Od 2020 roku podatnicy będą zobowiązani do wygenerowania indywidualnego rachunku bankowego, przeznaczonego do zapłaty zobowiązań w podatku PIT, CIT i VAT tzw. mikrorachunku podatkowego. Należy we własnym zakresie zadbać o odpowiednią identyfikację rachunku, aby skutecznie rozliczyć się z fiskusem. Warto podkreślić, że oprócz wyżej wymienionych kategorii zobowiązań podatkowych, konto służyć będzie również do regulowania niepodatkowych należności budżetowych, np. grzywien nałożonych w drodze mandatu karnego w postępowaniu – w sprawach o wykroczenia skarbowe. Jednak na dotychczasowych zasadach regulować będziemy pozostałe podatki, m.in. podatek od czynności cywilnoprawnych.
Kto powinien posiadać mikrorachunek podatkowy?
W teorii nie wszyscy podatnicy muszą bezgotówkowo rozliczać podatek. Tylko podatnicy prowadzący działalność gospodarczą, obowiązani do prowadzenia PKPiR lub pełnej księgowości, zapłaty podatków każdorazowo dokonują w formie polecenia przelewu (art. 61 ustawy Ordynacja podatkowa). Nie dotyczy to jedynie mikroprzedsiębiorców. Pozostałe podmioty mogą regulować zobowiązania wobec fiskusa gotówką i kwestia mikrorachunku podatkowego nie musi być przedmiotem ich zainteresowania.
W praktyce globalizacja, powszechność i dostępność urządzeń mobilnych, a także produktów bankowych sprawia, że zasadnicza część podatników rozlicza się z fiskusem bezgotówkowo. Co ważne mikrorachunek podatkowy przeznaczony jest również dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, które np. będą realizować dopłatę do zeznania rocznego.
W jaki sposób pozyskać numer mikrorachunku podatkowego?
Aby uzyskać numer mikrorachunku podatkowego, należy skorzystać z udostępnionej przez Ministerstwo Finansów wyszukiwarki, która znajduje się pod następującym adresem: https://www.podatki.gov.pl/generator-mikrorachunku-podatkowego/.
Generator daje możliwość weryfikowania rachunku za pomocą:
- PESEL – z tej opcji skorzystają podmioty nieprowadzące działalności gospodarczej, niebędące czynnymi podatnikami VAT;
- NIP – z tej opcji skorzystają pozostałe podmioty, podlegające obowiązkowi ewidencyjnemu m.in. podatnicy prowadzący działalność gospodarczą.
Należy podkreślić, że generowanie mikrorachunku podatkowego nie może odbywać się na zasadzie dowolności, stosując naprzemiennie NIP albo PESEL. Generator zwróci odmienne numery mikrorachunków podatkowych nawet w obrębie tego samego podatnika, stąd też należy zachować uwagę w czasie sprawdzania mikrorachunku podatkowego. Kluczowe jest więc posługiwanie się właściwym identyfikatorem. W drugim członie mikrorachunku zawarty jest NIP lub PESEL, dlatego podatnicy będą mogli w łatwy sposób rozstrzygnąć, czy dysponują właściwym rachunkiem. Należy również się spodziewać, że banki wychodząc naprzeciw oczekiwaniom swoich klientów, umożliwią wygenerowanie mikrorachunku z poziomu formularza przelewu.
Nowe przepisy mogą w praktyce skomplikować rozliczenia
Mikrorachunek podatkowy wiąże się z pewnymi udogodnieniami dla podatników, jednak w rzeczywistości nowe regulacje mogą generować nowe problemy. Ustawa implementująca w porządek prawny mikrorachunek podatkowy (ustawa z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. 2019 poz. 1520) modyfikuje także treść art. 62 §1 ustawy Ordynacja podatkowa, traktującego o sposobie rozliczania wpłat na poczet podatków:
- zgodnie z dotychczasowym brzmieniem, wpłata na poczet podatku zaliczana była na poczet zobowiązania o najwcześniejszym terminie płatności, chyba że podatnik wskazał, którego zobowiązania dotyczyła ta wpłata;
- zgodnie z nowymi przepisami, wpłaty na poczet wskazanego podatku będą zaliczane na zobowiązanie o najwcześniejszym terminie płatności. Jeżeli zobowiązanie nie zostanie wskazane, wówczas wpłata zostanie zaliczona na zaległość podatkową o najwcześniejszym terminie płatności spośród wszystkich zaległości podatkowych podatnika.
Zmiany w tym zakresie niosą za sobą pewne ryzyko w obszarze księgowania wpłat dokonanych na poczet podatków. Aby uniknąć niejednoznaczności, warto w tytule przelewu wskazać, jakiego podatku dotyczy wpłata. Brak adnotacji sprawi, że organ zaksięguje wpłatę na zobowiązanie podatkowe o najwcześniejszym terminie płatności – rozwiązanie analogiczne w stosunku do indywidualnego rachunku ZUS, z tą jednak różnicą, że podatnik nie ma możliwości analizowania i śledzenia dokonanych wpłat. ZUS umożliwia to za pomocą portalu PUE, system podatkowy takiej możliwości jeszcze nie stworzył.
Mikrorachunek podatkowy – podsumowanie
Zasadniczo rola mikrorachunku podatkowego pozostanie analogiczna jak w przypadku dotychczasowych rachunków bankowych przeznaczonych do zapłaty podatku. Rolą mikrorachunku będzie wyłącznie dokonywanie wpłat. Zwroty podatku będą realizowane na rachunki rozliczeniowe lub rachunki VAT posiadane przez podatników.
Uproszczeniem dla podatników jest stworzenie możliwości kierowania zobowiązań podatkowych na jeden indywidualny numer konta. Istotnym minusem tego rozwiązania jest z pewnością brak możliwości precyzyjnego wskazania zobowiązania podatkowego, które podatnik chce uregulować, tak jak to miało miejsce do tej pory.
Na koniec należy zauważyć, że niektóre podmioty mogą korzystać z więcej niż jednego mikrorachunku podatkowego, w szczególności będą to spółki jawne i cywilne oraz ich wspólnicy, czy też oddziały zagraniczne posługujące się odrębnym identyfikatorem przeznczonym do rozliczeń podatkowych i ZUS za pracowników.
pomoc@pitax.pl