Wysokość świadczenia
Osobom, które przyjęły pod swój dach uchodźców z Ukrainy zapewniając im warunki do zakwaterowania oraz wyżywienie – przysługuje świadczenie w wysokości 40 zł dziennie za przyjętą osobę.
Wyżej podana wysokość świadczenia może ulec podwyższeniu jeżeli została zapewniona pomoc obywatelom Ukrainy uciekającym z terytorium ich ojczyzny:
- przed dniem wejścia w życie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy – od 24 lutego 2022 roku;
- gdy podmiotem zapewniającym zakwaterowanie i wyżywienie obywatelom Ukrainy jest jednostka organizacyjna, osoba prawna albo przedsiębiorca.
W obliczu spełnienia obu z wyżej wyszczególnionych warunków, wojewoda może ustalić wysokość dziennego świadczenia w kwocie wyższej aniżeli 40 zł.
Okres wypłaty świadczenia
Jak wskazywaliśmy w artykule Wysokość świadczenia przysługującego za opiekę nad uchodźcami z Ukrainy początkowo przewidziano, iż świadczenia z tytułu zagwarantowania zakwaterowania oraz wyżywienia uchodźcom z Ukrainy przysługiwać będą na okres nie dłuższy niż 60 dni. Wydłużenie okresu wypłaty świadczenia możliwe było wyłącznie w szczególnie uzasadnionych przypadkach i zależało to wojewody. Jednakże zarówno specustawa jak i rozporządzenie wydane na jej podstawie, nie doprecyzowują jaki katalog sytuacji należy uznawać za szczególnie przemawiający za kontynuacją wypłaty świadczenia. Oznacza to, że każdy z tych przypadków byłby rozstrzygany indywidualnie.
Zasygnalizowana długość wypłaty środków za zapewnienie pomocy uległa jednak zmianie. W pierwszej kolejności należy wskazać, iż okres za jaki będzie otrzymywane świadczenie za zapewnienie wyżywienia oraz zakwaterowania obywateli Ukrainy uległ znacznemu wydłużeniu. Ustawodawca doszedł do wniosku, że z uwagi na przedłużający się konflikt zbrojny za wschodnią granicą Polski, świadczenie będzie wypłacane przez 120 dni od dnia przyjęcia uchodźców z Ukrainy.
Wydłużenie okresu za jaki będą przyznawane środki finansowe sprawującym opiekę nad obywatelami Ukrainy, nie wyklucza również ubiegania się o kontynuację przyznawania świadczeń po upływie 120 dni. Bez zmian bowiem pozostaje przepis stanowiący o możliwości wypłacania 40 zł wnioskodawcom, którzy powołają się na szczególnie uzasadnione przypadki przyznania im tego świadczenia.
Charakter prawny świadczenia
W tym miejscu wskazania wymaga, iż jest to kolejna nowelizacja Specustawy dokonująca zmian w zakresie omawianej instytucji. W dniu 14 kwietnia 2022 roku została podpisana przez Prezydenta ustawa o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw. W jej ramach rozwiano dotychczasowe wątpliwości co do aktu administracji, na podstawie którego ma być udzielane świadczenie. Nowelizacja ustawy jednoznacznie potwierdziła, iż wypłata tych środków nie jest poprzedzona decyzją administracyjną, gdyż do procedury przyznania tych środków finansowych nie stosuje się przepisów ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego.
Ustawodawca jednak przesądził, że zastosowanie znajdą regulacje ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Ma to o tyle duże znaczenie, że wypłacane świadczenie jest objęte parasolem ochronnym pod postacią wyłączenia go spod egzekucji cywilnej bądź administracyjnej.
Ponadto nowelizacja ustawy podpisana przez Prezydenta 14 kwietnia rozstrzyga status procesowy ewentualnego sporu pomiędzy wnioskodawcą a gminą odpowiedzialną za przyznanie oraz wypłatę świadczenia – w tym zakresie roszczenie wnioskodawcy ma być rozstrzygane przez sąd powszechny.
pomoc@pitax.pl