Uchylanie się od opodatkowania
Ramy odpowiedzialności karno-skarbowej za niezłożenie deklaracji w terminie zostały wytyczone przez art. 54 ustawy z dnia 10 września 1999 r. Kodeksu karnego skarbowego (dalej również: KKS). Jednostka redakcyjna otwierająca brzmienie ww. regulacji wskazuje, że podatnik, który uchylając się od opodatkowania, nie ujawnia właściwemu organowi przedmiotu lub podstawy opodatkowania lub nie składa deklaracji, przez co naraża podatek na uszczuplenie, podlega:
- karze grzywny (przestępstwo skarbowe) do 720 stawek dziennych albo
- karze pozbawienia wolności (do lat 5), albo
- obu tym karom łącznie.
Minimalna wartość stawki dziennej w 2022 r. wynosi 1/30 minimalnego wynagrodzenia za pracę (100,33 zł), zaś maksymalna 400-krotność tego wskaźnika (40 132 zł).
Nieprzesłanie deklaracji bez zaległości podatkowej
Nie za każdym razem brak złożenia deklaracji podatkowej będzie oznaczać ponoszenie odpowiedzialności karno-skarbowej z tego tytułu. Jak sugeruje bowiem treść zacytowanego przepisu, aby podlegać ww. sankcjom, nieprzesłane zeznanie roczne musiałoby wiązać się z jednoczesnym narażeniem Skarbu Państwa na jego uszczuplenie. Jeśli nie ma należności publicznoprawnej, która pozostawałaby należna oraz nieopłacona, wówczas nie dochodzi do pociągnięcia do odpowiedzialności karnej skarbowej z tego powodu.
W świetle brzmienia przywołanego przepisu również należy uznać, iż samo niedotrzymanie terminu do złożenia deklaracji nie jest równoznaczne z uchyleniem się od opodatkowania. Odpowiedzialność karna skarbowa na ww. podstawie będzie dopuszczalna, w sytuacji gdy przyczyną nieprzekazania deklaracji urzędowi skarbowemu był istniejący zamiar uchylenia się od opodatkowania.
Należy zwrócić uwagę na art. 56 § 4 KKS, który sankcjonuje niedochowanie obowiązków ewidencyjnych niezależnie od powstania szkody braku wpływów do budżetu państwa. Zgodnie z jego brzmieniem, karze grzywny podlega również ten podatnik, który mimo ujawnienia przedmiotu lub podstawy opodatkowania nie składa w terminie organowi podatkowemu lub płatnikowi deklaracji lub oświadczenia lub wbrew obowiązkowi nie składa ich za pomocą środków komunikacji elektronicznej lub składa je niezgodnie z wzorem dokumentu elektronicznego.
Przykład:
Podatnik jest zobowiązany do złożenia tzw. deklaracji „zerowej”. Z uwagi na trudną sytuację rodzinną uchybił sporządzeniu i przesłaniu zeznania rocznego w ustawowym terminie. Mimo nieodnotowanego doręczenia deklaracji, podatnik nie zostanie pociągnięty do odpowiedzialności karnej skarbowej z art. 54 § 1 KKS, gdyż z deklaracji nie wynika podatek do zapłaty. Musi jednak liczyć się z ewentualną możliwością nałożenia na niego kary grzywny na podstawie art. 56 § 4 KKS.
Wysokość kary za nieprzesłanie deklaracji
Wysokość grzywny jest uzależniona od wskaźnika jakim jest wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę. Jej ramy nie mogą być niższe od 1/10 kwoty minimalnej płacy za pracę oraz większe od jej dwudziestokrotności. Oznacza to, że minimalna stawka dzienna w 2022 roku wynosi: 301 zł (1/30*3010 zł), zaś maksymalna aż 60 200 zł (20*3010 zł).
pomoc@pitax.pl