Drobne błędy w PIT
Błędy rachunkowe czy uchybienia formalne w deklaracjach podatkowych zdarzają się nierzadko. Większość z nich podlega jednak niezwłocznej poprawie ze strony podatnik lub z inicjatywy organu podatkowego. W sytuacji, gdy wykazywana kwota nadpłaty czy straty bądź zobowiązania podatkowego wynosi mniej aniżeli 5000 zł, Urząd Skarbowy najczęściej sam podejmuje czynności do sprostowania drobnych wyliczeń czy oczywistych omyłek. Zdarzają się jednak przypadki, gdy korekta deklaracji podatkowej nie ogranicza się do drobnej poprawy informacji tam zawartych.
Odpowiedzialność za niepoprawnie wypełnioną deklarację
Zakres odpowiedzialności karno-skarbowej za nierzetelnie sporządzoną deklarację podatkową został wytyczony przez art. 16a § 1 ustawy z dnia 10 września 1999 r. Kodeks karny skarbowy (dalej również: KKS), który stanowi, że nie podlega karze za przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe sprawca czynu zabronionego dotyczącego złożenia deklaracji lub przesłania księgi, jeżeli po jego popełnieniu została złożona organowi podatkowemu prawnie skuteczna korekta deklaracji lub księgi dotycząca obowiązku, którego nieprawidłowe wykonanie stanowi ten czyn zabroniony.
Celem uniknięcia odpowiedzialności karno-skarbowej z tytułu nierzetelnie sporządzonej deklaracji równoznacznej z popełnieniem wykroczenia lub przestępstwa skarbowego jest:
- Sporządzenie skutecznej prawnie korekty deklaracji podatkowej oraz
- Uiszczenie należności głównej zobowiązania podatkowego (wartości podatku) wraz z odsetkami podatkowymi należnymi za czas zwłoki.
Postąpienie w zgodzie z art. 16a § 1 KKS nie ma wpływu na jego odpowiedzialność za zaległość podatkową w rozumieniu ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (dalej również: OP). Oznacza to, że niezależnie od złożenia korekty zeznania podatkowego, podatnik nie podlega „uwolnienia” od obowiązku zapłaty pełnej wysokości zobowiązania podatkowego od powstałej zaległości wraz z odsetkami. O tym jak kształtuje się odpowiedzialność podatnika w tym zakresie na gruncie OP pisaliśmy w artykule Dopuszczalność skorygowania korekty zeznania podatkowego.
Jak można zauważyć ww. przepis odnosi się również do uniknięcia odpowiedzialności karno-skarbowej za nie przedłożenie ksiąg właściwemu organowi podatkowemu. Pod pojęciem księgi należy rozumieć bez wątpienia księgi, o których mowa w słowniczku ustawowym KKS. Zgodnie z przyjętą tam definicją, księgą jest księga rachunkowa, podatkowa księga przychodów i rozchodów, ewidencja, rejestr bądź inne podobne urządzenia ewidencyjne ustawowo wymagane – w szczególności zapisy kasy rejestrującej.
W tym miejscu należy również zwrócić uwagę na § 3 zamykający treść art. 16a. Zgodnie z nim sporządzenie korekty deklaracji i prawidłowe doręczenie organowi podatkowemu nie odniesie zamierzonego skutku, jeżeli przed jej złożeniem wszczęto postępowanie przygotowawcze o przestępstwo skarbowe, lub wykroczenie skarbowe, lub ujawniono w toku toczącego się postępowania przygotowawczego to przestępstwo skarbowe, lub wykroczenie skarbowe.
Odpowiada faktyczny sprawca
W tym miejscu wywołania wymaga art. 9 § 3 KKS, w świetle którego za przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe odpowiada, jak sprawca, także ten, kto na podstawie przepisu prawa, decyzji właściwego organu, umowy lub faktycznego wykonywania zajmuje się sprawami gospodarczymi, w szczególności finansowymi, osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej. KKS zatem jednoznacznie określa, iż w przypadku oceny odpowiedzialności na gruncie prawa karno-skarbowego jest osoba, która faktycznie przyczyniła się do spowodowania czynu podlegającemu wykroczeniu lub przestępstwu skarbowemu.