Zaniechanie poboru podatku
Zgodnie z art. 22 § 1 Ordynacji podatkowej Minister Finansów może, w drodze rozporządzenia, w przypadkach uzasadnionych interesem publicznym lub ważnym interesem podatników:
- zaniechać w całości lub w części poboru podatków, określając rodzaj podatku, okres, w którym następuje zaniechanie, i grupy podatników, których dotyczy zaniechanie;
- zwolnić niektóre grupy płatników z obowiązku pobierania podatków lub zaliczek na podatki oraz określić termin wpłacenia podatku i wynikające z tego zwolnienia obowiązki informacyjne podatników, chyba że podatnik jest obowiązany do dokonania rocznego lub innego okresowego rozliczenia tego podatku.
Ulga podatkowa głównie dla „frankowiczów”
Rozporządzenie wydane 11 marca 2022 roku na podstawie art. 22 § 1 Ordynacji podatkowej ma na celu przedłużenie obowiązujących do końca 2021 roku rozwiązań stanowiących preferencje podatkową dla części kredytobiorców. Pierwotne rozwiązanie zostało ujęte w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 27 marca 2020 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe.
Wstrzymanie poboru PIT, o którym mowa w tytule rozporządzenia dotyczy umorzenia przez banki:
- kwot wierzytelności z tytułu kredytów mieszkaniowych,
- kredytów mieszkaniowych, wobec których zastosowano jego ujemne oprocentowanie.
Umorzone mogą być tylko te należności podatkowe, które dotyczą wyłącznie pojedynczej inwestycji mieszkaniowej oraz pod warunkiem, że osoba fizyczna nie korzystała z umorzenia wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego przeznaczonego na inną inwestycję mieszkaniową.
Jak wskazaliśmy powyżej rozporządzenie, którego analogiczne regulacje obowiązują w akcie prawnym z 11 marca 2022 roku przestały wiązać z końcem minionego roku. Mogłoby się wydawać, że nowowydane rozporządzenie zostało wydane z pokrzywdzeniem osób, które zawarły ugodę pomiędzy 1 stycznia 2022 roku do dnia wejścia w życie rozporządzenia. W jego treści znajdujemy jednak zapis gwarantujący retroaktywność zawartych w nim przepisów. Oznacza to, ze zaniechanie poboru podatku z ww. tytułu będzie miało zastosowanie również do dochodów (przychodów) osiągniętych od 1 stycznia do 31 grudnia 2022 roku.
Kredytodawcy również skorzystają
Jak podkreśla Ministerstwo Finansów, fundamentalnym celem ww. rozporządzenia jest wsparcie kredytobiorców i kredytodawców w ramach programu zawierania ugód dotyczących „kredytów frankowych”.
Stąd też na jego mocy ochroną zostali objęci również kredytodawcy tych wierzytelności podlegających umorzeniu. W świetle treści rozporządzenia, zaniechaniu poboru podlegać będzie podatek dochodowy od osób prawnych, który byłby pobierany od kredytodawców w zakresie dochodów odpowiadających równowartości umorzonych wierzytelności z tytułu kredytów. Dotyczy to tej części kapitału umorzonego kredytu, od której następuje zaniechanie poboru PIT.