Kto i kiedy składa PIT-2?
PIT-2 stanowi oświadczenie pracownika, które jest kierowane do jego pracodawcy. Wskazana deklaracja jest składana dla celów obliczania miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych. Innymi słowy, PIT-2 służy do pomniejszenia miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy, proporcjonalnie w skali roku, o wysokość 1/12 kwoty zmniejszającej podatek. O ile obliczana w skali miesięcznej w 2021 r. wartość kwoty zmniejszającej podatek była symboliczna - co do zasady niespełna 45 zł - o tyle w 2022 r. jej wysokość wynosi 425 zł.
Oświadczenie składane pod postacią PIT-2, pracownik jest zobowiązany przedłożyć pracodawcy w ściśle określonym terminie. Może to nastąpić nie później niż:
- przed otrzymaniem pierwszej wypłaty – jeśli podatnik jest nowoprzyjętym pracownikiem,
- przed pierwszym przelewem w nowym roku podatkowym – w przypadku pracownika ze stażem pracy w danym przedsiębiorstwie/pozostali pracownicy
Pomimo znaczącego podwyższenia kwoty wolnej od podatku w 2022 r., ustawodawca nie zmodyfikował dotychczasowych przepisów związanych z PIT-2 przed końcem minionego roku.
Zmiana zasad sposobu naliczania PIT w drodze rozporządzenia
W obliczu braku stosownych zmian w omawianym zakresie, Ministerstwo Finansów postanowiło niezwłocznie zareagować. Wynikiem tego było wydane 7 stycznia 2022 r. rozporządzenie w sprawie przedłużenia terminów poboru i przekazania przez niektórych płatników zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych. Na jego podstawie dostosowano sposób obliczania miesięcznych zaliczek na PIT do regulacji Polskiego Ładu w zakresie kwoty wolnej od podatku.
Mając na uwadze, że regulacje zawarte we wskazanym rozporządzeniu modyfikują zasady obliczania zaliczek, to zakres jego obowiązywania rodzi uzasadnione wątpliwości na gruncie ustawy zasadniczej. Zaliczka - jako forma częściowej zapłaty podatku – oraz sposoby jej rozliczania, po myśli art. 217 Konstytucji RP mogą stanowić przedmiot uregulowania wyłącznie w drodze ustawy.
Zakres zmian uchwalonej ustawy
Na płaszczyźnie ostatnich kilku dni Sejm uchwalił rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. W świetle nowych przepisów ma nastąpić modyfikacja dotycząca ustalania zasad kalkulacji i poboru zaliczek na PIT. Co szczególnie istotne, w drodze uchwalonego projektu ustawy zmianie uległy zasady rozliczania zaliczek na PIT nie tylko wobec pracowników, lecz również zleceniobiorców. Wśród najważniejszych regulacji uchwalonej przez Sejm ustawy należy wskazać:
- Mechanizm przedłużonego terminu poboru i wpłaty zaliczek – nowy sposób rozliczenia ma stanowić wdrożenie rozwiązań z rozporządzenia Ministra Finansów, o którym mowa powyżej. W rezultacie miesięczne zaliczki na podatek dochodowy nie będą mogły być pobierane w kwocie większej, niż kwota zaliczki obliczanej na zasadach obowiązujących do 31 grudnia 2021 r. Wskazana zmiana ma dotyczyć pracowników i zleceniobiorców, którzy osiągają miesięczny przychód nieprzekraczający 12 800 zł brutto.
- Zobowiązanie płatnika do proporcjonalnego pomniejszania miesięcznych zaliczek na PIT – płatnik będzie miał obowiązek stosowania zmniejszenia zaliczki o 1/12 kwoty zmniejszającej podatek również w przypadku, gdy oświadczenie PIT-2 będzie składane przez podatnika w trakcie roku podatkowego.
- Przepisy przejściowe nakazujące stosowanie przepisów rozporządzenia oraz ustawowych regulacji obowiązujących do końca 2021 r. – zgodnie z nowymi zasadami rozliczania, w odniesieniu do zaliczek na PIT za styczeń 2022 r. obowiązywać będą jeszcze przepisy wspomnianego rozporządzenia, a dotychczas złożone wnioski PIT-2 zachowają swoją moc bez konieczności składania ich ponownie.