Rozliczenia podatku: Exit Tax, czyli podatek od niezrealizowanych zysków

Co to jest podatek od niezrealizowanych zysków (Exit Tax)?

Prawodawca postanawia obejmować coraz większym zasięgiem dochody uzyskiwane przez polskich podatników.

Jednym z nowych danin podatkowych jest tzw. Exit Tax, czyli podatek od niezrealizowanych przez podatnika zysków na terytorium RP. Jego istota sprowadza się do stworzenia fikcyjnej sytuacji, w której podatnik ma zapłacić podatek tak, jakby sprzedał składnik majątku w Polsce z uwagi na to, iż zdecydował się na jego przeniesienie poza terytorium RP albo zmianę swojej rezydencji podatkowej.

Podatek od niezrealizowanych zysków obejmie tylko składniki majątku o wartości powyżej 4 mln zł

Opodatkowanie podatkiem Exit Tax obejmie wyłącznie przenoszone składniki majątku, których wartość rynkowa będzie większa aniżeli suma 4.000.000 zł.

Jeżeli składniki majątku będą stanowić własność małżonków, wówczas powyższy limit wartości rynkowej składnika majątku odnosi się łącznie do obu małżonków.

Co konkretnie będzie podlegać opodatkowaniu?

Opodatkowanie podatkiem od niezrealizowanych zysków będzie dotyczyło w szczególności dwóch sytuacji:

1. zmiana rezydencji podatkowej polskiego podatnika, czyli zmiana jego miejsca zamieszkania poza terytorium RP wraz z przeniesieniem składników majątku, co w efekcie będzie skutkować utratą przez polskiego fiskusa prawa do opodatkowania w części lub w całości sprzedaży składnika majątku należącego do podatnika;
2. przeniesienie składnika majątku poza terytorium RP (który cały czas pozostaje własnością podatnika), które tak jak w pierwszym przypadku spowoduje utratę prawa do opodatkowania w części lub w całości sprzedaży składnika majątku należącego do podatnika.

Co dokładnie oznacza przeniesienie składnika majątku

Ustawodawca w art. 30da ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwanej dalej ustawą o PIT, postarał się dość precyzyjnie określić, co rozumie pod pojęciem przeniesienia składnika majątku. Okoliczność przeniesienia składnika majątku poza terytorium RP dotyczy przypadków, w których:

• podatnik (polski rezydent podatkowy) przenosi składnik majątku związany do tej pory z działalnością gospodarczą prowadzoną w Polsce do swojego zagranicznego zakładu (położonego poza Polską);
• podatnik (nierezydent) przenosi składnik majątku związany do tej pory z działalnością gospodarczą prowadzoną na terytorium RP w formie zagranicznego zakładu do państwa swojej rezydencji podatkowej lub do innego niż Polska państwa, w którym prowadzi działalność gospodarczą poprzez zagraniczny zakład;
• podatnik (nierezydent) przenosi do innego państwa całość albo część działalności gospodarczej dotąd prowadzonej poprzez zagraniczny zakład położony w Polsce.

Co to jest rezydencja podatkowa?

Rezydencja podatkowa oznacza miejsce, gdzie dany podatnik posiada centrum interesów życiowych, czyli w jakim miejscu opodatkowuje uzyskiwane dochody.

Polski podatnik będzie polskim rezydentem podatkowym, gdy:

1. jego pobyt na terytorium RP będzie dłuższy niż 183 dni w roku kalendarzowym;
2. posiada w Polsce centrum interesów życiowych, a więc opodatkuje swoje dochody według miejsca zamieszkania położonego w Polsce.

Potwierdzeniem rezydencji podatkowej jest certyfikat rezydencji, który podatnik może otrzymać w urzędzie skarbowym w Państwie, w którym osiąga i opodatkowuje swoje dochody.

W jakim momencie nastąpi dzień przeniesienia?

Dzień przeniesienia składnika majątku poza Polskę prawodawca określa z góry jako dzień przed momentem, w którym składnik ten przestaje być przypisany do działalności prowadzonej w Polsce (dotyczy także działalności prowadzonej w formie zagranicznego zakładu).

Kiedy Exit Tax nie znajduje zastosowania?

Podatek Exit Tax dotyczy opodatkowania przeniesienia składnika majątku lub zmiany rezydencji podatkowej, w wyniku której nastąpi także przeniesienie majątku.

Jednak nie zawsze podatnik będzie miał obowiązek opodatkować dane przeniesienie.

Pierwszą taką sytuację jest okoliczność zmiany rezydencji podatkowej na kraj inny niż Polska, ale w wyniku tej zmiany nie zostaną przeniesione składniki majątku związane z działalnością położoną w Polsce. Zatem pozostaną one w powiązaniu z działalnością gospodarczą na terytorium RP.

Drugim przypadkiem braku obowiązku opodatkowania będzie przeniesienie składnika majątku na czas maksymalnie 12 miesięcy. Jednakże jest ono obwarowane dwoma podstawowymi warunkami, a mianowicie:

1. czynność przeniesienia dotyczy wyłącznie polityki zarządzania płynnością przedsiębiorstwa podatnika położonego w Polsce i na terytorium innego państwa;
2. czynność przeniesienia papierów wartościowych lub innych składników majątku związana jest z zawarciem umowy przewłaszczenia w celu zabezpieczenia wierzytelności.

Co ciekawe w załączniku PIT/PM do zeznania rocznego PIT-36 lub PI-36L podatnik będzie zobligowany ująć wartość rynkową składników majątku tymczasowo przeniesionych w roku podatkowym, za który podatnik składa roczne zeznanie oraz potencjalny termin przeniesienia ich z powrotem do Polski (dotyczy sytuacji, w której do dnia złożenia zeznania składniki te pozostają poza terytorium RP).

Ile wyniesie podatek?

Stawka podatku Exit Tax zależna jest od wystąpienia jednej z dwóch okoliczności, a mianowicie, gdy:

wartość składnika majątku jest ustalana jako wartość podatkowa, wówczas podatek wynosi 19% od podstawy opodatkowania,

wartość składnika majątku nie jest ustalana jako wartość podatkowa, wówczas podatek wynosi 3% od podstawy opodatkowania

Termin płatności podatku Exit Tax

Termin złożenia deklaracji podatkowej oraz uregulowania zobowiązania podatkowego został ustalony do 7 dnia następnego miesiąca po miesiącu, w którym łączna wartość rynkowa przenoszonych składników przekroczyła sumę 4 mln zł.

Co ciekawe, jeżeli po miesiącu przekroczenia ww. limitu łącznej wartości rynkowej przenoszonych za granicę podatnik przenosi kolejne, wówczas będzie on zobligowany złożyć deklarację i zapłacić podatek do 7 dnia miesiąca następnego po miesiącu, w którym przenoszone są składniki.

Formularze podatkowe

Minister Finansów na drodze rozporządzenia z dnia 30.05.2019 r. ustanowił wzory deklaracji
i informacji umożliwiających rozliczenie i wykazanie wysokości dochodu oraz podatku do zapłaty z tytułu wystąpienia zdarzeń związanych z powstaniem obowiązku podatkowego w Exit Tax, a mianowicie:

Dalsze kwestie do rozważenia

Podatnik podlegający obowiązkowi podatkowemu z tytułu podatku Exit Tax może ubiegać się o rozłożenie podatku do zapłaty na raty. Może także w pewnych sytuacjach domagać się zwrotu zapłaconego podatku.