Podatnik zadecyduje o zastosowaniu kwoty wolnej
W świetle aktualnego stanu prawnego płatnik pobierając zaliczkę na PIT ma obowiązek uwzględnienia kwoty wolnej od podatku. Dokonuje się tego w ten sposób, że obowiązująca na dany rok podatkowy kwota zmniejszająca podatek jest dzielona na 12 równych części (stosownie do ilości miesięcy w roku). Mając na uwadze, iż jej wartość wynosi od 2022 r. wynosi 5100 zł, to obliczoną zaliczkę na podatek pomniejsza się o 1/12 kwoty zmniejszającej podatek (czyli 425 zł). Zmniejszenia może dokonywać wyłącznie jeden płatnik, niezależnie od ilości stosunków pracy podatnika.
W tym zakresie rozliczenia podatkowe w PIT czeka kolejna rewolucja przemawiająca na korzyść podatników. W pierwszej kolejności należy wspomnieć, iż podatnikowi będzie przysługiwała możliwość wskazania nie jednego, lecz aż trzech płatników, który będą mogli uwzględniać w rachunku osoby rozliczanej kwotę zmniejszającą podatek. Nie jest to jednak równoznaczne z możliwością uwzględniania tej kwoty przez każdego z płatników w ww. proporcji 1/12 kwoty zmniejszającej podatek.
Jeśli podatnik będzie uzyskiwał przychody rozliczane przez więcej niż jednego płatnika, będzie przysługiwała mu możliwość złożenia oświadczenia o uwzględnienie kwoty zmniejszającej podatek na nowych zasadach, jeżeli kumulatywnie zostaną spełnione następujące warunki:
- łączna kwota pomniejszenia stosowana przez wszystkich płatników w tym miesiącu nie przekracza kwoty stanowiącej 1/12 kwoty zmniejszającej podatek. W tym miejscu należy zauważyć, iż jeśli procedowane wejdą w życie to zmniejszenie podatku w proporcji 1/12 od drugiego półrocza 2022 roku wynosić będzie nie 425 zł, lecz 300 zł. Stanowi to rezultat obniżenia I progu podatkowego dla osób o dochodach nieprzekraczających 120 000 zł – stawka ulegnie deprecjacji za 17% do 12% od dochodu.
- w roku podatkowym podatnik za pośrednictwem płatnika nie skorzystał w pełnej wysokości z pomniejszenia kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, w tym również gdy złożył wniosek o niepobieranie zaliczek w danym roku podatkowym.
Proporcje uwzględnienia zmniejszenia podatku
Propozycja legislacyjna Ministra Finansów sprowadza się do zapewnienia większej swobody rozliczeń podatnika. W tym względzie można uznać, że wraz z większym polem decyzyjności, będzie poniekąd wstępował w rolę płatnika (dokonując obliczeń na swoim miesięcznym rachunku podatkowym). Od podatnika bowiem będzie zależał sposób podzielenia wartości zmniejszenia podatku.
W zależności od swojego uznania, podatnik będzie mógł tego dokonać dzieląc kwotę zmniejszającą na trzy wartości, upoważniając przy tym do jej stosowania maksymalnie trzech płatników. Oznacza to, że będzie mógł wskazać w składanym płatnikowi oświadczeniu w tej sprawie, że ten płatnik jest uprawniony do pomniejszenia zaliczki o kwotę stanowiącą:
- 1/12 kwoty zmniejszającej podatek (po zmianie o 300 zł),
- 1/24 kwoty zmniejszającej podatek (po zmianie o 150 zł),
- 1/36 kwoty zmniejszającej podatek (po zmianie o 100 zł).
Kolejną zasadniczą zmianą w zakresie uwzględniania przez płatników 1/12 kwoty zmniejszającej podatek jest umożliwienie jej stosowania wszystkim płatnikom, po tym, jak otrzymają oni w tej sprawie oświadczenie od podatnika.
Odpowiadając na postulaty zgłaszane od początku obowiązywania Polskiego Ładu, nowe zasady stosowania kwoty zmniejszającej podatek mają objąć wszystkich podatników rozliczanych za pośrednictwem płatnika. Oznacza to, że do stosowania zmniejszenia podatku w zaproponowanym kształcie będą zobowiązani płatnicy zleceniodawców i pozostali płatnicy wypłacający świadczenia z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 13 ustawy PIT, oraz płatnicy pobierający zaliczki od dochodów z praw majątkowych. Ogólny obowiązek płatników opisany powyżej, wynikać będzie z odesłania do art. 41 ust. 1 oraz art. 35 ust. 1 pkt 9 ustawy PIT. Podana delegacja ustawowa powoduje, że możliwość zmniejszenia podatku w proponowanym brzmieniu obejmie również m. in. część osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej.
Kiedy zaczną obowiązywać zmiany?
Jeśli ustawa o zmianie PIT zostanie uchwalona w proponowanym brzmieniu, zapisy dotyczące uwzględniania kwoty zmniejszającej podatek zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2023 roku. Ministerstwo Finansów powzięło decyzję o zapewnieniu 6 miesięcy na przygotowanie płatników do nadchodzących zmian. Wynika to z potrzeby dostosowania ich systemów informatycznych do aktualnego stanu prawnego.
pomoc@pitax.pl