Towary i usługi objęte 0% stawką VAT
W stosunku do darowizn przekazanych od 24 lutego 2022 r. obowiązuje rozporządzenie określające stawkę 0% VAT. Wskazana stawka obejmuje wszelkie dostawy towarów i świadczenia usług dokonywane na cele związane z pomocą ofiarom skutków działań wojennych w Ukrainie. Nowa preferencja podatkowa została wprowadzona poprzez rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 3 marca 2022 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych.
0% VAT tylko na 3 miesiące
Rozporządzenie ma czasowy zakres obowiązywania. Kres możliwości stosowania zerowej stawki VAT został przewidziany na ostatni dzień czerwca 2022 roku. Pomimo tego Ministerstwo Finansów nie wyklucza możliwości dłuższego obowiązywania preferencyjnej stawki.
Ważny odbiorca towaru bądź usługi
Zerowa stawka VAT obowiązuje w zakresie świadczeń dokonywanych ze ściśle określonymi podmiotami. Celem jej zastosowania, ww. rozporządzenie mimo, że w żaden sposób nie ogranicza przedmiotu transakcji to zawęża grono podmiotów mogących być jego odbiorcami. Z uwagi na cel wprowadzenia omawianej preferencji podatkowej muszą to jednostki, które pełnią znaczącą rolę w organizowaniu pomocy i dystrybucji świadczeń niezbędnych dla ludzi w sytuacji powstania zagrożeń. W związku z tym, rozporządzenie do tego rodzaju podmiotów zalicza w szczególności Agencję Rezerw Strategicznych, podmioty lecznicze czy jednostki samorządu terytorialnego. Widać zatem, że regulacje kładą nacisk na objecie 0% stawką VAT takich darowizn, które są dokonywane na rzecz kluczowych pośredników przy pełnieniu pomocy ofiarom, całkowicie odstępując od bezpośredniego wsparcia pokrzywdzonych obywateli Ukrainy.
Warunki zastosowania 0% VAT
Poza powyższymi warunkami podmiotowymi zastosowania 0% VAT, preferencja podatkowa będzie dotyczyła tylko tych transakcji, którym towarzyszy zawarcie pisemnej umowy pomiędzy darczyńcą a podmiotem wskazanym w rozporządzeniu. Przedmiotem zapisów umowy powinno być między innymi uregulowanie, że darowane towary lub usługi będą związane z pomocą poszkodowanym w wyniku rosyjskiej agresji na Ukrainę. Jak wskazuje Ministerstwo Finansów w komunikacie z 4 marca 2022 roku:
„Umowa darowizny może mieć przykładowo postać podpisanego elektronicznie oświadczenia woli lub skanu odręcznie podpisanej przez darczyńcę umowy, przesłanych mailem do podmiotu, na rzecz którego wykonywane są nieodpłatne świadczenia. Przesłane w taki sposób dokumenty powinny być podpisane również przez odbiorców tych świadczeń. Z posiadanej dokumentacji powinno jasno wynikać, że oświadczenie woli zostało złożone przez obydwie strony.”