Jak zmieni się wysokość wynagrodzenia od lipca 2022 r.?

PIT 2022 r. – najważniejsze zmiany obowiązujące od drugiego półrocza

Sygnalizowana zmiana stawki podatku PIT dotyczy osób rozliczających się na zasadach ogólnych (wedle skali podatkowej), które osiągają dochody nieprzekraczające 120 000 zł rocznie. Oznacza to, że obniżkę z 17 do 12 procent PIT powinna odczuć najliczniejsza grupa podatników w naszym kraju. Nie należy jednak zapominać, że omawiana zmiana stawki podatku dochodowego dla osób znajdujących się poniżej II progu podatkowego, nie jest jedyną modyfikacją w systemie podatkowym jaka została wprowadzona z początkiem lipca 2022 roku.

Od początku stycznia obowiązywała nowa preferencja podatkowa dla osób rozliczających się na zasadach ogólnych – ulga dla klasy średniej. Naczelnym jej założeniem było zrekompensowanie braku możliwości odliczania składki zdrowotnej od podatku. Było to rozwiązanie adresowane do osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę oraz dla prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. Specyficzna konstrukcja ulgi pozwalała na skorzystanie z niej wyłącznie przez osoby, których roczny przychód był nie mniejszy niż 68 412 zł oraz nie większy niż 133 692 zł (od 5701 zł brutto do 11 141 zł brutto miesięcznie).

Wraz z początkiem lipca doszło jednak do likwidacji ulgi dla klasy średniej mającej stanowić ułatwienie w starciu z nowymi zasadami naliczania składki zdrowotnej.

Wynagrodzenie od lipca 2022 r. – schemat obliczeń wypłaty netto

W obliczu wielu kompensujących się zmian podatkowych (np. obniżki stawki PIT przy jednoczesnej likwidacji ulgi dla klasy średniej) przedstawiamy jak zmienią się wynagrodzenia Polaków. Poniżej dokonaliśmy obliczenia, w ramach których powzięte zostały założenia charakterystyczne dla większości podatników. Celem szybkiego wyliczenia swojego miesięcznego wynagrodzenia "na rękę" możesz również skorzystać z poniższego kalkulatora.

Przykład:

Założenia przyjęte w modelu obliczeń:

a. Osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę i wykonująca swoje obowiązki służbowe w miejscowości jej zamieszkania;

b. Pracownik uzyskuje dochody wyłącznie z jednego źródła jakim jest praca;

c. Wynagrodzenie w wysokości 7 000 zł brutto;

d. Pracownik złożył oświadczenie PIT-2;

e. Pracownik ma ukończone 26 lat (niemożność skorzystania ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy o PIT, czyli braku podatku PIT dla osób poniżej 26. roku życia);

f. Pracownik nie uczestniczy w Pracowniczym Planie Kapitałowym (PPK).
Na etapie Kroku 4 poniższych wyliczeń dodatkowo wskazana jak przedstawiałaby się wartość wynagrodzenia pracownika, gdyby złożył oświadczenie o zamiarze opodatkowaniu dochodów łącznie z małżonkiem (bez dochodów).

Krok 1. Obliczenie wysokości składek na ubezpieczenia społeczne w części pokrywanej przez pracownika

Łączny udział składek ZUS w miesięcznym wynagrodzeniu pracownika wynosi 13,71%, z czego wartość poszczególnych ubezpieczeń wynosi:

• Składka emerytalna (9,76%) – 683,19 zł
• Składka rentowa (1,5%) – 105 zł
• Składka chorobowa (2,45%) – 171,50 zł

Łączna wartość składek na ubezpieczenia społeczne w części pokrywanej przez pracownika wynosi 959,70 zł

Krok 2. Obliczenie wysokości składki zdrowotnej

Celem obliczenia wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne pracownika, w pierwszej kolejności należy pomniejszyć jego wynagrodzenie (w wartości brutto) o wyżej zsumowane składki na ubezpieczenia społeczne. W ten sposób otrzymamy podstawę wymiaru składki zdrowotnej (A.), której stawka wynosi 9% względem otrzymanego wyniku (B.):

A. 7000 zł – 959,70 zł = 6040,30 zł

B. 6040,31 zł * 9% = 543,62 zł

Krok 3. Ustalenie podstawy opodatkowania PIT

Nim będzie można przejść do obliczenia zaliczek na podatek dochodowy należy ustalić podstawę opodatkowania PIT. W analizowanym przypadku opodatkowaniu podlega dochód, który należy rozumieć jako przychód pomniejszony o koszty jego uzyskania po potrąceniu składek na ubezpieczenia społeczne (bez składki zdrowotnej). Wysokość kosztów uzyskania przychodu dla osób zatrudnionych na umowie o pracę, co do zasady przyjmuje wartości stałe uzależnione od odległości zatrudnionego względem jego miejsca pracy. W przypadku pracowników wykonujących swoje obowiązki służbowe w miejscowości, w której zamieszkują wartość kosztów uzyskania przychodu będzie równa 250 zł miesięcznie:

7000 zł – 250 zł – 959,70 zł = 5 790,30 zł

Wartość zaokrąglona = 5 790 zł

W tym miejscu należy dokonać zaokrąglenia ww. wartości w związku z czym podstawa opodatkowania PIT dla rozważanego przypadku wynosić będzie 5 790 zł.

Krok 4. Obliczenie zaliczki na podatek dochodowy (zmiana od 1 VII 2022 r.)

Zgodnie z powyższą zapowiedzią, począwszy od tego kroku zostały przedstawione dwa warianty obliczeń: dla rozliczenia indywidualnego oraz wspólnego wraz z małżonkiem. Wspólne rozliczenie umożliwia podatnikowi podwójne ujęcie kwoty wolnej od podatku, co przejawia się w zarachowaniu dwukrotności kwoty zmniejszającej podatek. Należy zauważyć, że od początku lipca 2022 roku, kwota zmniejszająca podatek uległa zmianie. Od początku stycznia do końca czerwca 2022 r. jej miesięczna wartość wynosiła 425 zł, zaś od początku lipca jest to kwota 300 zł.

Rozliczenie indywidualne:

5 790 zł * 12% = 694,80 zł

Kwota zmniejszająca podatek (1/12 * 3600 zł): 300 zł

Wartość zaliczki na podatek dochodowy: 694,80 zł – 300 zł = 394,80 zł

Rozliczenie wspólne (z małżonkiem):

5 790 zł * 12% = 694,80 zł

Kwota zmniejszająca podatek (1/12 * 3600 zł): 300 zł

Wartość zaliczki na podatek dochodowy: 694,80 zł – 300 zł * 2 = 94,80 zł

Krok 5. Wypłata netto (na rękę):

Na wcześniejszym etapie obliczeń (Krok 2.) dokonywaliśmy określenia wysokości składki zdrowotnej. O ile jej wartość nie pomniejsza naszej podstawy opodatkowania, od której liczona jest zaliczka na podatek dochodowy PIT, o tyle wywiera znaczący wpływ na wysokość osiąganego przez nas wynagrodzenia. Nowoprzyjęty sposób rozliczenia składki zdrowotnej zmienia podstawę jej wymiaru w ten sposób, że jej wartość rośnie wraz ze wzrostem płacy brutto. Innymi słowy, im większe jest nasze wynagrodzenie brutto, tym więcej pieniędzy odprowadzimy z tytułu składki zdrowotnej:

Rozliczenie indywidualne:

Wynagrodzenie brutto – składki ZUS – składka zdrowotna – zaliczka na podatek dochodowy

7000 zł – 959,70 zł – 543,62 zł – 394,80 zł

Wynagrodzenie netto: 5 101,67 zł

Rozliczenie wspólne:

Wynagrodzenie brutto – składki ZUS – składka zdrowotna – zaliczka na podatek dochodowy

7000 zł – 959,70 zł – 543,62 zł – 94,80 zł

Wynagrodzenie netto: 5 401,67 zł

Obliczenie wysokości wypłaty dla poszczególnych wartości wynagrodzeń

W poniższej tabeli zobrazowaliśmy ile wyniesie nasze wynagrodzenie netto (na rękę) przy analogicznych założeń jak w wyżej omawianym przykładzie:

Podsumowanie korzystności zmian

Jak można zauważyć analizując dane wynikające z powyższej tabeli, obniżka podatków, która miała stanowić remedium na galopującą inflację, zaś jej adresatami miały być osoby o najniższych dochodach, rozmija się z pierwotnym założeniem. Najwięcej zyskują bowiem osoby zarabiające ponad 10 000 zł brutto, z kolei wobec osób o niższych dochodach jest to modyfikacja nierzadko o znaczeniu wyłącznie symbolicznym.