Zrzeczenie się prawa własności
Instytucja wyzbycia się prawa własności znana jest polskiemu ustawodawstwu. Dotychczas jednak nie znajdywała efektu swojego uregulowania w prawie karnym-skarbowym, lecz stanowiła przedmiot unormowania na gruncie Kodeksu Cywilnego. W art. 180 wskazanej ustawy, właściciel może wyzbyć się własności rzeczy ruchomej przez to, że w tym zamiarze rzecz porzuci. Istnienie przywołanego przepisu nie stanowi jednak przeszkody do wprowadzanej – w dużej mierze analogicznej – regulacji prawa karnego-skarbowego.
Nowa instytucja KKS
Do ustawy Kodeks Karny Skarbowy (dalej również: KKS) ma zostać dodany art. 137a. Zgodnie z nim osoba przyjmująca mandat karny - sprawca wykroczenia skarbowego – ma składać pisemne oświadczenie o przysługującym mu prawie własności do przedmiotów, które nie mogą zostać dopuszczone do obrotu, zatrzymanych w związku z popełnieniem czynu zabronionego. Taki sprawca w wyniku złożonego oświadczenia, zrzeka się prawa własności zatrzymanych przedmiotów. Następnie zatrzymane przedmioty będą przechodzić na własność Skarbu Państwa z chwilą podpisania oświadczenia i podlegać będą zniszczeniu.
Korzyści dla sprawcy
Wyrażenie ww. oświadczenia woli o zrzeczeniu się prawa własności rzeczy zatrzymanych i ich przepadku na rzecz Skarbu Państwa ma rodzić pozytywne skutki procesowe dla osoby popełniającej wykroczenie skarbowe. Jeżeli bowiem sprawca złoży oświadczenie i podda się karze – może być ukarany wyłącznie karą grzywny nałożoną na niego w postępowaniu mandatowym.
Jak wskazano powyżej, w dodawanym art. 137a § 2 KKS zrzeczenie się własności i przeniesienie tego prawa na Skarb Państwa wiązać się będzie ze niszczeniem tych przedmiotów, których listę sporządza się na wykazie stanowiącym załącznik do oświadczenia woli. Należy podkreślić, iż zniszczenie zatrzymanej własności będzie dotyczyć przedmiotów, które nie mogą wejść do obrotu ekonomicznego bądź prawnego. Ponadto należy zwrócić uwagę, iż dodawana regulacja odnosi się do zrzeczenia się własności zatrzymanej w wyniku wykroczenia skarbowego, co implikuje wniosek, iż mogą to być niewielkie ilościami towaru. Koszty zniszczenia takich przedmiotów ponosić będzie Skarb Państwa. Nałożenie grzywny w drodze mandatu karnego kończy postępowanie, dlatego nie jest możliwe dochodzenie, w późniejszym terminie kosztów zniszczenia przedmiotów od sprawcy wykroczenia skarbowego.
Etap legislacyjny
Omawiana nowelizacja zaczęła być procedowana na początku marca 2022 roku. Na chwilę sporządzania treści niniejszego artykułu, zakończyły się jej konsultacje publiczne oraz opiniowanie.
pomoc@pitax.pl