Modyfikacja wydatków do odliczenia
Kolejna z rzędu nowelizacja rozliczeń podatkowych w PIT została ogłoszona 24 marca 2022 roku. Jej brzmienie zwiastowało całkowitą likwidację ulgi na zabytki. Jednakże z uwagi na liczne głosy sprzeciwu ze strony ekspertów z dziedziny prawa podatkowego wycofano się z tego pomysłu. Głównym zastrzeżeniem dotyczącym pozbawienia podatników nowej preferencji podatkowej była niekonstytucyjność podejmowanych zmian. Niezgodność z ustawą zasadniczą przejawiała się głównie w modyfikowaniu rozliczeń podatkowych na niekorzyść osób, które nabyły ekspektatywę znacznego odliczenia w PIT. W świetle zapisów Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz na gruncie orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, wszelkie modyfikacje systemu podatkowego, które są podejmowane w trakcie roku podatkowego, nie mogą być dokonywane ze szkodą dla podatnika. Mając na uwadze zastrzeżenia zgłoszone w toku konsultacji społecznych, Ministerstwo Finansów powzięło decyzję o pozostawieniu ulgi na zabytki w systemie podatkowym i zapowiedziało ograniczenie się do nieznacznych modyfikacji tego rozwiązania.
W przyjętym przez Sejm kształcie nowelizacji, począwszy od 1 stycznia 2023 r. przestanie obowiązywać art. 26hb ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: ustawa o PIT). Oznacza to, że wraz z początkiem przyszłego roku nie będzie już możliwości pomniejszenia podstawy opodatkowania o nakłady poniesione w związku z nabyciem nieruchomości stanowiącej zabytek wpisany do rejestru zabytków lub udziału w nim.
Od 1 stycznia 2023 roku, ulga na zabytki będzie przewidywała obniżenie podstawy opodatkowania jedynie o następujące nakłady:
- Wpłaty na fundusz remontowy wspólnoty mieszkaniowej lub spółdzielni mieszkaniowej – dotyczy to wydatków poniesionych w roku podatkowym na ww. fundusz, który powstał dla zabytku nieruchomego wpisanego do rejestru zabytków lub znajdującego się w ewidencji zabytków;
- Poniesione w związku z pracami konserwatorskimi, restauratorskimi bądź robotami budowlanymi – dotyczy to wydatków poczynionych na zabytku nieruchomym wpisanym do rejestru zabytków lub znajdującym się ewidencji zabytków. O ile ta forma nakładów stanowiła element pierwotnej konstrukcji ulgi na zabytki, o tyle doznała pewnych modyfikacji w obecnym brzmieniu procedowanej ustawy. Zasadniczą zmianą ma być możliwość uwzględnienia odliczenia od podstawy opodatkowania wydatków na prace lub roboty na nabytym zabytku nieruchomym nie wcześniej niż po zakończeniu tych czynności. Zgodnie z zapowiedziami podniesionymi przez Ministerstwo Finansów na konferencji, która odbyła się 13 kwietnia 2022 roku, możliwość uwzględnienia tej kategorii wydatków będzie wiązała się ze spełnieniem dodatkowego warunku formalnego. Na potrzeby związane z odliczeniem tychże wydatków, niezbędne będzie uzyskanie zaświadczenia wojewódzkiego konserwatora zabytków, o którym mowa w zmodyfikowanym art. 26hb ust. 2 pkt 2 ustawy PIT. Na postawie wskazanej dokumentacji, podatnik będzie uzyskiwał potwierdzenie wykonania prac konserwatorskich, restauratorskich lub robót budowlanych w zabytku nieruchomym wpisanym do rejestru zabytków, znajdującego się w wojewódzkiej lub gminnej ewidencji zabytków.
Mając na uwadze obecny etap legislacyjny nowelizacji ustawy o PIT, niewykluczone są kolejne ograniczenia/modyfikacje ulgi na zabytki.