Stopy procentowe w 2022 r. – cykl podwyżek
Sukcesywnie począwszy od października minionego roku Rada Polityki Pieniężnej podejmuje decyzje o kolejnych podwyżkach stóp procentowych NBP. Obecny poziom stopy referencyjnej – wynoszący aż 4,5% – jest najwyższym od dekady. Mając na uwadze, że minione lata zaoferowały wielu konsumentom dogodne warunki zaciągania zobowiązań, to obecne warunki kredytowe jawią się jako dominujące stan finansów polskich gospodarstw domowych.
Niestety, zgodnie ze stanowiskiem Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 7 marca 2022 roku oraz rokowaniami analityków, należy spodziewać się kolejnych podwyżek dokonywanych przez RPP przy NBP. Zgodnie z wyżej wskazanym zaleceniem organu nadzoru oraz oczekiwaniami ekspertów, wysokość referencyjnej stopy procentowej w perspektywie najbliższego roku może wynieść nawet 7,75%. Jest to efekt nieustająco rosnącej inflacji, której obecny wskaźnik wynosi aż 10,9% rok do roku.
Fundusz Wsparcia Kredytobiorców
Instrumentem wsparcia dla osób borykających się z trudnościami ze spłatą swoich zobowiązań cywilnoprawnych, jest utworzony Fundusz Wsparcia Kredytobiorców. Wskazana instytucja stanowi formę wsparcia kredytobiorców znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej, którzy zaciągnęli kredyt mieszkaniowy.
Wysokość wypłaty z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców
Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o wsparciu kredytobiorców znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej, którzy zaciągnęli kredyt mieszkaniowy – pomoc polegająca na przekazaniu kredytodawcy wsparcia finansowe przez Bank Gospodarstwa Krajowego nie może trwać dłużej niż 36 miesięcy. Przekazywana kwota środków pieniężnych jest przeznaczona wyłącznie na spłatę zobowiązań kredytobiorcy z tytułu kredytu mieszkaniowego i nie może wynieść więcej aniżeli 2000 zł w skali miesiąca.
Dla kogo środki z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców?
Należy zaznaczyć, że Fundusz Wsparcia Kredytobiorców przeznaczony jest do ograniczonego grona kredytobiorców. Nie jest to rozwiązanie dedykowane wszystkim osobom borykającym się wyższą ratą kredytu hipotecznego. Przyznanie wsparcia bądź nieoprocentowanej pożyczki dla kredytobiorcy na spłatę zadłużenia, uzależnione jest od spełnienia choćby jednego z niżej wymienionych warunków:
Status kredytobiorcy – na dzień złożenia wniosku o przyznanie wsparcia lub pożyczki z Funduszu przynajmniej jedna osoba objęta umową o zaciągnięcie zobowiązania winna posiadać status osoby bezrobotnej;
Nadwyżka pasywów nad aktywami – aby kredytobiorca mógł skorzystać z Funduszu w oparciu o tę przesłankę, winien ponosić miesięczne koszty obsługi kredytu mieszkaniowego w wysokości ponad 50% dochodów osiąganych miesięcznie przez jego gospodarstwo domowe.
Kryterium dochodowe – miesięczny dochód gospodarstwa domowego wnioskodawcy (kredytobiorcy), który został pomniejszony o miesięczne koszty obsługi kredytu mieszkaniowego, nie powinien przekraczać:
- Dla gospodarstwa jednoosobowego – dwukrotności zwaloryzowanej zgodnie z przepisami ustawy o pomocy społecznej kwoty wskazanej w art. 8 ust. 1 pkt 1 tej ustawy (od 776 zł do 1 552 zł);
- Dla gospodarstwa wieloosobowego – iloczynu dwukrotności kwoty wskazanej w art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy o pomocy społecznej, zwaloryzowanej zgodnie z przepisami tej ustawy i liczby członków gospodarstwa domowego (od 600 zł do 1 200 zł na osobę).
Spłata rat z Funduszu oraz możliwość umorzenia zaległości
W kontekście charakteru przyznawanej pomocy jest termin rozpoczęcia spłaty rat wynikających z wypłat z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców. Kredytobiorca wnioskujący o możliwość skorzystania z Funduszu będzie zobowiązany do spłaty pierwszej raty dopiero po upływie dwóch lat od przekazania mu ostatniej transzy środków. Co istotne, może okazać się, że kredytobiorca, który skorzystał z rej formy rządowej pomocy może nie być zwolniony z zapłaty całości otrzymanych środków. Wnioskodawca jest co do zasady zobowiązany do zapłaty 144 rat, których wysokość jest ustalona w równych częściach stosownie do otrzymanych środków. W sytuacji jednak, gdy odnotowana zostanie płatność za 100 rat bez jakiejkolwiek zwłoki leżącej po stronie kredytobiorcy, pozostała część należności pozostanie mu umorzona.
Wniosek o przyznanie pomocy
Wzór wniosku określa Rozporządzenie Ministra Finansów z 19 grudnia 2019 r. w sprawie wzoru wniosku o udzielenie wsparcia, promesy lub pożyczki na spłatę zadłużenia kredytobiorcom, którzy zaciągnęli kredyt mieszkaniowy i znajdują się w trudnej sytuacji finansowej. Wniosek należy złożyć kredytodawcy, którym co do zasady jest bank.
Dodatkowe formy wsparcia kredytobiorców
Należy zaznaczyć, że na chwilę sporządzania niniejszego artykułu, opracowywane są również kolejne formy publicznego wsparcia kredytobiorców. Wśród projektowanych rozwiązań zapowiadane są między innymi dopłaty czy wieloletnie nieoprocentowane pożyczki (przekraczające okres 3 lat jak w Funduszu Wsparcia Kredytobiorców), które miałyby pomóc osobom o niższych dochodach.