 zł do 133.692 zł brutto (od 5701 zł brutto do 11 141 zł brutto miesięcznie).
Ulgę dla klasy średniej rozliczy fiskus
Jak zasygnalizowaliśmy na wstępie, ulga dla klasy średniej obowiązywała przez I półrocze 2022, przy czym wyeliminowanie jej z systemu prawnego odnosiło się do całego roku. Ustawodawca mając na uwadze, iż w zgodzie z normami konstytucyjnymi nie może dokonywać zmian podatkowych w trakcie roku na niekorzyść podatnika, podjął decyzję o wprowadzeniu hipotetycznego podatku należnego. Jest to instytucja mająca na celu porównanie stanu prawnego z I oraz II półrocza 2022 r. i dokonanie rozliczenia zeznania rocznego bardziej przychylnego podatnikowi.
Rozwiązanie to zostało zaadresowane do beneficjentów ulgi dla klasy średniej i polega na:
- Ocenie zeznania rocznego złożonego przez podatnika przez pryzmat nieobowiązujących już przepisów – przy założeniu, że zastosowanie ma stawka 17% PIT oraz ulga dla klasy średniej.
- Zestawienie z aktualnym stanem prawnym (niższa stawka PIT dla I progu podatkowego – 12% bez uwzględnienia ulgi dla klasy średniej).
Może zatem dojść do sytuacji, w której otrzymamy zwrot podatku niewynikający ze złożonego przez nas zeznania rocznego PIT, z uwagi na zastosowanie hipotetycznego podatku należnego. Wówczas dojdzie do ustalenia mniejszego zobowiązania podatkowego bądź większej nadpłaty podatku należnego. Termin zwrotu podatku przez Urząd Skarbowy nie ulegnie zmienie.